Ken je dat? Iemand zegt ineens iets vervelends tegen je en je slaat dicht. Een collega of vriendin bijvoorbeeld. Van binnen denk je van alles, zoals ‘wat?’ of ‘hoe kan zij dit nou menen?’ Je bent geschrokken en verontwaardigd. Er klopt hier niets van. Alleen komt er niks uit je mond. Als je gevoelig en empathisch bent, is het soms best lastig om assertief te zijn. Onbegrip, discussie of ruzie kan dan het gevolg zijn. De twee liefdevolle zinnen helpen dit te voorkomen.
Vervelende opmerking
Je hoort net de vervelende opmerking maar je kunt er nu echt niets mee. Het lijkt of je bevroren bent en alleen nog maar weg wilt. Je slikt, maar de tranen willen nu echt komen. Je kunt ze niet meer tegenhouden. De ander schrikt en als eerste zeg je ‘sorry dat ik huil’. Dat zij nu ondersteboven is, wilde je ook weer niet. Je probeert het gesprek weer luchtiger te maken. Zeker als je gevoelig bent, kun je moeite hebben je grenzen aan te geven. Hoe iemand anders zich voelt, heb je dan vaak sneller door dan dat je je eigen emoties en behoeftes ziet.
Na afloop laat je het gesprek even bezinken en na een tijdje weet je praktisch zeker ‘zij zat fout’. Voor de zekerheid praat je er nog even met je partner over. ‘Echt? Wat erg, nee hoor, dit kan ze echt niet maken’ hoor je. Het voelt fijn dat je begrepen bent en het haalt de scherpe randjes er wat van af. Dat opgeluchte gevoel versterk je nog door het ook aan je moeder en aan een vriendin te vertellen. Zo, dat scheelt even. Bijval alom.
Onopgelost conflict
Alleen is er nog niets opgelost. Je onvrede heb je nog niet met je collega besproken, de persoon om wie het gaat. En je weet ook niet hoe je dit nou een volgende keer anders zou kunnen doen. Want niets zeggen terwijl je veel emoties ervaart, voelt heel vervelend. Je checkt niet wat de ander bedoelt en je geeft je grenzen ook niet aan. Eigenlijk ben je sinds het incident je ook wat onzekerder gaan voelen.
Je kunt terugkijken op het gesprek en je een beetje een slachtoffer voelen. De ander deed het toch, jij moest het maar ondergaan en je had er echt niet om gevraagd. De Amerikaanse psycholoog Stephen Karpman heeft een interessant model gemaakt over communicatie die leidt tot onbegrip. Dit model heet de drama-driehoek. Hier verzanden we vaak in bij discussies en ruzies. De drie rollen van de drama-driehoek zijn: aanklager, slachtoffer en redder. Vaak schieten we in een moeizaam gesprek van de ene rol in de andere.
In de drama-driehoek
Als je zo’n gesprek voortaan wil voorkomen, dan kun je eens kijken naar wat je zelf deed. Even terug naar het gesprek dus. Je dacht ‘er klopt hier niets van’. Hier was je eigenlijk aan het aanklagen, je zat in de rol van aanklager. Ook al was het maar in je hoofd. Je gedachten hebben ook effect op je gedrag en op de reactie van de ander.
Toen huilde je en benoemde je je onvrede niet. Je schoot naar de rol van slachtoffer, want je kon er toch niks aan doen? Vervolgens vond je het vervelend dat de ander zo schrok van je tranen, dat je het gesprek een luchtiger kant op stuurde. Volgens het model van de drama-driehoek zat je toen in de rol van redder. Het zijn allemaal rollen waar je steeds in- en uitstapt en gezelliger wordt het er niet op.
Twee zinnen
Gelukkig hoef je maar twee dingen te onthouden om het voortaan anders te doen. Het zijn twee zinnetjes, waarmee je veel zaken in je communicatie direct aanpakt. Ze helpen om je grenzen neer te zetten en om je gevoel te uiten. En, heel belangrijk, ze zorgen voor de check, want wat bedoelt de ander nu echt? Je maakt zo liefdevol ruimte voor de ander en ook voor jezelf. In die rollen van de drama-driehoek stap je dan sowieso niet. Hieronder volgen ze.
1. Hoe komt het dat je ….?
2. Wat maakt dat je …?
Als je nog een keer aangesproken wordt door een collega en je vindt het niet prettig wat hij of zij zegt, dan vraag je ‘Hoe komt het dat je dit tegen me zegt?’ Of ‘Wat maakt dat je dit nu noemt?’ Wat er gebeurt, is dat je de verantwoordelijkheid van het onderwerp bij de ander laat. Je kunt als het ware even achterover leunen. Ja, waarom wil ze dit eigenlijk bespreken? En waarom op deze manier? Je kunt er meteen achter zeggen dat je ervan schrikt bijvoorbeeld.
Van drama naar begrip
Het kan heel goed zijn, dat de oorzaak van het gesprek was dat er een deadline speelde waar je collega stress over had. Wie weet had ze net een vervelend telefoontje gekregen en schoot ze toen op een emotionele manier in de actie. Jou kwam ze als eerste tegen met als resultaat jullie vervelende gesprek. Kijk. De oorzaak lag dus helemaal niet bij jou, maar nu weet je voortaan wel hoe je verantwoordelijk kunt zijn voor jouw deel van de communicatie. Met twee zinnetjes zodat je jezelf en de ander liefdevol begrijpt.
Saskia Chatillon, medium & life coach
Ik voel me op mijn ziel getrapt
Van slachtoffer van de omstandigheden naar weerbaar kunnen omgaan met de opmerkingen van anderen: 'Ik voel me op mijn ziel getrapt' van Bärbel Wardetzki is een boek met grote helende waarde.
Mijn passies zijn lesgeven en schrijven en mijn missie is om leiders te helpen naar meer rust en verbinding. Dit is namelijk een belangrijke basis voor effectief en inspirerend leiderschap. Het helpt hen, alle medewerkers en hun omgeving naar een meer bewuste en verantwoorde wereld. Sinds 2002 bestudeer ik praktische spiritualiteit, na tien jaar in het internationale bedrijfsleven te hebben gewerkt. Met veel plezier geef ik trainingen en lezingen; mijn boek Rust - Het geheim van een stiller hoofd is hierbij een praktische tool, wat in mei 2019 gepubliceerd is bij uitgeverij Donkigotte. Als spreker ben ik verbonden aan het sprekersbureau ZijSpreekt. Graag tot ziens bij een event of een training!
