Kun jij je goed verbinden met de mensen om je heen en écht luisteren? “Een veelvoorkomende valkuil is het geven van ongevraagd advies wanneer iemand met een probleem naar ons toe komt,” zegt coach Madeleine van Mourik. In dit artikel vertelt ze de kracht van holding space en hoe je er echt voor jezelf én iemand anders kunt zijn.
Het is een geschenk om de tijd te nemen om een ander perspectief te horen, terwijl je ook je eigen visie hebt.
In deze tijd lijkt het moeilijker dan ooit om echt naar elkaar te luisteren en elkaar de ruimte te geven die we nodig hebben. We leven in een wereld waarin meningen en perspectieven vaak botsen, maar wat als we elkaar simpelweg konden toestaan om te zijn wie we zijn? Dat is precies waar het concept holding space over gaat. Het betekent ruimte creëren voor de ander, zonder oordeel, zonder de behoefte om iets te veranderen of op te lossen. Het gaat over het toelaten van jouw waarheid, mijn waarheid, jouw visie, en mijn visie, naast elkaar. Het gaat over elkaar steunen en er voor elkaar zijn, met liefde in plaats van angst.
De essentie van empathie en verbinding
Empathie is een belangrijke vaardigheid om echt aanwezig te kunnen zijn voor anderen. Het betekent dat je je kunt verplaatsen in de gevoelens en ervaringen van de ander, zonder je eigen perspectief op te dringen. Dit vraagt om emotionele volwassenheid en zelfbewustzijn, iets wat velen van ons niet van jongs af aan hebben geleerd.
Echte empathie houdt in dat je ruimte maakt voor zowel jezelf als de ander. Het betekent dat je je eigen gevoelens en behoeften erkent, terwijl je ook openstaat voor de ervaringen van de ander. Empathie vraagt om een balans tussen luisteren en aanwezig zijn zonder de behoefte om te reageren of te veranderen wat de ander zegt.
Het is belangrijk te begrijpen dat empathie niet betekent dat je je eigen grenzen en waarheid moet opofferen. Integendeel, empathie vereist het stellen van duidelijke grenzen en het handhaven van je eigen waarheid, terwijl je ook ruimte biedt aan de ander. Holding space beschrijft deze balans perfect: ruimte houden voor zowel jezelf als de ander, met alles wat zich aandient.
De impact van emotionele onzekerheid
We hebben allemaal drie kernbehoeften: gezien worden, gehoord worden, en authentiek onszelf mogen zijn. Toch is het voor veel mensen moeilijk om echt die ruimte te houden, simpelweg omdat we het nooit geleerd hebben. Zeker als de ander enige vorm van kritiek op ons heeft, is het lastig om aanwezig te blijven.
Deze moeilijkheid valt terug te voeren op hoe we als kind hebben geleerd om met emoties om te gaan. In plaats van te leren praten over wat we voelden of ruimte te geven aan onze emoties, leerden we om deze weg te stoppen of te negeren met uitspraken zoals: “Doe niet zo dramatisch,” “Kop op, het stelt niets voor,” of “Stel je niet zo aan, het komt wel goed.” Dit gebrek aan emotionele ruimte beïnvloedt hoe we met anderen omgaan, vooral wanneer zij met hun eigen problemen bij ons komen.
De valkuil van ongevraagd advies
Een veelvoorkomende valkuil is het geven van ongevraagd advies wanneer iemand met een probleem naar ons toe komt. Hoewel we dit meestal goed bedoelen en de ander willen helpen, kan dit overkomen als bemoeizucht of als een poging om hun perspectief te veranderen. Deze neiging komt vaak voort uit onze eigen onzekerheden en ervaringen, die we onbewust op de ander projecteren. In plaats van simpelweg te luisteren en aanwezig te zijn, proberen we vaak het probleem te fixen, wat frustrerend kan zijn voor degene die gewoon behoefte heeft aan begrip en een luisterend oor.
