Heb jij ADHD? Dan is jouw brein niet stuk, vol gebreken of wat je ook is verteld. Je hebt een ander soort brein: een brein dat is gemaakt om te jagen volgens Thom Hartmann, auteur van ADHD. “Als je de lijst van klassieke symptomen van ADHD vergelijkt met de lijst eigenschappen van een goede jager, zie je dat die bijna perfect op elkaar aansluiten.” In dit artikel legt hij deze eigenschappen van boeren en jagers uit en bespreekt hij de pijn van mensen met ADHD (Jagers).
De meeste moderne banen vereisen de mentaliteit van een Boer: op een bepaald tijdstip komen opdagen voor je werk, gedurende een bepaald aantal uren je taak vervullen en op tijd stoppen zodat je kunt rusten en je kunt voorbereiden op de volgende dag.
Waar komt ADHD vandaan?
Waarom komt ADHD zo vaak voor? Waar komt het vandaan? Het antwoord luidt: mensen met ADHD zijn de nog overgebleven jagers, wier voorouders zich in het verre verleden duizenden jaren lang hebben ontwikkeld in samenlevingen van jagers. Of ze nu jaagden op buffels in Noord-Amerika, op herten in Europa, in Afrika achter gnoes aan zaten of vissen vingen in een riviertje in Azië: jagers hadden bepaalde lichamelijke en geestelijke eigenschappen nodig om succesvol te zijn:
Mensen met ADHD zijn afstammelingen van jagers
Als je de lijst van klassieke symptomen van ADHD vergelijkt met de onderstaande lijst eigenschappen van een goede jager, zie je dat die bijna perfect op elkaar aansluiten. Met andere woorden: iemand met de eigenschappen van ADHD zou een buitengewoon goede jager zijn.
Jagers met ADHD zeggen vaak dat ze hun vermogen om meerdere dingen tegelijk te doen beschouwen als een van hun ‘speciale vaardigheden’. Omgekeerd raken Boeren zonder ADHD vaak geïrriteerd door de neiging van Jagers om midden in een gesprek opeens met iets heel anders te beginnen.
Hoe zit het dan met mensen zonder ADHD? Waar komen hun vaardigheden uit voort en hoe komt het dat zij de meerderheid in onze cultuur vormen? Het antwoord is te vinden in het tweede basistype van de menselijke cultuur die door de vroege mens werd gevormd: de agrarische samenleving. In dit soort gemeenschappen waren boeren degenen die zorgden voor het levensonderhoud en voortbestaan. De vaardigheden van een goede boer zijn heel anders dan die van een goede jager.
Boeren zijn mensen zonder ADHD
Een snelle blik op de onderstaande eigenschappen van boeren (die hier uiteraard wat versimpeld zijn weergegeven om mijn punt duidelijk te kunnen maken) vergeleken met de vaardigheden van jagers laat zien dat je vrij eenvoudig kunt zeggen dat mensen met en zonder ADHD gezien kunnen worden als respectievelijk Jagers en Boeren. Hoewel de meeste mensen niet zo precies in een hokje passen, kunnen we die archetypen toch wel onderscheiden bij de mensen die we kennen.
ADHD blijkt heel weinig voor te komen onder Japanners, wier voorouders al minstens zesduizend jaar lang in een volledig agrarische samenleving hebben geleefd.
De eigenschappen van jagers en boeren
Negatieve termen?
Sommige mensen hebben bezwaar tegen de woorden Jager en Boer. Het woord ‘jager’ heeft negatieve connotaties als moordenaar, roofdier, een bedreiging in de nacht. Ook ‘boer’ is negatief en suggereert een saai, passief persoon, maar veel Boeren zijn dat allerminst. Dat is echter precies wat er gebeurt met de meeste mensen met ADHD in klaslokalen en kantoren vandaag de dag. Als ze uit het raam kijken (wat hun instinct van hen vereist), wordt er op ze gemopperd dat ze niet goed opletten.
Een zinvollere benadering zou zijn om de vaardigheden die nu eenmaal horen bij de snelle denkwijze van de Jager te onderkennen en aan te spreken. Hiervoor is misschien een andere zienswijze nodig, maar dat is niet zo heel moeilijk als je eenmaal het verschil tussen Jagers en Boeren ziet.
Jagers in een boerensamenleving
Onze hedendaagse samenleving is er niet eentje van jagers, plunderaars en strijders. Wij zijn boeren, kantoormedewerkers en fabrieksarbeiders. Daarom bestraffen en ontmoedigen we in zowel kinderen als volwassenen gedrag dat past bij jagers en krijgers.
Als mensen tijdens in hun jeugd vaak worden bestraft voor hoe ze zijn, raken ze beschadigd. Ze zien zichzelf als buitenbeetje en ongeschikt. Ze raken hun persoonlijke kracht kwijt, zijn van slag en angstig, en ontwikkelen een heel scala aan compensatiegedrag dat vaak niet erg bevorderlijk is.
Wat jij als ouder, docent, mentor of arts tegen een kind met ADHD zegt, kan een cruciaal effect op ze hebben. Kinderen reageren heel anders als ze ‘zo werken jouw hersenen nu eenmaal’ te horen krijgen in plaats van ‘je hersenen werken niet goed’.
Jagers in een Boerenwereld
De meeste moderne banen vereisen de mentaliteit van een Boer: op een bepaald tijdstip komen opdagen voor je werk, gedurende een bepaald aantal uren je taak vervullen en op tijd stoppen zodat je kunt rusten en je kunt voorbereiden op de volgende dag.
Ook onze scholen zijn opgezet volgens het systeem van de Boer. Zit stil aan je tafeltje, krijgen de kinderen te horen, terwijl de docent praat en naar bladzijden in het boek verwijst. Negeer dat kind dat naast je zit te snuffen, niet met je papieren ritselen, niet vooruit bladeren in je boek. Voor een slimme Jager die snel verveeld raakt is dat een kwelling!
Fragment uit: ADHD
ADHD
Dankzij dit boek bekijk je ADHD vanuit een ander perspectief, veel positiever dan normaal. Jouw brein is niet stuk, het is gemaakt voor een ander soort wereld. Het brein van iemand met ADHD is een jager/verzamelaarbrein in een wereld die is ingericht voor boerenbreinen. Er gaat een wereld voor je open tijdens het lezen van dit boek.
Lees verder over ADHD:
- Emotionele allergieën bij ADD en gevoeligheid: het overgevoelige zenuwstelsel
- Nieuwetijdskinderen en ADHD: de boodschappers van een nieuwe tijd verkeerd begrepen
- Lage eigenwaarde bij AD(H)D: hoe komt het en wat kun je eraan doen?
- Ben jij een beelddenker? 8 eigenschappen van beelddenkers (AD(H)D, dyslexie en autisme)
