15 symptomen van kindertijd-ptss: de gevolgen van een traumatische jeugd
Door Anna Runkle
Heb je geen makkelijke jeugd gehad? Dan kunnen de gevolgen daarvan nu nog merkbaar zijn, al heb je het zelf misschien niet altijd door. In dit artikel laat de vragenlijst van Anna Runkle, auteur van Onder hoogspanning, je zien of je nog steeds lijdt onder wat er in je jeugd is gebeurd.
Als je er maar een paar van herkent als een terugkerende ervaring, kan de oorzaak een trauma in je verleden zijn.
Kindertijd-ptss en jeugdtrauma
Mensen die als kind mishandeld of verwaarloosd zijn laten vaak een bepaald patroon van symptomen zien, al wijzen die er niet in alle gevallen op dat er daadwerkelijk van trauma sprake is. Ook kunnen er van persoon tot persoon kleine verschillen zijn.
De symptomen van kindertijd-ptss
Onderstaande vragenlijst kan je helpen om inzicht te krijgen of je last hebt van kindertijd-ptss. Het gaat daarbij om veelvoorkomende ‘tastbare’ symptomen (die je kunt zien en voelen). Als je er maar een paar van herkent als een terugkerende ervaring, kan de oorzaak een trauma in je verleden zijn. Of je nu wel of niet weet waarom je bepaalde symptomen hebt, je kunt ze herkennen en er direct mee aan de slag gaan.
Hou bij hoe vaak je de genoemde aanwijzingen in jezelf herkent als je de vragen doorleest. Weet dat er geen goede of foute antwoorden bestaan.
• Heb je last van depressieve gevoelens, angsten of andere geestelijke gezondheidsproblemen?
• Heb je moeite met aangeven van je grenzen of met ‘nee’ zeggen?
• Heb je het onverklaarbare gevoel dat je onverklaarbaar losstaat van andere mensen en groepen?
• Hebben schijnbaar ongepaste heftige emoties, plotseling intens verdriet, jaloezie, paniek of woede geleid tot beschadiging van je relaties?
• Zorgt de angst om alleen te zijn ervoor dat je vasthoudt aan relaties die je eigenlijk niet meer verdraagt?
• Heb je veel conflicten met je partner, familie, vrienden en collega’s?
• Vind je dat mensen zoveel bij je losmaken dat je sociaal contact liever vermijdt?
• Heb je het gevoel dat je ontoegankelijke, destructieve of gewelddadige personen aantrekt?
• Rook je of ben je verslaafd aan eten, alcohol of drugs?
• Heb je er moeite mee om je huis opgeruimd te houden?
• Heb je op de gekste momenten de neiging om mentaal afwezig te zijn en heb je moeite met focussen en productief bezig zijn?
• Als je iets wilt doen waarmee je bekend bent, vooral als je haast hebt of onder druk staat, raak je dan soms zo in de war dat het je niet meer lukt?
• Voel je je voortdurend overweldigd door alles wat je moet doen?
• Heb je er moeite mee om dingen af te krijgen en loop je achter met klusjes, rekeningen betalen of belangrijke afspraken?
• Heb je onverklaarbare gezondheidsproblemen, klachten waarvoor geen duidelijke oorzaak is aan te wijzen?
Wat betekent het als je vragen met ‘ja’ hebt geantwoord?
1. Je kunt helen
Alle symptomen in deze lijst zijn gebruikelijk voor mensen die als kind mishandeld of verwaarloosd zijn. Ze leiden tot problemen met zowel emoties, gedrag en relaties, als met cognitief en fysiologisch functioneren. Wanneer je als kind getraumatiseerd bent en je hebt veel vragen met ‘ja’ beantwoord, vergeet dan alsjeblieft niet dat je jezelf nog steeds kunt helen. Deze symptomen zijn een normale reactie op abnormale ervaringen en omstandigheden in je kindertijd.
2. Het is je overkomen
Het tweede wat je moet beseffen is dat jij niet de oorzaak bent van deze symptomen. Het kan zijn dat je jezelf er de schuld van hebt gegeven en het jezelf kwalijk hebt genomen dat je lui, dom, zielig, egoïstisch of raar bent; misschien hebben anderen je daarvoor wel uitgemaakt. Traumatische ervaringen kunnen bij bijna iedereen deze symptomen veroorzaken, zelfs bij dieren. (Heb je nooit een hond in een asiel gezien die beefde en terugdeinsde, zelfs als hij werd benaderd door een vriendelijk iemand? Het zou toch nooit bij je opkomen om die hond daarvan de schuld te geven?) Jij hebt er niet om gevraagd mishandeld of verwaarloosd te worden, en je hebt dat zeker niet verdiend.
3. Je kunt het niet rechtzetten
Je hebt het instinctieve gevoel (dat veel mensen kennen) dat iemand moet rechtzetten wat er verkeerd is gegaan – het kan en moet rechtgezet worden! Het komt maar heel zelden voor dat ouders of anderen die ons getraumatiseerd hebben erkennen wat ze hebben gedaan, laat staan dat ze proberen de schade te herstellen. Mochten ze dat (in een hypothetisch geval) wel doen, dan zou jouw relatie met hen erop vooruitgaan, en daar zou jij baat bij hebben. Maar dat neemt de neurologische schade als gevolg van het trauma niet weg, wat betekent dat je symptomen niet zullen verdwijnen, wat anderen ook voor je doen.
De eerste stappen naar heling
Alleen wat jij doet brengt daarin een verandering teweeg. Je kunt wetenschappelijke onderzoeken lezen of een traumaexpert raadplegen, maar jij bent degene die zichzelf heelt. Ik raad je dringend aan om niet te wachten totdat je precies weet wat er vroeger is gebeurd of de perfecte therapeut hebt gevonden en een diagnose krijgt. Gebruik dit boek om je kennis over jouw kindertrauma te vergroten, ontdek welke invloed het op je heeft gehad en maak een begin met zelfheling.
Laat je niet ontmoedigen omdat je pogingen in het verleden niets hebben opgeleverd. Alles wat je in het verleden hebt geprobeerd telt als onderzoek. Maar nu ga je het anders aanpakken. Ik wil je een nieuwe benadering laten zien. Als je mijn instructies uit dit boek opvolgt, zul je merken dat sommige van je symptomen snel en gemakkelijk verdwijnen, terwijl andere meer tijd en oefening vergen.
Vraag jezelf af: als de helft van je huidige symptomen geheeld zou worden, of als ze maar voor de helft geheeld zouden worden, zou dat dan verschil maken voor je leven? Ik wed dat een verbetering van vijftig procent van één van je symptomen een ware transformatie van al je anderen symptomen mogelijk zou maken, op alle gebieden van je leven.
Fragment uit: Onder hoogspanning
Onder hoogspanning
In ‘Onder hoogspanning’ biedt Anna Runkle diepgaande inzichten in de gevolgen van trauma en de rol van neurologische disregulatie, waardoor je een ontregeld zenuwstelsel kunt herkennen en helen.

Lees verder:
- Wanneer jeugdtrauma heel heftig is: wat is CPTSS (Complexe Posttraumatische Stressstoornis)?
- De invloed van jeugdtrauma’s op je zenuwstelsel: vanuit welke van de vier stressreacties reageer jij?
- Over jeugdtrauma: triggers nodigen jou uit om te helen