Chinese geneeskunde en een zwakke milt-energie: de oorzaak van cellulitis, spataderen en Lymfoedeem
Door Jacqueline Rietveld
Verzakkingen van de baarmoeder of de blaas komen veel voor bij vrouwen. Ook cellulitis, striae, lipoedeem en lymfoedeem zijn van die typische klachten die het meest voorkomen bij vrouwen. Niet toevallig, volgens de Chinese geneeskunde. Want al deze klachten hebben te maken met een verzwakte miltenergie en dat heeft op vrouwen een grotere impact dan op mannen. Jacqueline Rietveld, deskundige in de Chinese geneeskunde, vertelt over de oorzaak van een verzwakte milt energie én ze geeft 3 tips om de milt te versterken.
Mannen en vrouwen hebben zowel yin als yang energie, maar vrouwen hebben in essentie meer last van een disbalans in yin dan mannen. Het specifieke yin dat in deze gevallen uit balans is, is het yin van het Chinese element Aarde.
Oestrogeendominantie
Laten we deze klachten eerst nog even bekijken vanuit de medische wetenschap. Het is bekend dat hormonen invloed hebben op de stevigheid van onze organen. Wanneer een vrouw zwanger is bijvoorbeeld, zorgt het hormoon oestrogeen ervoor dat de weefsels wat zwakker worden zodat de baby makkelijker door het geboortekanaal kan bewegen.
Zwangerschapskwaaltjes
Typische zwangerschapskwaaltjes zijn dan ook striae, cellulitis en spataderen. Ook bekkeninstabiliteit en verzakkingen kunnen het gevolg zijn van het weker worden van het lichaam. Later, bijvoorbeeld tijdens de overgang, kunnen deze klachten blijven bestaan of opnieuw opspelen, omdat er relatief veel oestrogeen in het lichaam aanwezig blijft. We spreken dan van oestrogeendominantie.
Bindweefselzwakte
Als je last hebt van slap bindweefsel, heeft dat negen van de tien keer te maken met een overmaat aan oestrogeen in je hormoonhuishouding. Vetophopingen op je billen en bovenbenen – de zogenaamde ‘peer vorm’ – duiden daarop, net als de chronische aandoening lipoedeem. Wanneer je bindweefsel minder kracht of elasticiteit heeft, wordt het voor je lichaam moeilijker om alles op zijn plek te houden. Je vaatwanden verslappen (spataderen), vet breekt door de huid heen (cellulitis en striae) en de banden rondom je blaas en/of baarmoeder verzwakken ook, waardoor vervelende verzakkingen kunnen ontstaan.
Yin-klachten
In de Chinese geneeskunde worden al deze klachten beschouwd als een disbalans in de yin energie. Yin is de vrouwelijke energie, als tegenhanger van yang, de mannelijke energie. Mannen en vrouwen hebben zowel yin als yang energie, maar vrouwen hebben in essentie meer last van een disbalans in yin dan mannen. Het specifieke yin dat in deze gevallen uit balans is, is het yin van het Chinese element Aarde.
Milt en pancreas
De Chinese elementenleer kent vijf elementen die onze algehele gezondheid bepalen: Hout, Vuur, Aarde, Metaal en Water. Onder het element Aarde vallen de organen maag, milt en pancreas of alvleesklier. De maag is het yang orgaan van Aarde, de milt het yin orgaan. De pancreas of alvleesklier – het orgaan dat een cruciale rol speelt in het reguleren van onze bloedsuikerspiegel – wordt in de Chinese geneeskunde meestal in een adem genoemd met de milt. Dit omdat ze dezelfde functie hebben: het opnemen en verspreiden van de energie (qi) uit onze voeding naar de rest van het lichaam.
Verzakkingen duiden op milt zwakte
De energie van de milt is opwaarts gericht. Dat betekent dat de milt ervoor zorgt dat onze lichaamscellen en weefsels op de juiste plek blijven. Wanneer de milt energie zwak is, wordt het moeilijk om tegenwicht te bieden aan de zwaartekracht en kan dat leiden tot verzakkingen van een of meer organen.
Ook klachten die voortkomen uit bindweefselzwakte duiden volgens Chinese geneeskunde op een zwakke milt. Want als de milt onvoldoende qi kan verspreiden, worden er ook minder lichaamssappen (bloed, lymfe en water) gevormd. Daardoor neemt de stevigheid van spieren en bindweefsel af.
Lymfoedeem en lipoedeem
Lymfoedeem is een aandoening waarbij lymfevocht zich ophoopt op bepaalde plekken in het lichaam (meestal in de benen). Bij lipoedeem gebeurt hetzelfde, maar dan niet met lymfevocht maar met vet. Ook dat komt meestal voor rond de heupen en in de benen. In beide gevallen wordt het betreffende weefsel onevenredig verspreid over het lichaam. Volgens de Chinese geneeskunde voert de milt haar taak om de cellen en weefsels op hun plek te houden, onvoldoende uit.