Hoe je echt “ruimte houdt” voor iemand
De sleutel tot heling ligt in het aanwezig leren zijn bij wat er is, ook bij alle emoties. Als ik getriggerd raak of mijn eigen ongemak op een ander projecteer, ga ik mezelf observeren. Ik voel wat er in mijn lichaam gebeurt en blijf aanwezig bij die sensaties, zonder oordeel of directe reactie. “Ruimte houden” betekent pauzeren, aanwezig zijn, ademen en observeren hoe je normaal gesproken op de ander zou reageren. Hoe vaak proberen we iets te veranderen of op te lossen als iemand iets met ons deelt? En hoe vaak luisteren we echt actief zonder te onderbreken? In mijn ogen nog veel te weinig, omdat ons ego vindt dat we moeten reageren.
Het vergt oefening om dit te leren. Begin met zelfonderzoek en word je bewust van je neiging om te reageren vanuit je eigen perspectief. Vraag jezelf af: hoe vaak vraag ik in een discussie: “Hoe voelde dat voor jou?” En als ik dat doe, luister ik dan echt?
De kunst van het stellen van vragen
Een eenvoudige manier om bewust te worden van je neiging om ongevraagd advies te geven, is door te vragen: “Wil je dat ik gewoon luister of wil je mijn mening en inbreng?” Zo geef je de ander de keuze en creëer je ruimte voor wat hij of zij nodig heeft. We denken vaak dat we praten vanuit verbinding, maar meestal doen we dit nog vanuit ons ego. Het is moeilijk om gewoon aanwezig te zijn bij de mening van een ander, vooral als die mening afwijkt van de onze.
Denk eens terug aan een gesprek waarin je je gefrustreerd voelde. Werd er niet naar je geluisterd? Misschien heb je je standpunt meerdere keren uitgelegd, maar leek de ander het maar niet te begrijpen. Hoe meer iemand gefrustreerd raakt, hoe meer ze eigenlijk zeggen: “Je hoort me niet.”
Ben ik beschikbaar?
Als je de volgende keer een gesprek hebt, stel jezelf dan de vragen: ben ik echt beschikbaar in dit gesprek? Luister ik om te begrijpen, of om zelf weer iets te kunnen zeggen?
Probeer vragen te stellen die oprecht zijn, zoals:
- Hoe voelt het voor je om dat mee te maken?
- Kun je me er meer over vertellen?
- Het klinkt alsof je je hier goed bij voelt, klopt dat?
Probeer je in de ander te verplaatsen en stel vragen zonder je eigen mening of oordeel op te dringen. Dit is waar echte emotionele verbinding over gaat: de ervaring van een ander toestaan, zonder je te concentreren op je eigen beleving en mening.
Het cadeau van luisteren
Het is een geschenk om de tijd te nemen om een ander perspectief te horen, terwijl je ook je eigen visie hebt. Dit betekent niet dat je je eigen waarheden moet opgeven, maar wel dat je ze niet hoeft op te dringen op dat moment.
Emotionele volwassenheid betekent dat je ruimte kunt houden voor meerdere werkelijkheden. Oefen hiermee en ervaar hoe je relaties veranderen. Leer om er te zijn en te laten zien dat je er echt bent. Dit kan een groot verschil maken in iemands leven.
Auteur en meer informatie: Madeleine van Mourik
Van ziel tot ziel
Van ziel tot ziel is diepgaand en praktisch tegelijkertijd. Zowel voor de professional als voor de geïnteresseerde leek is dit een onmisbare bron voor gesprekken waarin werkelijk doorvoelde aandacht gegeven kan worden aan de ander.
Lees verder:
- Wat is empathie? Dit zijn 6 gewoonten van hoogempathische mensen
- Traumabanden: welke van jouw relaties zijn gebaseerd op trauma?
- Waarom huilen helend is (+ zo kun je oude pijn uit lichaam laten stromen dankzij tranen)
Inspirerend leven werkt samen met experts om je te inspireren. Gastauteurs bieden ons hun verhalen aan om met jou te delen.
Heel duidelijk en goed geschreven artikel van Madeleine.