Perfectionisme wordt vaak gezien als een beperkende eigenschap. Perfectionist en psychotherapeut Katherine Schafler pleit voor een andere benadering: namelijk het onderzoeken van jouw perfectionisme en het voor je laten werken. Zo kun je je perfectionistische trekjes perfect inzetten wanneer het nodig is en er omheen werken wanneer je merkt dat je jezelf in de weg zit. Stap 1 is het onderzoeken wat voor type perfectionist jij bent.
Perfectionisme hoeft geen probleem te zijn. Je hoeft je perfectionisme niet af te schudden om gezond en gelukkig te zijn.
Mensen die zichzelf als een perfectionist omschrijven, bedoelen daarmee niet dat ze perfectie van zichzelf en anderen verwachten, en dat het weer en alles wat hun overkomt in het leven perfect zal zijn. Perfectionisten zijn niet gek. Ze begrijpen heel goed dat dingen niet altijd perfect lopen. Maar hoewel ze dat met hun verstand begrijpen, begrijpen ze soms niet waarom ze dan toch zo teleurgesteld kunnen zijn over imperfectie. Ze vragen zich soms af waarom ze eindeloos blijven streven naar perfectie. Soms weten ze niet zo goed waar ze precies naar streven. Soms vragen ze zichzelf af waarom ze niet gewoon kunnen ontspannen, ‘zoals normale mensen’. Ze vragen zich af wie ze eigenlijk zijn, afgezien van hun prestaties. Ieder mens stelt zich weleens zulke existentiële vragen. Perfectionisten doen dat voortdurend.
Welk type perfectionist ben jij?
Lees de volgende vragen en antwoorden en kies het antwoord dat jou het best omschrijft. Elke letter correspondeert met een van de vijf perfectionistische types. Kijk na afloop welke letter je het vaakst hebt omcirkeld.
1. Heb je op je werk weleens een driftbui waarbij je schreeuwt, met je vuist op tafel slaat of de deur dichtslaat?
A) Ja, dat gebeurt geregeld als ik me gefrustreerd voel over mezelf of over mijn collega’s.
B) Nooit. Ik ben altijd beheerst en professioneel.
C) Nee. Ik vind het belangrijk dat mensen mij prettig in de omgang vinden en ik vermijd gedrag waarmee ik anderen afstoot.
D) Nee. Er is wel veel wat ik graag anders zou zien, maar ik ben er nog niet helemaal uit wat en hoe ik dat het best kan aangeven.
E) Nee. Ik ben niet snel boos maar wel ongeremd. Mijn probleem is eerder dat ik tijdens een werkoverleg een heleboel ideeën spui waar ik nog niet goed over heb nagedacht.
2. Wat vind je erg lastig?
A) Dat de mensen om me heen liever lui dan moe zijn.
B) Op vakantie gaan zonder duidelijk reisplan.
C) Merken dat iemand me niet mag.
D) Binnen vijf minuten een keus moeten maken uit vijftig kleurenstaaltjes voor de huiskamer.
E) Gedwongen worden om het komende halfjaar op slechts één doel te focussen.
3. Welke stelling past het best bij jou?
A) Ik stel hoge eisen aan mezelf en aan de mensen in mijn omgeving en word boos als ze tekortschieten.
B) Ik ben betrouwbaar, goed georganiseerd en houd van plannen, maar mensen vinden mij weleens drammerig.
C) Ik vind het belangrijk dat mensen mij waarderen, maar merk dat ik een te grote behoefte aan verbinding en bevestiging heb.
D) Ik kan geen beslissingen nemen, ik wou dat ik wat impulsiever was en gewoon een doel kon kiezen om me voor in te zetten.
E) Ik vind niets zo opwindend als een nieuw project, ik bruis dan van energie, maar gaandeweg bekoelt mijn enthousiasme en word ik afgeleid door plannen voor andere projecten.
4. Wat zien anderen als jouw sterkste punt?
A) Ik ben heel direct en ga recht op mijn doel af.
B) Ik doe wat ik beloof, op het afgesproken tijdstip, precies zoals overeengekomen.
C) Ik heb zinvol contact met anderen.
D) Ik ben goed voorbereid, stel slimme vragen en heb alternatieve plannen.
E) Ik ben geïnspireerd, zie mogelijkheden en kom met ideeën.
5. Welke stelling past het best bij jou?
A) Als ik gefrustreerd ben omdat mensen niet efficiënt of doelgericht werken, zeg ik dat; het kan me dan niet meer schelen of ze me aardig vinden.
B) Ik vind het vervelend wanneer mensen iets willen veranderen aan een plan (vergaderagenda, restaurantbezoek, vakantie). We moeten ons aan de afspraak houden.
