Wat is een ontspannen nervus vagus? We weten allemaal hoe het voelt om overprikkeld te zijn, maar hoe weet je of je zenuwstelsel en dan vooral je nervus vagus ontspannen en gezond is? Misschien is dit wel vaker dan je denkt! In dit artikel beschrijft zenuwstelselexpert Sandra Hintringer de 25 tekenen dat jouw zenuwstelsel ontspannen is.
Een van de belangrijkste taken van de ventrale vagus is helpen bij het afremmen van het vecht-of-vluchtsysteem, en daarmee ook van een mogelijke bevriezingsreactie.
Het autonome zenuwstelsel
Ons autonome zenuwstelsel reageert razendsnel op alles in onze omgeving. Elke prikkel, hoe klein ook, wordt onbewust geregistreerd, vergeleken met wat bekend is en gecategoriseerd. Het autonome zenuwstelsel houdt bovendien geheel zelfstandig en voor jou meestal onbewust de belangrijkste orgaanfuncties in stand, zoals de spijsvertering en de hartslagfrequentie.
Het autonome zenuwstelsel bouwt bij zijn beslissingen voort op alle eerdere ervaringen en is altijd voor jou aan het werk zodat je kunt overleven. Zolang onze hersenstam de binnenkomende prikkels als veilig bestempelt, zitten we in het programma van de ventrale vagus (onderdeel van de nervus vagus).
Zodra ons lichaam zich echter in een bedreigende situatie waant, volgt er een overgang naar de sympathicus en besluiten we onbewust om te vechten of, als dat niet mogelijk is, te vluchten voor het gevaar. Interpreteren onze hersenen de informatiesituatie als levensgevaarlijk, dan neemt de dorsale vagus de regie over en zorgt ervoor dat we verdoven, flauwvallen of bevriezen.
Een van de belangrijkste taken van de ventrale vagus is helpen bij het afremmen van het vecht-of-vluchtsysteem, en daarmee ook van een mogelijke bevriezingsreactie.
Als je dit evolutionair gezien jongste van de drie autonome reactiesystemen begrijpt en stimuleert, zal dat zeer bijdragen aan jouw gezondheid en die van anderen. Dit systeem kun je actief uitdagen door de regulatie te oefenen, waardoor ook je autonome lichaamsprocessen zullen verbeteren. Dat zal je visie op de wereld verbreden en jouw leven en dat van anderen verrijken. Deze regulatie kun je zelf door bepaalde lichaams- en ademoefeningen bereiken. Dagelijkse activiteiten zoals een wandeling in de natuur of een middagdutje ondersteunen de regulatie ook. Geheel in overeenstemming met onze sociale aard werkt coregulatie door een therapeut of familie, vrienden of kennissen natuurlijk ook.
25 tekenen van een gezond en ontspannen zenuwstelsel
Wanneer de ventrale vagus actief is, ervaar je de volgende 25 punten.
- Je voelt je gezond, goed en vooral veilig.
- Je kunt je goed oriënteren qua tijd en plaats, sociaal en in het leven in het algemeen.
- Je kent je plek en bent goed in staat deze in te nemen.
- Je bent creatief, en heb voldoende kracht en motivatie om variatie aan te brengen in je leven.
- Je kunt sporten, wandelen, zingen in een koor, of gewoon neuriën op de fiets. Met plezier streef je je hobby’s na.
- Je handelt uit nieuwsgierigheid, niet vanuit angst.
- Je communiceert vanuit je hart en niet alleen uit noodzaak of verplichting.
- Je communicatie varieert, en je contact met anderen is empathisch en welwillend.
- Je bent in staat om anderen te vertrouwen, en gaat als vanzelfsprekend relaties en banden aan met anderen.
- Je kunt het diepe gevoel van échte, onvoorwaardelijke liefde ervaren; liefde voor de natuur, voor andere mensen, het leven, de schepping.
- Je voelt je verbonden met jezelf en met de gemeenschap.
- Je hebt graag contact met anderen en gaat tactvol met hen om.
- Je voelt aan hoe dicht je bij anderen mag komen en wanneer het beter is om iemand even met rust te laten.
- Je bent in staat je eerlijk en behoedzaam terug te trekken, zonder aanspraak te maken op de aandacht van anderen.
- Je verschaft zowel verbaal als non-verbaal duidelijkheid.
- Je vermogen om jezelf te helen is actief
- Je streeft een gezonde levenswijze na. De motivatie daarvoor is er automatisch en er is hoegenaamd geen innerlijke druk om hard te proberen beroemde rolmodellen na te doen.
- Je wil zijn wie je bent.
- Je hebt veel ideeën over hoe je je leven zinvol vorm kunt geven.
- Je bent in staat om een keuze te maken. In ingewikkelde situaties maakt dit systeem het mogelijk om vriendelijk en eerlijk te handelen, en geen vijandig of strijdlustig gedrag te vertonen.
- Je komt echt op voor je rechten en behoeften.
- Je leeft in gezonde aanwezigheid. Dit maakt strijd overbodig en maakt van discussie een spel.
- Je ervaart kalmte.
- Het leven loopt goed en is positief, en als er eens een probleem ontstaat, wordt het met gemak opgelost. Maar ook in deze toestand zijn we ons ervan bewust dat het leven niet uitsluitend rozengeur en maneschijn is, en dat niet alles van een leien dakje loopt.
- Met een gezond perspectief heb je een realistisch beeld van de hoogte- en dieptepunten, in plaats van ze te ontkennen of af te splitsen. Daarbij hoort primair het vermogen en het vertrouwen om het kleurrijke scala aan gevoelens, zowel de ups als de downs, volledig te kunnen ervaren, om uiteindelijk altijd weer terug te keren in de toestand waarin we ons veilig, kalm en tevreden, en vitaal voelen.
Bron: De nervus vagus
De nervus vagus, onze innerlijke therapeut
Wil jij je voelen zoals de 25 tekenen beschrijven maar voel je je vooral overprikkeld? Dan mag je aan de slag gaan met jouw nervus vagus: de ontzettend belangrijke zenuw die de ontspanning die je in je lichaam voelt, reguleert. Gelukkig kun je heel veel zelf doen om deze zenuw (en dus jezelf) te laten ontspannen. In De nervus vagus, onze innerlijke therapeut lees je alles hierover.
Lees ook deze artikelen:
- De nervus vagus: wat zijn de gevolgen van een beschadigde nervus vagus? (en wat kun je doen om dit te herstellen?)
Nervus vagus: deze bizar simpele oefening ontspant jouw overprikkelde nervus vagus
Toxisch cortisol: dit zijn de symptomen van een cortisolvergiftiging