Yerba maté: de geneeskrachtige werking van deze Zuid-Amerikaanse thee
Door Sandra Voetelink
Ben jij ook op zoek naar een drank die gezond is en energie geeft? Ontdek Yerba maté en ervaar de geneeskrachtige werking die eeuwenlang is meegedragen door stammen uit Zuid-Amerika. De geheimen van inheemse planten werden van generatie op generatie doorgegeven. Zo is de Yerba maté boom een belangrijk onderdeel van de cultuur gebleven. De bladeren van de boom geven een drank die staat voor gezondheid, vitaliteit en hoge levensverwachting. Een perfecte combinatie dus.
Wereldberoemde Zuid-Amerikaanse voetballers hebben zeker een bijdrage geleverd aan de bekendheid van deze drank. Sporters zijn altijd op zoek naar details om hun prestaties positief te beïnvloeden. Een gezond lichaam en balans in de rust-arbeid verhouding is heel erg belangrijk. In sport op het hoogste niveau gaat het vaak om kleine verschillen. Een gezonde drank heeft zeker een meerwaarde en hoort daar dus ook bij.
In Europa starten veel mensen de dag met koffie. Vaak een gewoonte, maar geeft het ook echt energie? Ik kan natuurlijk alleen voor mijzelf spreken, maar voor mijn gevoel is het vooral een gewoonte, met een licht positief effect op de energie. Ik ben pas meer koffie gaan drinken toen ik kinderen kreeg. Een mooi koffie-apparaat hielp daar wel bij. Maar misschien ook de positieve effecten op de vermoeidheid door alle slapeloze nachten. Of het een gewoonte is of echt effect heeft, ligt voor mij in het midden: het zal een combinatie zijn van factoren, die afhangen van de omstandigheden en de hoeveelheid koffie die je drinkt.
Al langere tijd ben ik op zoek naar een drank die energie geeft en lekker is. Mijn zoektocht is langs verschillende dranken gegaan, maar niets was blijvend. Tot ik vorig jaar met deze Zuid-Amerikaanse thee in aanraking kwam, Yerba maté.
De oorsprong
Het verhaal van deze ‘thee’ boom begint bij de indianen in Zuid-Amerika. De grond in Zuid-Amerika werd al eeuwenlang bewerkt door een volk dat zich Avá (‘mens’) noemde. Ze werden Guariani genoemd oftewel ‘één groot volk’ en gingen te voet door het Amazone-gebied. Ze vestigden zich in verschillende delen van het continent. Onderweg deden ze veel kennis op over de geneeskrachtige eigenschappen van inheemse planten, waaronder de Yerba maté boom.
De Yerba maté boom
De Yerba maté boom, Ilex paraquariensis, is groenblijvend en familie van de hulst. Hij kan ongeveer 18 meter hoog worden. Hij houdt van regen en is bestand tegen temperaturen tot -6 graden. Oorspronkelijk komt hij uit bergachtige gebieden en groeit hij in Argentinië, Chili, Peru, Brazilië en Paraguay. De bladeren worden in het wild geplukt, maar ook op plantages.
De bereiding
De oorspronkelijke bereiding van de Yerba maté drank is anders dan nu. Vroeger werden grote hoeveelheden bladeren vermalen en eerst in koud water gelegd. Daarna werd heet water toegevoegd, waardoor alle gezonde stoffen vrijkwamen. Tussendoor werd de vloeistof steeds gezeefd. Dit proces werd meerdere keren herhaald. De drank werd meestal warm gedronken, maar kon (vooral in de zomer) ook koud worden gedronken.
Het bereidingsproces gaat nu als volgt: eerst worden de bladeren geoogst, kort geblancheerd en daarna gedroogd. Vervolgens wordt het gedurende 12 maanden in een verouderingskamer gelegd, ter bevordering van de smaak. Uiteindelijk wordt het verpakt. Soms worden de bladeren vooraf gerookt, maar dat is per bereidingsvorm verschillend.
Geneeskrachtige werking
Yerba maté wordt geneeskrachtig voor meerdere doeleinden gebruikt: voor de positieve effecten op de immuniteit, de reinigende en ontgiftende werking op het bloed, het bestrijden van vermoeidheid en verminderen van stress en slapeloosheid.
In verschillende onderzoeken is aangetoond dat maté alle vitaminen en mineralen bevat die wij als mens nodig hebben. Naast al deze stoffen bevat Yerba maté mateïne, een stof die lijkt op cafeïne, maar in tegenstelling tot cafeïne alleen positieve eigenschappen bevat. Mateïne heeft een unieke samenstelling. Het stimuleert het centrale zenuwstelsel, maar is niet verslavend. Het ontspant de perifere bloedvaten en gladde spierweefsel. Het positieve gevolg hiervan is dat de bloeddruk daalt.
