We leven in een samenleving die ons continu blootstelt aan hoge druk en waarin het motto is ‘meer, meer, meer!’ We willen meer succes, meer doen, meer kunnen en meer geld. En we hebben te maken met werkdruk, deadlines en afspraken. Daarnaast hebben we sociale contacten te onderhouden, familieverplichtingen, een relatie die aandacht nodig heeft of staan er juist alleen voor. We leven een (stress)vol bestaan. Door alle druk en verplichtingen zijn we steeds bezig met wat de buitenwereld van ons vraagt en soms vergeten we onszelf daardoor.
Werkdruk, verplichtingen en overmatige stress
De mate van stress waarin we ons bevinden is niet goed voor ons. We kunnen een zekere mate van spanning en druk aan en een gezonde dosis stress kan ons van tijd tot tijd beter laten presteren, maar veel van ons hebben te maken met teveel stress. Stress hebben we in ons werk. We doen ons best en streven naar meer en beter voor een salarisverhoging of promotie. We moeten steeds meer geld verdienen voor alle financiële verplichtingen. De hypotheek moet betaald worden, we willen een nieuwe auto en een goede opleiding voor onze kinderen. We willen het liefst een paar keer per jaar op vakantie, regelmatig winkelen en uit eten gaan.
Door langdurige stress kun je overspannen raken, of je het door hebt of niet. Je lichaam maakt door stress het stresshormoon cortisol aan. Cortisol heeft veel negatieve effecten op ons lichaam. Het zorgt onder andere voor een verhoogde bloeddruk, verminderde immuun-functie en verhoogde vatbaarheid voor infecties.
Signalen herkennen
Wat belangrijk is, is om de signalen van overmatige stress te herkennen. Vaak zijn het kleine signalen van je lichaam die je zeggen: “Je moet het echt rustiger aan doen, want ik voel me niet goed.” Het kan beginnen met hoofdpijn, problemen met slapen, buikpijn, moeilijk kunnen eten, misselijkheid, trillende handen. Je kunt je gaan storen aan geluiden en andere externe prikkels. Maar het kunnen ook grotere signalen zijn zoals paniekaanvallen of een gevoel van algehele onrust. Ook kun je het gevoel hebben dat je het allemaal niet meer aankunt. Misschien ga je fouten maken, dingen vergeten of wordt het je allemaal teveel.
Burn-out
Als je de signalen van je lichaam te lang negeert, put je jezelf uit. Je raakt dan opgebrand, burn-out. Uitputting, opbranden en burn-out klinken serieus. En dat is het ook. Burn-out komt helaas veel voor in de tijd waarin we leven. Het is een sluipmoordenaar die voor veel mensen op de loer ligt en ze hebben het zelf vaak niet eens door. Het kan mensen overkomen die in de 40 of 50 zijn, maar zelfs jonge mensen in de 20 en 30 kunnen het krijgen.
Het kan iedereen overkomen. Door een burn-out kun je in een depressie terecht komen. Dingen die voorheen normaal waren worden lastiger. Je kunt bijvoorbeeld moeite krijgen met eten, slapen, autorijden of het huis uit gaan. Iedereen is anders en heeft te maken met andere symptomen, maar in de basis komt het op hetzelfde neer. Het is allemaal teveel.
Veel voorkomende symptomen bij overmatige stress en burn-out:
- Futloos gevoel
- Vergeetachtigheid
- Moeite met (in)slapen
- Ontevreden over werk (en leven)
- Neerslachtige gevoelens
- Snel geïrriteerd
- Concentratieproblemen
- Veel piekeren
- Rusteloosheid
- Opzien tegen sociale verplichtingen en werk
- Moeite met opstaan en niet uitgerust zijn na slapen
- Nek-, hoofd- en rugklachten
Burn-out en overmatige stress voorkomen
Zorg ervoor dat dit jou niet overkomt! Er is geen medicijn tegen een burn-out. De beste remedie in de eerste maanden is rust, slaap en ontspanning. Als je de lichamelijke en geestelijke signalen tijdig herkent, kun je burn-out voorkomen. Zoek professionele hulp en let erop dat je niet over je grenzen heen gaat. Zorg ervoor dat je lichaam de dagelijkse stress kan verwerken. Dat doe je door goed naar de signalen van je lichaam te luisteren, je lichaam te verwennen door regelmatig en gezond te eten, voldoende lichaamsbeweging, gezonde buitenlucht en ontspanning. Ook mentaal goed voor jezelf zorgen is belangrijk. Wees lief voor jezelf, doe dingen die je leuk vindt en denk positief over jezelf.
