Van overlevingsstrategie naar kwaliteit: hoe bevrijd je jezelf van copingmechanismen uit je jeugd?
Door Wendy Gillissen
Ben je (hoog)gevoelig? Dan heb jij in je jeugd zeker overlevingsmechanismen ontwikkeld, die je als volwassene belemmeren om vrij te leven. En nu komt het: deze strategieën vertellen veel over jouw – verborgen – kwaliteiten! “Met liefde en geduld kun je de juwelen in jezelf omhoog halen en laten stralen,” zegt psycholoog Wendy Gillissen.
Door je overlevingsstrategieën trek je onbewust mensen en omstandigheden aan die op je gezin van vroeger lijken. Ze zitten op dezelfde frequentie.
De kwaliteiten die minder gewaardeerd of erkend worden in je gezin, raken ondergesneeuwd. Zoals heldervoelend- en helderziendheid, hoogsensitiviteit en mediamieke begaafdheid.
De kwaliteiten die minder gewaardeerd worden in je gezin, raken ondergesneeuwd. Je stopt ze weg en geeft voorrang aan andere talenten en eigenschappen.
Opgroeien als (hoog)sensitief kind
Wanneer je als gevoelig kind in een aards gezin geboren wordt, ga je overlevingsstrategieën ontwikkelen. Ieder mens die in uitdagende situaties terechtkomt, doet dat – bewust of onbewust. Vooral wanneer we onder moeilijke omstandigheden opgroeien.
Denk aan ouders die niet openstaan voor jouw gevoelens, omdat ze zeer rationeel zijn. Of aan een gezin waarin een van de ouders narcistisch is of jou aan je werkelijkheid wil laten twijfelen (gaslighting). Of gezinnen waarin (emotionele) verwaarlozing of mishandeling plaatsvindt.
In de overleefstand
Als kind ga je in de overleefstand. Je zet psychologische strategieën in om te overleven en je eigenheid intact te houden. Het is een natuurlijk overlevingsinstinct, en dat is maar goed ook! Je doet wat je kunt om te overleven.
Later, vooral als je volwassen bent, voelen de overlevingsstrategieën steeds meer als een beperking. Als een harnas. Een glazen plafond. Want ze zijn bedoeld om te overleven onder moeilijke omstandigheden, niet om te léven, groeien en gedijen. Sterker nog, door deze onzichtbare strategieën trek je onbewust mensen en omstandigheden aan die op je gezin van vroeger lijken. Ze zitten op dezelfde frequentie en doen hetzelfde dansje met jou. Zonder het door te hebben laat jij ze binnen in je leven en leef je door zoals je ouders en voorouders vóór jou.
Wat zijn jouw doorgeschoten kwaliteiten?
Dan komt het moment dat jij je realiseert: dit wil ik niet meer! Het beperkende harnas, de toxische relaties, het dweilen met de kraan open… Dan volgt een periode van bezinning, zelfonderzoek, confrontatie met jezelf en heling. Maar weet je dat die overlevingsstrategieën gebaseerd zijn op enkele van je grootste kwaliteiten? Jazeker!
Het probleem is: als kind wend jij je altijd tot de kwaliteiten die jou het makkelijkst afgaan, waar weinig lading op zit en die het meest geaccepteerd zijn door de omgeving of de maatschappij. Feitelijk schiet je daarin door. Een goed verstand. Talent voor sport, leidinggeven of verkoop. Doorzettings- of uithoudingsvermogen. Soms zelfs aanpassingsvermogen, empathie en opofferingsgezindheid. Waar we later tegenaan lopen, is dat we doorschieten in die geaccepteerde kanten van onszelf. We lopen erop stuk.
Welke kwaliteiten stop je weg?
De kwaliteiten die je óók hebt, maar die vaak minder gewaardeerd of erkend worden in je gezin, raken ondergesneeuwd. Of ze worden zelfs weggestopt, omdat het niet veilig is om ze te gebruiken. Zoals heldervoelend- en helderziendheid, hoogsensitiviteit en mediamieke begaafdheid. Talenten waar we soms vele levens voor getraind hebben en die ons natuurlijk afgaan, worden vaak niet gewaardeerd of zelfs raar of ‘eng’ gevonden door onze omgeving. We stoppen ze weg en geven voorrang aan de talenten of eigenschappen die wél gewaardeerd worden.