Oestrogeen en de milt
De traditionele Chinese geneeskunde hield zich van oorsprong vooral bezig met energie en niet zozeer met hormonen. Maar er is wel degelijk een verband. Zowel de milt energie als het oestrogeen hormoon zijn van invloed op de stevigheid van het bindweefsel en daarmee de spieren en organen. En beide reageren slecht op een overmaat aan zoetigheid. Vanuit de medische wetenschap is bekend dat veel suiker eten de lichaamscellen gevoeliger maakt voor oestrogeen. Denk maar eens aan het fenomeen ‘mannenborsten’, waarbij de cellen overgevoelig reageren op oestrogenen. Vanuit de Chinese geneeskunde is bekend dat de milt/pancreas enorm veel energie nodig heeft voor het verteren van het extreme zoet van suiker. Hierdoor blijft onvoldoende energie over om te verspreiden naar de rest van het lichaam.
Voeding om de milt te versterken
Bij verzakkingen, cellulitis, spataderen, oedeem en vetophopingen is op je voeding letten de eerste sleutel tot het verminderen van je klachten. Zoals gezegd: het extreme zoet van suiker is schadelijk voor zowel de milt als voor de reactie op oestrogeen. En daarmee werkt het bindweefselzwakte en opeenhopingen van cellen in de hand. Ook fruitsuikers vallen onder dat extreme zoet. Als jij miltzwakte bij jezelf herkent, is het wijs om maximaal één stuk fruit (vers of gedroogd) per dag te nemen en frisdranken, sappen, snoep, koek en desserts zoveel mogelijk te vermijden.
Drie manieren om de milt te versterken
Wat kan je dan wél eten of doen om je milt meer energie te geven?
- Zo vaak mogelijk warm eten en drinken. De milt houdt van warm en vochtig eten en kan daar makkelijker qi aan onttrekken. Rauwkost, yoghurt, brood en crackers beschouwen wij over het algemeen als gezond, maar de milt heeft liever een warm granenpapje, een gekookt eitje met roerbakgroenten of een gekookte avondmaaltijd.
- Het drukpunt Milt 6 versterkt de liftende functie van de milt (bij verzakkingen) en voedt de milt in alle tekorten. Leg de pink van je rechterhand op de top van de binnenkant van je enkel van je linkerbeen. Sluit je andere vingers erbij aan zodat die boven je enkel liggen. Ter hoogte van je wijsvinger bevindt zich het punt Milt 6, in de lijn recht boven de enkeltop. Als je erop drukt zal het wellicht iets gevoelig zijn. Druk met je wijsvinger of duim drie minuten lang op dit punt. Herhaal het daarna aan het andere been. Doe dit elke dag een keer.
- De emotie die bij het element Aarde hoort is die van zorg. Zorg jij goed voor jezelf? Of gaat de zorg voor anderen altijd voor? Ook dat kan je milt energie uitputten. Net als veel piekeren of veelvuldig denkwerk. Goed contact met je lichaam maken en gronden, vertrouwen hebben in de zorg van Moeder Aarde/het universum en regelmatig een beetje flierefluiten zijn mindsets die de werking van je milt zeker ten goede komen.
Jacqueline Rietveld heeft een praktijk voor lichaamsgerichte coaching.
Boekentip: De Tao van gezondheid
Wil jij leren hoe je verbanden en relaties kunt zien tussen je lichaam, ziel en psyche? Wil jij je ‘lichaam leren lezen’? Ga dan aan de slag met ‘De Tao van gezondheid’. Veel dingen krijgen een diepere zin en betekenis.
Lees verder over Chinese geneeskunde:
Chinese geneeskunde en het Water-element: de rol van angst bij zenuwaandoeningen (zoals MS en epilepsie)
Chinese geneeskunde over depressie: welk van de 5 elementen is uit balans? (+ adviezen voor herstel)
Dit zijn de beste uren voor jouw element volgens de Chinese geneeskunde
Jacqueline heeft sinds 2010 een praktijk voor lichaamsgerichte coaching en therapie. Ze behandelt klachten door middel van een totaalaanpak op lichamelijk, mentaal, emotioneel en energetisch niveau. Haar missie is om jou te helpen zo vitaal en vreugdevol mogelijk te leven. Daartoe geeft ze Reiki cursussen en begeleidt mensen in individuele coachtrajecten. Haar coaching bestaat uit een combinatie van gesprekken en energetisch lichaamswerk, waarin ze haar kennis op het gebied van o.a. Chinese geneeskunde, holistische voedingsleer en zielsontwikkeling toepast en deelt.
