Complexe emoties: de gevolgen van emoties onderdrukken en waarom dit niet werkt
Door Pete Walker
“Emoties zijn energetische toestanden die niet op magische wijze verdwijnen als ze worden genegeerd,” zegt psychotherapeut Pete Walker, auteur van Complexe emoties. Deze onderdrukte emoties gaan een eigen leven leiden in je onderbewuste en/of in je lichaam. In dit artikel lees je nog meer redenen waarom het zo belangrijk is om emoties te helen én vind je een fijne oefening om beter te leren voelen.
Als we geen aandacht aan onze gevoelens besteden, hoopt die energie zich in ons op en creëert zij een alsmaar toenemende angst die we meestal afdoen als stress.
Emoties onderdrukken werkt niet
Gevoelens en emoties zijn energetische toestanden die niet op magische wijze verdwijnen als ze worden genegeerd. Een groot deel van onze onnodige emotionele pijn bestaat uit de druk die ontstaat doordat emotionele energie niet vrij kan stromen.
Als we geen aandacht aan onze gevoelens besteden, hoopt die energie zich in ons op en creëert zij een alsmaar toenemende angst die we meestal afdoen als stress.
Stress is niet alleen een schadelijke fysiologische reactie op ongezonde externe prikkels zoals lawaai, vervuiling, woon-werkverkeer, lange werktijden en ‘drukte’. Stress is ook de pijnlijke inwendige druk van opgehoopte emotionele energie.
De grote gevolgen van emoties onderdrukken
Als we niet willen voelen, ondervinden we daar de vele nare gevolgen van.
Ontkende emoties:
1. Verspillen energie
De prijs die we voor het onderdrukken van emoties moeten betalen is een voortdurende verspilling van energie waardoor veel mensen depressief raken en zwijgzaam worden. Steeds meer mensen zijn de hele tijd vermoeid en zakken weg in de apathie en lusteloosheid van de sleur waarin ze terecht zijn gekomen. Zo verspelen we de kans om uit te groeien tot de vitale levensgenieters die we horen te zijn.
2. Zorgen voor zorgen, twijfel en zelfkritiek
Onze strijd tegen gevoelens dwingt onze emoties om zich tegen ons te keren. Een groot deel van ons onnodige lijden wordt veroorzaakt door de geest van onze gedode emoties die ons bewustzijn binnendringen en ons in de vorm van pijnlijke gedachten achtervolgen. Ontkende emoties bezoedelen onze gedachten met angstige zorgen, sombere zelftwijfel en boze zelfkritiek.
3: Uiten we onbewust op een nare manier
We lopen ook het risico dat we onze emoties onbewust gaan uiten als we ze niet willen doorvoelen. Sarcasme, kritiek, stelselmatig te laat komen en ‘vergeten’ afspraken zijn bijvoorbeeld veel voorkomende onbewuste uitingen van boosheid. Ironisch genoeg bezorgt dit passief- agressieve gedrag ons nog meer emotionele pijn omdat het ervoor zorgt dat anderen ons wantrouwen en niet aardig vinden.
4. Zorgen voor overeten, verslavingen en lichamelijke klachten
De epidemieën van te veel eten, overmatig medicijngebruik en overwerken die Amerika teisteren komen ook voort uit onze massale weigering om onze gevoelens toe te laten. Als we bang zijn voor onze gevoelens, zijn we genoodzaakt om onszelf door middel van verdovende middelen, werkverslaving of constante drukte van onze emoties af te leiden.
Ironisch genoeg dragen de dingen waarmee we onszelf afleiden meestal juist bij aan de pijn die we proberen te vermijden. Als we ze vaak gebruiken, brengen ze uiteindelijk ernstige schade aan ons lichaam toe. Ons hectische leeftempo en het gebruik van bepaalde chemische stoffen (voorgeschreven, illegaal of vrij verkrijgbaar) verdoven ons zo sterk dat we de verdovende effecten vaak pas voelen als we ernstig ziek zijn.