Maté wordt ook wel ‘de drank van de goden’ genoemd. Het wordt gezien als verjongingsmiddel bij uitstek
Nog meer positieve eigenschappen:
- helpt bij constipatie, stimuleert de normale darmperistaltiek.
- wordt gebruik met afvallen, je hebt minder trek maar krijgt wel alle gezonde vitamine en mineralen.
- stimuleert de geest, verbetert het concentratievermogen.
- het vermindert geestelijke en lichamelijk vermoeidheid en verbetert de gemoedstoestand.
- het reguleert het zenuwstelsel, brengt balans in lichaam en geest.
- brengt balans in de slaapcycli: de slaap wordt dieper en verbetert.
- heeft positieve eigenschappen bij cardiovasculaire aandoeningen.
- verwijdert afvalstoffen uit het bloed
- het bevordert het reactie vermogen van het immuunsysteem.
Levensverlengende werking
Door overmatig Yerba maté te drinken zouden sommige inheemse stammen heel oud geworden zijn, soms meer dan honderd jaar. Ook van zeelieden is het bekend dat zij Yerba maté gebruikten om scheurbuik te voorkomen. En in een ander onderzoek staat dat bergbeklimmers 6 tot 7 uur kunnen lopen zonder tussendoor te hoeven eten. Onderaan dit blog heb ik een aantal onderzoeken geplaatst.
Het vermindert dus vermoeidheid, doordat het direct een stimulerende invloed heeft op het metabolisme in de spieren. Ook heeft het een positief effect op allergieën en hooikoorts doordat het de bijnieren stimuleert om corticosteroïden te produceren.
En een hele belangrijke eigenschap is dat het stress van het lichaam vermindert. Wat waarschijnlijk voortkomt uit de combinatie van de werking op het endocriene systeem (hormoonstelsel), het zenuwstelsel en het immuunsysteem.
Ceremonieel gebruik van maté thee
Yerba maté is een Argentijnse volksdrank. Gewoonlijk wordt de drank in gezelschap gedronken. Er zijn een aantal gebruiken bij het drinken. Men drinkt het uit een kalabas met een bombilla, wat een soort rietje is. Hierdoor blijven de kruiden achter. Het water mag niet koken, maar moet wel verwarmd zijn geweest tot ongeveer 80 graden. Dit warme water wordt bij de kruiden geschonken. Nadat de maté tot rust is gekomen en alles goed gemengd is, wordt het drankje door de gastvrouw/-man gedronken. Hierna wordt er opnieuw water bijgevuld en drinkt de visite op zijn beurt. Dit ritueel wordt doorgegeven tot de maté op is. Dit proces staat vooral voor vriendschap en verbondenheid.
Zelf maté thee zetten
Kies een groot glas en vul dit voor 2/3 deel met maté (minder mag natuurlijk ook). Het schijnt heel goed te zijn om de kruiden eerst kort te weken in koud water. Daarna giet je het (tot 80 graden) afgekoelde gekookte water bij de kruiden. Laat dit mengsel even rusten voordat je gaat drinken. De kruiden kunnen meerdere keren worden gebruikt. Gebruik een thee-ei of een bombilla om de kruiden te scheiden van de vloeistof.
Voor een extra energie-boost kun je ook andere kruiden toevoegen zoals gember. Volg hierbij jouw voorkeuren.
Geniet ervan!
Wil je geen artikel meer missen? Volg mij dan op Hartekracht
Bronnen:
Yerba maté lapacho en stevia, bijzondere kruiden uit Zuid-Amerika, Elke van der Snoek, 2010
Onderzoeken:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29117073
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28809814
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0367326X16308619
Eet meer energie
Eet meer energie is de ultieme gids voor voor iedereen die op zoek is naar meer energie om een vrolijk en vitaal leven te leiden.
Lees ook deze artikelen:
Ayurvedische Golden Milk: de geneeskrachtige werking van kurkuma
Hoe een glas citroenwater kan helpen om chronische ontstekingen (en meer narigheid) te verdrijven
Salie: de geneeskrachtige werking en voordelen van dit wonderplantje (+theerecept)
Gemberthee: de geneeskrachtige werking van verse gemberwortel
Sandra Voetelink (1970) is coach en wil mensen in hun kracht zetten. Het bewust maken van het zelfgenezend vermogen van hun lichaam staat centraal. Ze is ex-topsporter, heeft jarenlang sportles gegeven en coaching gericht op stressreductie aan kinderen en volwassenen. Een boek geschreven voor het onderwijs; 'Stressloos leren' en de laatste jaren heeft ze zich toegelegd op voeding en geneeskrachtige kruiden. Met haar blogs wil ze anderen inspireren om fit en gezond te blijven met kennis uit de natuur. Meer informatie vind je op haar website www.krachtvankruiden.nl
