Waarom blijf je eten terwijl je zwaarder bent dan je zou willen, je gewicht wilt verliezen en je weet dat het niet goed voor je is? Voedingscoach Anita Mulderij vertelt je in dit artikel waarom psychosomatische klachten hier een oorzaak van kunnen zijn en wat je kunt doen om er mee om te gaan.
Als jij last hebt van overgewicht en van jezelf weet dat je vaak door blijft eten, terwijl je ook graag gewicht wilt verliezen is het van belang dat je naar je totale plaatje gaat kijken.
Wat zijn psychosomatische klachten?
Psychosomatisch is een woord dat we de afgelopen jaren steeds meer zijn gaan gebruiken. Maar wat betekent het eigenlijk? Psychosomatische klachten zijn lichamelijke klachten die niet of onvoldoende verklaard kunnen worden door een lichamelijke aandoening. Deze klachten zijn het gevolg van, of ze verergeren door psychologische problemen. Psychosomatische klachten houden vaak langdurig aan en kunnen de kwaliteit van je leven flink beïnvloeden. Zo kunnen ze bijvoorbeeld veel invloed hebben op je functioneren op werk en je sociale leven.
Psychosomatische klachten en veranderingen in eetgedrag
Als je last hebt van een psychische aandoening zoals een angststoornis of depressieve structuren dan kan dat veel invloed hebben op de regulatie van je eetlust. Het kan je honger- en verzadigingshormonen ghreline en leptine beïnvloeden, je neurotransmitters en je spijsvertering. Dit kan als gevolg hebben dat je eetgedrag verandert, dat je bijvoorbeeld door blijft eten terwijl je eigenlijk al genoeg hebt gegeten, dat je juist heel weinig eet of niet echt behoefte hebt aan eten. Dit kan allemaal leiden tot gewichtsproblemen.
Zowel gewichtstoename als afvallen kan dus een psychosomatische klacht zijn. Ook medicatie voor deze psychische klachten kan invloed hebben op je gewicht en overgewicht en Het kan dus zijn dat je dubbel risico loopt op gewichtstoename en overgewicht doordat je kampt met deze klachten.
Andere oorzaken van overgewicht
Uit onderzoek blijkt dat deze psychosomatische klachten meestal niet de enige reden zijn voor overeten en het ontwikkelen van overgewicht. In de meeste gevallen spelen ook genen, stress, fysiologische en sociale factoren een rol.
Holistische aanpak
Als jij last hebt van overgewicht en van jezelf weet dat je vaak door blijft eten, terwijl je ook graag gewicht wilt verliezen is het van belang dat je naar je totale plaatje gaat kijken. Lukt het jou niet om minder te eten en meer te bewegen en heb je last van angst, neerslachtigheid of andere psychische problemen? Dan is de kans groot dat overeten daar het gevolg van is.
In plaats van je enorm te focussen op het eten, kun je beter op zoek gaan naar oplossingen om met deze klachten om te gaan. Natuurlijk kun je daar gezond eten en bewegen ook in meenemen want het werkt samen en heeft effect op elkaar. Maar de oplossing zit dus niet alleen in minder eten meer bewegen. Het vraagt om een holistische aanpak waar ook gekeken wordt naar de onderliggende oorzaken van je gedrag en waarbij lichaamsgericht gewerkt wordt. Ook een psycholoog kan waardevol zijn om mee te werken zodat de psychosomatische aspecten van gewichtsbeheersing aangepakt worden en nieuw aangeleerde eetpatronen echt kunnen integreren en niet van tijdelijke aard zijn.
3 tips om je honger en verzadigingshormonen meer in balans te krijgen
Er zijn een paar kleine stapjes qua voeding waarmee je direct aan de slag kunt om weer meer regie te krijgen over je eetgedrag en snel effect te merken.
- Eet zo natuurlijk mogelijk en laat suikers weg
Conserveringsmiddelen en suikers kunnen de hormonen verstoren en de eetlust dereguleren. Daarnaast beïnvloeden suikers de bloedsuikerspiegel en dat kan veel effect hebben op je emoties. Hoe meer rust je creëert in je lichaam, des te lekkerder jij je voelt. Focus je vooral op het eten van volwaardige voeding dat puur is en rijk aan voedingsstoffen zoals groenten en producten met eiwitten en gezonde vetten. Vul dat aan met langzame koolhydraten uit zoete aardappel, quinoa, boekweit en havermout die de bloedsuikerspiegel stabiel houden. Dit vervult meer en zorgt ervoor dat je langer stabiel energie hebt.
- Optimaliseer je slaap
Slaaptekort kan niveaus van ghreline verhogen en van leptine doen verlagen. Dit kan leiden tot een verhoogde eetlust gedurende de dag. Creëer een avondritueel waarbij je op tijd al je schermen uitzet zodat je rustig kunt gaan slapen. Ga op tijd naar bed en doe er alles aan om je slaap te ondersteunen. Denk aan een goed matras en kussen, voldoende frisse lucht in de kamer, een slaapmasker en oordoppen als je een lichte slaper bent en eet niet meer drie uur voordat je gaat slapen.
- Beweeg
Als je regelmatig beweegt kan dat de gevoeligheid voor leptine verhogen waardoor het lichaam beter in staat is om signalen van verzadiging te herkennen. Als sporten teveel is kan dit gewoon wandelen en fietsen zijn, doe iets waar jij blij van wordt, wat je een goed gevoel geeft en doe het dagelijks. Zoek het ook in de kleine dingen. Neem je pauzes, neem de trap, sta op als je een zittende baan hebt. Bewegen vermindert ook stress en dat is belangrijk om de algehele hormonale balans te verbeteren.
SOLK
Duik in de wereld van psychosomatische klachten dankzij ‘SOLK’ van Saskia de Bruin. In dit boek krijgen somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten een naam en krijg je inzichten om een evenwichtiger leven te leiden.
Lees ook deze artikelen van Anita Mulderij:
- Waarom diëten niet werkt als je hooggevoelig bent (en hoe je dan wél gewicht kunt verliezen!)
- Je relatie met eten helen: hoe je het doet en waarom het zo belangrijk is
- Last van onverklaarbare misselijkheid? Dit zijn de emotionele redenen én holistische oplossingen
Als Body Confidence- en Voedingscoach begeleid ik je bij het herstellen van je relatie met eten en je lichaam zodat jij nooit meer op dieet hoeft, rust in je hoofd ervaart en vol vertrouwen van je eigen lichaam kunt genieten.
