Wanneer je last hebt van een prikkelbare darmsyndroom (PDS) of darmklachten kunnen bepaalde kruiden te scherp zijn voor je darmen. Met als gevolg een opgeblazen gevoel in je buik, gasvorming en misschien zelfs krampen en diarree. Kant-en-klare kruidenzakjes en kruidenmixen gaan vaak niet goed. Zo zitten er vaak scherpe kruiden, ui en knoflook in verwerkt. In deze blog vind je 15 lekkere kruiden om je eten op smaak te maken zonder daarna last te krijgen van een opgeblazen gevoel en gasvorming.
Zonder zakjes eten kruiden zonder opgeblazen gevoel
Heb je snel last van je buik bij bepaalde kruiden? Probeer dan eens je eten op smaak te maken met de onderstaande kruiden! Vooral groene, milde kruiden geven een heerlijke smaak en zorgen dat je buik rustig blijft. Mijn favoriete kruiden zijn: basilicum, peterselie, kurkuma, munt en oregano. Per soort kruid vind je de geneeskrachtige voordelen van dit kruid en bij welke soorten gerechten dit kruid lekker is. Indien van toepassing, staat er ook vermeld voor welk ander kruid dit een vervanger kan zijn.
1. Basilicum
Basilicum wordt voornamelijk gebruikt in de Italiaanse keuken. Denk hierbij aan caprese salade, pastasauzen, lasagna en pizza. Het lekkerst is om hem vers te eten. Deze kruid bevat antioxidanten en draagt bij aan onze algehele gezondheid. Daarnaast bevat de kruid een hoog ijzergehalte wat kan helpen tegen bloedarmoede. Verder is basilicum een mild kruid en is daarom geschikt bij gevoelige darmen. Voeg bij het koken, de blaadjes van de basilicum pas op het eind van een gerecht toe, zodat de smaak niet verloren gaat.
2. Bieslook
Uien gaan vaak niet goed wanneer je last hebt van darmklachten. Het lastige is dat ui veel wordt gebruikt in de keuken als een smaakmaker. Het kan zijn dat een beetje ui wel goed wordt verdragen maar soms ook niet. Net zoals ui valt bieslook onder de lookgewassen. Echter is bieslook veel milder van smaak en prikkelt de darmen niet. Door de milde uiensmaak is bieslook een goede vervanger van ui. Naast soepen en salades is bieslook erg lekker in mayonaisegerechten, zelfgemaakte eiersalade, dressings en sausjes.
3. Dille
Bij dille zal je waarschijnlijk denken aan vis of vissaus. Dille is ook erg lekker in salades, sausjes en bij geroosterde groenten. Een goed alternatief voor knoflooksaus is een sausje van dille. Door de frisse toon geeft het extra smaak aan roomsauzen. Dille kun je beter niet koken, want dan kun je dit kruid niet meer te proeven. Dille heeft niet alleen een lekkere smaakt, maar ook een antibacteriële werking. Bovendien bevordert het de spijsvertering. Een oude remedie tegen buikkrampen is thee van dillezaadjes. Doe één eetlepel dillezaadjes op 200 ml kokend water om je buikklachten te verlichten.
4. Gember
Gember zou bij kunnen dragen aan allerlei soorten kwaaltjes. Onze grootmoeders raden het al tijden aan. Voornamelijk tegen misselijkheid. Verder is er onderzoek gedaan naar de werking van gember. Zo wordt het nu ook ingezet bij spijsverteringsstoornissen. Tevens kan het helpen tegen ontstekingen in de darm. Gember is een ware beschermer van de darmen en erg lekker bij Aziatische gerechten en natuurlijk om thee van te trekken.
5. Koriander
Een duur woord voor kruidengeneeskunde is fytotherapie. In de fytotherapie wordt korianderzaad gebruikt om gasvorming tegen te gaan. Het voorkomt niet alleen de opbouw van te veel darmgassen maar daarnaast stimuleert het de doorbloeding van de darmslijmhuid. Mocht je last hebben van maagkrampen, dan kan korianderblad daarbij helpen. De blaadjes koriander kun je gebruiken als garnering bij curry, rijstgerechten en Mexicaanse gerechten. Daarnaast kun je het verwerken in soepen.