De weg (terug) naar een goede gezondheid
Wat je direct kunt doen om stress te verminderen: blijf dicht bij jezelf. Ga na wat jouw verantwoordelijkheden en verplichtingen zijn, stel prioriteiten, organiseer, doe dingen waardoor je ontspant en zorg voor plezier in je leven. Ga bijvoorbeeld op reis naar een mooie plek, breng tijd door met mensen bij wie jij je goed voelt, doe dingen waar je blij van wordt, zorg voor ontspanning en rustmomenten. Als je veel achter een bureau zit voor je werk, sta dan regelmatig op om een kop thee of water te halen. Blijf ‘s avonds niet te laat achter de computer zitten. Blijf ook niet tot laat achter andere beeldschermen “hangen” zoals tv, laptop en smartphone. Dat verstoort je slaapritme en hormonen die belangrijk zijn voor een gezond lichaam.
Hoe eerder je door hebt dat je teveel stress in je leven hebt, des te sneller kun je werken aan verbetering en kun je burn-out voorkomen. Als je eenmaal burn-out bent, kan het lang duren voor je weer volledig hersteld bent. Het kan maanden en zelfs jaren duren voor je weer volledig goed functioneert. Het is de moeite waard om iedere dag aandacht te besteden aan jezelf en ervoor te zorgen dat je gezond blijft. Uiteindelijk kun je een burn-out voorkomen en de weg (terug) vinden naar een goede gezondheid.
Wat kun je doen?
- Zorg voor ontspanning (massage, meditatie, yoga, dans)
- Verander de stress van binnen (coaching, therapie, mindfulness)
- Bewust, rustig en diep ademhalen (oefening ‘blijf dicht bij jezelf’ hieronder)
- Voldoende nachtrust
- Hou op met piekeren en denken
- Doe 1 ding tegelijkertijd (hier en nu)
- Doe alles rustig, zonder haast
- Ga regelmatig buiten wandelen
- Hou siësta’s
- Doe alleen dingen waar je zin in hebt
- Denk positief over jezelf, zorg voor humor in je leven – lachen is gezond!
Door de dag in rust te beginnen is het makkelijker om de hele dag een ontspannen gevoel vast te houden. En als je de dag vervolgens ontspannen afsluit, slaap je beter. Een eenvoudige ontspanningsoefening die je kunt doen om de dag mee te starten en eindigen is Danskracht oefening #1 Blijf dicht bij jezelf. Ik wens je met deze oefening een gezonde dosis rust en ontspanning in je leven! Warme groet, Sacha
Danskracht oefening: #1 Blijf dicht bij jezelf
Deze ontspanningsoefening helpt je bewust adem te halen en te gronden. Daardoor blijf je dichter bij jezelf. Ga zitten in kleermakerszit en leg je handen op je knieën. Houd je billen op de grond en draai rustig grote cirkels met je bovenlichaam, terwijl je je knieën vasthoudt. Adem in als je naar voren draait en adem uit als je naar achter draait. Maak je rug bol als je naar achter beweegt. Maak je rug zo lang mogelijk en til je borstbeen op als je naar voren beweegt. Draai eerst 20 linksom en daarna 20x rechtsom.
Burn-on
Herken jij je in de beschrijving van burn-on? Dan is het belangrijk om jezelf weer op één te zetten. In Burn-on geeft Mieke Lannoey je waardevolle tips om te voorkomen dat burn-on een burn-out wordt of in een chronische toestand verandert.
"Life isn't about waiting for the storm to pass. It's about learning how to dance in the rain." Als je iets ècht wilt, kun je het bereiken. Overwin obstakels, zorg voor een gezonde balans, hou focus op je doel, vertrouw op jezelf en vraag hulp waar nodig.