Burn-out ligt op de loer
Stel je eens voor: als je in een rationele wereld puur ‘overleeft’ op je scherpe verstand en je gevoeligheid stelselmatig wegstopt en de signalen van je intuïtie, lichaam en gevoel negeert, kan dat leiden tot een burn-out. Je kunt in zee gaan met een partner die niet bij je past en een baan of vrijwilligerswerk hebben, waar je op leegloopt.
Vluchten in hogere sferen en verslavingen
Ook kunnen we op een oneigenlijke manier gebruikmaken van de kwaliteiten die niet worden gewaardeerd door onze omgeving. Ons vermogen tot fantaseren bijvoorbeeld. Je vlucht in de wereld van boeken, films, smartphones of games. Of je richt je op contact met hogere sferen, niet-geaarde spiritualiteit en spelletjes. Je verdwijnt in verslavingen en laat de aardse realiteit links liggen. Het is een doodlopende weg.
Dit is de oplossing
De oplossing: de kwaliteiten weer in evenwicht met elkaar brengen. Dat maatschappelijk geaccepteerde deel waar je jaren op geteerd hebt uit de overdrive halen en meer tot rust brengen. De kwaliteit die was weggestopt liefdevol uit de kast halen, waarderen en op de juiste manier toepassen. De kwaliteit waar je in was gevlucht of die je had verdraaid, op een manier leren toepassen die jouw leven hier op aarde dient.
De juwelen in jezelf
Vooral als het om sensitiviteit gaat, is dat niet zo makkelijk als het misschien klinkt. Want gevoeligheid is een kwetsbaar iets, en er kunnen ladingen van pijn en schaamte op zitten. Wanneer je bijvoorbeeld als kind bent uitgelachen of afgestraft voor je uitspraken die de zere plek van anderen te veel raakten. Dan is het nodig om wat herstelwerkzaamheden te doen.
Met liefde en geduld kun je de juwelen in jezelf weer omhoog halen en laten stralen zoals ze bedoeld zijn. Met behulp van de kwaliteiten die je inzette als overlevingsstrategie, maar nu staan ze in dienst van jouw totale persoonlijkheid.
Helen en stralen
Met bijvoorbeeld je moed, scherpe verstand en doorzettingsvermogen kun je de gevoelige en kwetsbare delen van jou die nog in de schaduw van het onbewuste zitten, opzoeken. Met de hulp van diverse therapeutische technieken. Dan kun je ze troosten, helen en weer laten stralen. Wanneer jij je scherpe onderscheidingsvermogen en kracht koppelt aan je heldervoelendheid, sta je zo sterk dat je elke uitdaging aankunt. Wanneer je leert om het juiste facet van jezelf op het juiste moment toe te passen, zonder angst, zonder schaamte, ben je compleet. Dan wordt het leven pas echt leuk!
Boekentip van de redactie: (Te)veel voelen
Wil je aan de slag gaan met jouw gepassioneerde levensinstelling en intense emoties? (Te)veel voelen van Imi Lo helpt je om je emotionele gevoeligheid om te zetten in positiviteit. Emotionele gevoeligheid is een onderbelichte vorm van hooggevoeligheid en gaat gepaard met prachtige eigenschappen. De gaven van emotioneel gevoelige mensen gaat vaak gepaard met andere vormen van bijzondere begaafdheid.
Bestel jouw exemplaar met gratis verzending bij Boekenwereld.com
Lees meer over hoogevoeligheid:
Emotionele gevoeligheid: de gevolgen van een kindertijd waarin je niet voldoende werd gesteund
Emotionele gevoeligheid: de onderbelichte vorm van hooggevoeligheid (Ben jij emotioneel gevoelig?)
Emotionele allergieën bij ADD en gevoeligheid: het overgevoelige zenuwstelsel
drs. Wendy Gillissen is psychologe, regressie-en reïncarnatietherapeute en auteur van de in de VS bekroonde spirituele avonturenroman ''De Vloek van de Tahiéra''. Het vervolg, ''De Zoektocht naar Tzanáta'' is in 2020 verschenen. Momenteel voltooit zij deel 3, ''Het Verloren Land''. Daarnaast schrijft zij een boek over entiteiten en niet-eigen energieën. Wendy blogt o.a. over spiritualiteit, reïncarnatie en narcisme. Veel hooggevoelige en creatieve mensen, en beginnend therapeuten vinden de weg naar haar praktijk. In haar vrije tijd speelt ze Keltische harp.