6. Kurkuma
Kurkuma, ook wel geelwortel genoemd, is een goed alternatief voor scherpe kruiden zoals kerriepoeder en garam-masala. Ideaal bij het maken van Oosterse gerechten! Dit specerij bevat het stofje curcumine en heeft een antioxidante werking en werkt goed bij ontstekingen in het lichaam. Daarnaast is kurkuma heerlijk in smoothies en in de koffie zoals bij het maken van Golden Latte. Gebruik hierbij plantaardige melk indien je niet goed tegen lactose kan. Neem hier echter niet te veel van én drink deze liever niet tijdens of vlak na de maaltijd.
7. Laurierblad
Bij keelklachten helpt laurier door het verzachtende effect. Van de blaadjes kan thee gezet worden. Door het koken van de blaadjes wordt de smaak afgegeven. De aroma en bitterheid van het kruid zorgt voor het openen van de luchtwegen. Bij lekkere trek is een laurierdropje een aanrader in plaats van gewone drop. Let op dat er geen suikers aan toegevoegd zijn, want dat wilt nog wel eens verschillen per merk. Zelf kies ik voor laurierdrop van de Kruitvat. Daarnaast kan laurier helpen bij spijsverteringsklachten. De blaadjes zelf zijn niet lekker om te eten door de taaie structuur. Gebruik laurierblad voor extra smaak bij de bereiding van stoofpotjes en vlees.
8. Munt
Munt is divers te gebruiken bij verschillende soorten klachten. Let op: Pepermunt en menthol kunnen erg scherp zijn voor de darmen en deze juist prikkelen. Neem liever geen snoepjes met pepermunt- of mentholsmaak. Verse of gedroogde munt is erg lekker in een Marokkaanse Tajine. Je kunt er ook heerlijke thee van te maken of een zelfgemaakte frisse fruitwater.
9. Salie
Salie heeft een positieve werking op de darmen. Naast saliethee, is salie onder andere erg lekker door (pasta)sauzen, salades, soepen en bij bereiding van vlees. Wanneer je niet goed tegen lactose, kan is salieboter een goede vervanging van roomsaus. Heerlijk bij pastagerechten, vlees of aardappels.
10. Oregano
Oregano zou ontstekingsremmend zijn en bij kunnen dragen bij colitis of een ontstoken darm. Verder heeft oregano een antibacteriële werking. De kruidige smaak van oregano past goed bij tomaten. Daarom wordt het veel gebruikt in pastasauzen. Beperk dit kruid niet alleen tot de Italiaanse keuken. Oregano is namelijk erg lekker bij wildgerechten, geroosterde groenten en ovenschotels.
11. Peterselie
De hoge voedingswaarde in peterselie zorgt ervoor dat dit een veelzijdig kruid is. Peterselie is rijk aan verschillende vitamines en mineralen. Het werd vroeger ook gegeten als groenten bij de maaltijd. Naast de antioxidante werking zou peterselie goed zijn voor het gezond houden van de botten en gewrichten. Peterselie dient voornamelijk als garnering. De smaak gaat snel verloren bij het koken. Voeg dit kruid dan ook pas op het eind toe. Maak gebruik van verse peterselie en voeg deze toe bij gekookte wortelen, stoofschotels, romige sauzen of in smoothies.
12. Rozemarijn
De kenmerkende smaak en zoete geur van rozemarijn past goed bij aardappels. Bij het bakken wordt de smaak van rozemarijn versterkt. Daarom is rozemarijn heerlijk bij ovengerechten, vleesgerechten maar ook bij het maken van sausjes. Probeer ook een keer zoete aardappelfriet uit met takjes rozemarijn en olijfolie. Dit kruid is overigens een goede vervanging van zout. Combineer met tijm en oregano voor een ultieme smaak.
13. Tijm
Mogelijk zou tijm een positief invloed hebben op het immuunsysteem. Het zou kunnen helpen bij verkoudheidsklachten, depressies en spierpijn. Het ondersteunt in ieder geval de spijsvertering. Daarnaast verzacht het de luchtwegen, mond en keelholte. Leuk weetje: Tijmolie heeft een conserverende effect. Wanneer je brood bakt met tijmolie zal het langer houdbaar zijn. Breng gerechten met kip, aardappels en geroosterde groenten op smaak met tijm. Om de smaak goed te tot zijn recht te laten komen, dien je de takjes lang mee te bakken.