We zijn zo resistent geworden tegen het voelen van pijn dat we voortdurend nieuwe manieren bedenken om niet te hoeven voelen. De wijdverspreide verdoving van huisvrouwen met valium in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw heeft een precedent geschapen voor het huidige gebruik van antidepressiva dat zowel onder mannen als vrouwen razendsnel toeneemt. Middelen als Prozac, Zoloft en paroxetine worden tegenwoordig door veel huisartsen, die maar weinig psychiatrische kennis hebben, rijkelijk voorgeschreven aan iedereen die klaagt dat hij zich slecht voelt.
Lees verder: 16 manieren waarop onderdrukte emoties opduiken in je leven
Waarom het zo belangrijk is om emoties te helen
Veel mensen voelen angst als ze aan emotionele heling denken. Leren voelen brengt ons soms in verlegenheid. Je aanpassen aan gevoelens waaraan je niet gewend bent kan in het begin heel vervelend lijken, maar de voordelen van emotionele heling zijn groot.
1. Het verbetert je gezondheid en geeft energie
Naarmate we op emotioneel vlak steeds verder helen, verbeteren onze gezondheid en vitaliteit ook vanzelf. Als we ons ontdoen van oude, onverwerkte trauma’s, komt de energie die we verspeelden aan het op afstand houden van het verleden weer beschikbaar, zodat we weer van ons dagelijks leven kunnen genieten.
2. Het zorgt voor een leuker leven én ontspanning
Als we weer kunnen voelen, worden onze gewaarwordingen een stuk levendiger, worden de filters van ons waarnemingsvermogen gereinigd en voelen we weer waardering voor mooie dingen. Dit nodigt ons op natuurlijke wijze uit om ons leeftempo te vertragen en ons te ontspannen, zodat we ons weer door schoonheid kunnen laten verwonderen.
3. Relaties worden beter
Mensen die volledig voelen merken ook dat hun relaties daardoor worden verrijkt, zowel hun relatie met zichzelf als hun relatie met anderen.
Liefde manifesteert zich als een voelbare warmte en enthousiasme wanneer ze door gevoelens in het hart en het lichaam wordt verankerd.
Emotionele liefde gaat veel dieper dan de oppervlakkige intellectuele ervaringen van mensen die aan hun gedachten geketend zijn en voor wie liefde vaak slechts een ideaal, een droom of een hunkering is.
Oefening: zo kun je beter te voelen
Je kunt onderstaande techniek gebruiken om (beter) te leren voelen.
- Doe je ogen dicht.
- Richt je volledige aandacht op de sensaties in je buikgebied en hartgebied.
- Adem langzaam, diep en ritmisch in en uit en let gewoon op wat je in de genoemde gebieden voelt terwijl je bij elke ademhaling gevuld en geleegd wordt.
- Let op de uitrekking en samentrekkingen van de spieren die ervoor zorgen dat je je adem volledig kunt ontvangen en weer kunt loslaten.
- Concentreer je op de sensatie die je tijdens dit proces het beste in je romp kunt voelen.
Gewaarwordingen in je organen zijn vaak fysiologische equivalenten van gevoel. Als je je aandacht erop vestigt, als je ze voelt, kun je je bewust worden van hun werkelijke emotionele inhoud. Door je aandacht op een gewaarwording gericht te houden, lost het bijbehorende gevoel geleidelijk op en beweegt het door je heen, of het wordt intenser en welt sterk genoeg op om in de vorm van een emotie geuit te worden. Deze manier van focussen kan ook pijnlijke jeugdherinneringen naar boven halen, evenals herinneringen aan gebeurtenissen die plaatsvonden toen deze sensaties en gevoelens in je lichaam werden opgeslagen. De pijn die bij dit soort herinneringen naar boven komt, kun je verwerken door hem te voelen of in de vorm van een emotie te uiten.
Fragment uit: Complexe emoties
Complexe emoties
Hoe kun je leren omgaan met emoties en oude emoties uit het verleden helen? 'Complexe emoties' van Pete Walker is dé gids voor emotie- en stressregulatie. Een onmisbaar boek voor iedereen die moeilte heeft met voelen.
Lees verder over emoties leren voelen:
- Heb je geleerd om je emoties te onderdrukken als kind? Zo kun je ze weer leren voelen
- In gesprek met je lichaam: zo kun je omgaan met heftige en pijnlijke emoties
- Emoties onderdrukken: waarom het tijd is om ze los te laten
- De zachte kracht van zelfcompassie: zo kun je omgaan met pijnlijke emoties