C) Ik pieker te veel over wat mensen van me vinden.
D) Ik weet dat ik veel te bieden heb (in een relatie, op mijn werk, in de maatschappij) maar ik kan pas alles uit mezelf halen als ik eerst een paar dingen op een rijtje heb.
E) Ik moet mezelf bedwingen om niet voor elk idee een domeinlijn te reserveren. Ik heb meer ideeën dan ik aankan.
6. Wat zien mensen als jouw slechtste eigenschap?
A) Dat ik bits, intimiderend of een streber ben.
B) Dat ik niet spontaan maar rigide ben.
C) Dat ik te veel een people pleaser ben.
D) Dat ik geen risico’s durf te nemen en besluiteloos ben.
E) Dat ik chaotisch of warrig ben en geen doorzettingsvermogen heb.
7. Ik vind het echt belangrijk…
A) Dat mensen doen wat ze beloofd hebben, op het afgesproken tijdstip, zoals overeengekomen en op het vereiste hoge niveau.
B) Dat ik mezelf en anderen stabiliteit kan bieden met routine, structuur en voorspelbaarheid.
C) Dat mensen hun best doen om te begrijpen wie ik ben, wat ik belangrijk vind en waarom.
D) Dat ik optimaal voorbereid aan een nieuwe relatie, een nieuwe baan of project kan beginnen. Zolang ik niet zeker weet dat ik de juiste keus maak, neem ik liever geen beslissing.
E) Dat ik alles uit mijn leven kan halen en mijn passie kwijt kan in zo veel mogelijk nieuwe projecten, nieuwe vaardigheden, reizen en andere manieren om mezelf te ontwikkelen.
De resultaten
Welke letter heb je het vaakst hebt omcirkeld? Deze letter past bij jouw perfectionistische type:
A) Gedreven perfectionisten drukken zich kort maar krachtig uit en zijn scherp gefocust op hun doel. Zonder zelfreflectie kunnen hun maatstaven van hoog tot onhaalbaar uitstijgen. Wanneer die onbereikbare doelen niet worden gehaald, worden ze boos op zichzelf en anderen.
B) Klassieke perfectionisten zijn betrouwbaar en consequent, hebben oog voor detail en zorgen voor stabiliteit. Zonder zelfreflectie hebben ze moeite met spontane acties of veranderingen in de routine. Persoonlijk contact vinden ze moeilijk.
C) Parijse perfectionisten kennen de kracht van persoonlijk contact en zijn heel empathisch. Zonder zelfreflectie zullen ze overmatig focussen op hun connectie met anderen en besteden ze te veel energie aan pleasen.
D) Uitstellende perfectionisten leggen hun ziel en zaligheid in een perfecte voorbereiding en bekijken mogelijkheden van alle kanten. Ze springen niet overhaast in een project. Zonder zelfreflectie zullen ze ondanks hun goede voorbereidingen niet in actie komen.
E) Chaotische perfectionisten beginnen moeiteloos aan spannende nieuwe projecten, zijn spontaan en enthousiast en zitten barstensvol goede ideeën. Zonder zelfreflectie vinden ze het moeilijk te blijven focussen op hun doel en kunnen ze uiteindelijk niet de energie opbrengen om hun doel te bereiken.
Je kunt je perfectionistische profiel nog beter in beeld brengen door alle stellingen waarin je jezelf herkent te sorteren. Heb je bijvoorbeeld veel stellingen in de categorie van de Parijse perfectionist gekozen, maar bijna evenveel bij de chaotische perfectionist, dan kun je jezelf omschrijven als een Parijse perfectionist met een sterke neiging tot chaotisch perfectionisme. Zijn je stellingen verdeeld over twee of meer types, dan heeft jouw perfectionisme verschillende kanten.
Bron: De ultieme gids voor perfectionisten
Boekentip: De ultieme gids voor perfectionisten
Wil je meer leren over jouw type perfectionisme en je perfectionisme ombuigen naar een positieve eigenschap? Dan is De ultieme gids voor perfectionisten echt wat voor jou! Wanneer je jouw unieke perfectionistische profiel identificeert, leer je om je perfectionisme juist voor je te laten werken in plaats van tegen je.
Bestel nu jouw exemplaar met gratis verzending bij Boekenwereld.com.
Lees verder:
Op trauma gebaseerd perfectionisme: verstop jij een deel van jezelf?
Perfectionisme of detailgerichtheid? Zo ga je ontspannen om met perfectionisme als HSP
Burn-on: het onderbelichte probleem van deze tijd + waarin verschilt het van burn-out?
Inspirerend leven bestaat uit een geweldige, kleine redactie. Voor meer informatie, bekijk de 'Over ons'-pagina.
