Wanneer je te maken hebt gehad met narcisme in je relaties, is het niet gemakkelijk daar zomaar aan voorbij te gaan. Je kunt het gevoel hebben emotioneel en mentaal kapot gemaakt te zijn. Herstellen is dan ook een hele uitdaging. Het verwerken van zo’n destructieve relatie kan tegelijkertijd als katalysator dienen om je leven op een positieve manier te veranderen, zodat het je uiteindelijk krachtiger kan maken. Deze 7 stappen voor praktische zelfhulp kunnen je helpen op weg naar een leven voorbij het narcisme.
7 stappen om te herstellen
Stap 1. Oefen in zelfliefde
Weet dat je geduld, mededogen en heel veel liefde voor jezelf nodig hebt om te herstellen van narcistisch misbruik. Vaak heb je te maken met giftige gevoelens van schaamte en ben je vol zelfverwijt en onzekerheid. Het is daarom belangrijk dat je vriendelijk bent voor jezelf. Vraag jezelf dagelijks af wat het meest liefdevolle is dat je voor jezelf kan doen en doe dat dan ook, ondanks de omstandigheden.
Stap 2. Vermijd een terugval
Tijdens het herstel kun je alle goede herinneringen gaan herkauwen over hoe je ex vroeger was. Bedenk dan dat de pijn die je nu hebt weer over gaat. Het is veel erger om in een giftige relatie te blijven, ook al is dat iets wat je al kent. Blijf sterk en twijfel er niet over om ooit nog terug te gaan en weer vast komen te zitten. De relatie definitief beëindigen en de narcist zoveel mogelijk uit je leven verbannen, is de enige manier om echt vooruit te komen.
Stap 3. Wordt een narcisme-expert
Kennis is de sleutel tot je vrijheid. Ga op verder onderzoek uit over de narcistische persoonlijkheidsstoornis (NPS). Verslind alle informatie die je kunt vinden. Lees artikelen, doe mee aan fora en online supportgroepen. Het bewapenen van jezelf met kennis zal je in staat stellen voorbij het narcisme te gaan.
Stap 4. Herstel mentaal door fysieke inspanning
Volgens trauma-experts zet een trauma zich vast in je lichaam en geest. Het is daarom belangrijk dat je ten minste één vorm van bewegen kiest als fysieke uitlaatklep voor de intense emoties die je kunt voelen in de nasleep van narcistisch misbruik. Doe iets wat je met plezier en liefde voor je lichaam kunt doen, zonder dat het je lichaam uitput.
Stap 5. Herprogrammeer je brein
Als je verandert wat je gelooft, verandert dat wat je doet. Tijdens de relatie is angst en negativiteit geprogrammeerd in je onderbewustzijn. Je hebt het dan ook nodig om je hersenen letterlijk te ‘herprogrammeren.’ Vervang de automatische negatieve gedachten met positieve, zelfs als je ze nog niet helemaal kunt geloven. Je gedachten zijn direct van invloed op je gevoelens. Hoe meer positieve gedachten je hebt, hoe sneller je mentale valstrikken zullen verdwijnen en hoe beter je jezelf uiteindelijk voelt.
Stap 6. Vergeef jezelf
Je vraagt je waarschijnlijk af hoe je in zo’n verschrikkelijke relatie kon blijven en je voelt je oh zo dom! Je kunt de neiging hebben om zo je eigen ergste vijand te worden. Vergeef jezelf. Je vertrouwde de verkeerde persoon, omdat je bent misleid en je niet eens bewust was van het misbruik. Het misbruik is niet jouw schuld!
Stap 7. Accepteer het verleden
Een narcist brengt vaak complete chaos in je leven. Ja, er zijn je verschrikkelijke dingen overkomen. Misbruikt en gemanipuleerd worden door de narcist is een verwoestende en oneerlijk ervaring, die bijna niemand begrijpt. Als er een ding is wat je ‘voorbij het narcisme’ zal brengen, is het accepteren dat er kwaadaardige narcisten bestaan. Soms is het leven gewoon niet eerlijk. Het wachten op rechtvaardigheid zal je afhouden van het herstel. Accepteer dat de narcist is wat hij/zij is. De persoon is niet in staat tot liefde. Ik weet dat het hard klinkt en dat het zeer pijnlijk is om dit te beseffen. Maar de acceptatie van dit feit is ook datgene wat je herstel zal versnellen. Na narcistisch misbruik is het accepteren van het verleden een cruciale stap voor een mooiere toekomst.
Er staat geen vaste tijd voor om te herstellen. Het is een persoonlijk proces. Je kunt alleen zelf dit proces ondersteunen of saboteren. Onthoud daarbij het belangrijkste en dat is dat je vanaf vandaag van jezelf en je lichamelijke en geestelijke gezondheid een prioriteit maakt. Begin met één stap tegelijk.
Wil je meer leren over het herstellen van een narcistische relatie? Lees de boeken van Mjon van Oers: Voorbij het narcisme in je relaties, familie en werk, Narcistisch misbruik in de liefde of het nieuwste boek Detox je liefdesleven, herstellen van misbruik.
Voorbij het narcisme
In Voorbij het narcisme in je relaties, familie en werk laat Mjon van Oers op een heldere manier zien hoe narcisme invloed kan hebben op alle facetten van het leven én wat je kunt doen om jezelf te beschermen.
Lees verder over narcisme:
Wat maakt je ex, ouder of collega narcistisch? (Het antwoord ligt in het brein)
Ware liefde versus narcistische liefde: hoe kun je dit onderscheiden van elkaar?
Zo herken je een spirituele narcist
Voorbij het narcisme: waarom het zo belangrijk is om af te stemmen op liefde
Transformeren van slachtoffer naar overlever van narcistisch misbruik
Hoe narcistisch misbruik onthult hoe krachtig je zelf bent
Jezelf worden na een giftige/narcistische relatie
Mjon van Oers is een toonaangevende autoriteit op het gebied van narcisme in relaties. Haar pioniersgeest levert transformerende publicaties op, waarmee ze al duizenden vrouwen én mannen geholpen heeft om te herstellen van narcistisch misbruik. Zij is sinds 1992 zelfstandig auteur en schrijft (ook) over bewegen, gezondheid, mens en relaties. Haar publicaties, onder andere over narcisme, verschenen in diverse tijdschriften, online artikelen, e-books en boeken. Mjon schrijft niet alleen, zij geeft ook workshops, lezingen en inspireert als trainer.
Beste Mjon, Ik ben aan het ontwaken uit een narcistische relatie en probeer nu, anderhalf jaar later, de relatie (eindelijk) definitief tot een einde te brengen. Het is een traag en moeizaam proces. Zijn manipulatie, al de leugens en het gaslighten, het zal hopelijk verminderen (en uiteindelijk stoppen) maar abrupt de relatie beëindigen leidde in mijn geval tot een narcistische stalker. Dat zette mijn leven nog meer op z'n kop. Mijn aanpak is nu anders, subtieler maar vooral ook duidelijk. Ik voel me als een moeder die op vriendelijke wijze haar kind uit het nest zet. Ik lees nu veel en herken mijn ex-partner alsof NPS zijn naam draagt. Lezen helpt. Dank je wel. Groet, Esther