14. Zeezout
Veelal wordt zout wordt gebruikt om eten op smaak te brengen. Zout hebben wij nodig om de vochtbalans in ons lichaam te regelen. Zout is tevens een conserveermiddel. In kant-en-klare en bewerkte producten zitten daarom veel zout aan toegevoegd. Te veel zout is niet goed voor ons lichaam. Het kan zorgen voor een opgeblazen buik. Vervolgens zijn wij geneigd om te drinken bij heel zout eten.
Daarnaast kan te veel en te vaak zout eten zorgen voor een hoge bloeddruk en kans op hart- en vaatziektes. Eet daarom zoveel mogelijk pure voeding en laat bewerkte voeding achterwege. Zeezout bevat nog de juiste mineralen en is zonder onnodige toevoegingen. Doseer zelf de zout in je maaltijden, zodat je geen te grote hoeveelheden zout binnen krijgt.
15. Zwarte peper
Als ik een kruid moeten noemen die scherp is, dan zijn het wel de rode pepers. Wellicht herken je het wel, het brandigere gevoel na het eten van iets pittigs. Wanneer je wat meer smaak wilt toevoegen aan je maaltijd, kies dan voor zwarte peper. Zwarte peper is een stuk milder voor je darmen. Dit wordt beter verdragen dan rode peper of chilipeper.
Zelf vind ik de vier-seizoenen-peper erg lekker. Indien je pittig eten kunt verdragen, kun je een klein beetje chilipoeder of cayennepeper nemen. Het helpt al heel erg om het zelf te doseren. Peper kan in vrijwel iedere hartige maaltijd gebruikt worden om de smaak te versterken. Vooral bij eiergerechten en vlees kan zwarte peper erg smakelijk zijn.
Maak je eigen bouillon met gedroogde kruiden
Hierboven heb ik het gehad over 15 verschillende kruiden die bij de meeste mensen met een prikkelbare darm goed gaan. Een bouillon in de loop van de middag kan een lekkere opkikker zijn, maar het zit vol met E-nummers. Daarom maak ik graag zelf een bouillon van zeezout, een beetje zwarte peper, kurkuma, peterselie en tijm. Doe daar kokend water bij en je hebt een heerlijk soepje voor tussendoor zonder ongunstige stoffen! Probeer zelf welke kruiden je lekker vindt en mix ze door elkaar.
Bekijk hier het gratis e-book met glutenvrije recepten.
Eet beter voor je maag en darmen met huisarts Tamara de Weijer
In dit boek leert huisarts Tamara de Weijer je hoe je door middel van gezonde voeding eindelijk een rustige buik kunt krijgen. Het is geen dieet, maar een opstap naar een andere voedingswijze of misschien wel een andere leefwijze.
Lees ook deze artikelen over maag- en darmklachten:
Hooggevoeligheid & darmklachten: hoe prikkels, emoties en energieën van anderen hierbij een rol spelen
Maagzuurproblemen: wat zijn de oorzaken en welke oplossingen zijn er?
Misselijkheid en maagpijn: wat drinken hiermee te maken heeft (+5 tips)
Voedselallergie & intolerantie: vermijd deze voeding bij een opgezette buik!
HSP: opgezette buik niet altijd door voeding – 5 andere oorzaken
Janna Koopman is een ervaren SEO copywriter en contentcoach, gespecialiseerd in HSP, voeding, darmgezondheid, voedselintoleranties, allergieën, hormoonklachten en ondernemen in de zorg. Met 11 jaar ervaring als diëtist en prikkelbare darmcoach inspireert ze graag lezers op de website van Inspirerend Leven over de relatie tussen HSP en darmklachten. Janna heeft diëtisten getraind en opgeleid tot PDS-coaches, en gebruikt haar expertise om de online zichtbaarheid van diëtisten, coaches en therapeuten te vergroten, en marketingtrainingen te geven aan diverse diëtistenteams.
