Perfectionisme of detailgerichtheid? Zo ga je ontspannen om met perfectionisme als HSP
Door Irene Langeveld
Ben je hooggevoelig? Dan heb je een natuurlijke neiging tot perfectionisme. Je kunt heel precies werken, merkt gemakkelijk details op en stelt hoge eisen aan jezelf. Het vervelende van dit perfectionisme is dat het meestal samengaat met heel hard voor jezelf zijn en daarmee kun je je eigen grenzen en eigenwaarde uit het oog verliezen. In dit artikel van Irene Langeveld lees je hoe je meer ontspannen met jouw perfectionisme kunt omgaan en het kunt inzetten als kwaliteit.
Perfectionisme zorgt ervoor dat je heel precies en nauwkeurig kunt werken en dat de kwaliteit van je werk hoog is. Maar het komt met een prijs. Veel hooggevoeligen lopen daar vroeg of laat tegenaan.
De angst onder perfectionisme
Bij perfectionisme móet je het goed doen van jezelf. Er is geen optie om het niet goed of iets minder te doen. Er zit angst onder het perfectionisme. Bijvoorbeeld angst het niet goed te doen, angst niet te voldoen (aan verwachtingen), angst om veroordeeld of afgewezen te worden of angst niet goed genoeg te zijn.
Er kan ook een stukje controledrang aan hangen. Als je ergens goed in bent kan dat al van jongs af aan een manier zijn om waardering of erkenning te krijgen. En dan ga je méér van dat doen. Het is jouw manier om grip te krijgen op je omgeving. Iets waar je je aan vast kunt houden.
Perfectionisme of detailgerichtheid?
Vroeger dacht ik dat perfectionisme iets heel goeds was. Daarna dacht ik dat ik er vanaf moest komen omdat het me een burn-out in had gedreven. En nu denk ik dat er een middenweg is.
Perfectionisme is pas een probleem als er angst bij zit. Als je het van jezelf goed móet doen. Wanneer je jezelf op je kop geeft als er een keer iets niet goed gaat, of in zelfveroordeling of afwijzing terecht komt.
Perfectionisme kan ook heel handig zijn. Ik noem het dan: detailgerichtheid. Dat is precies hetzelfde als perfectionisme maar dan zonder de angst. En dan kom je bij de kwaliteit die in je perfectionisme verscholen zit.
De kwaliteit onder perfectionisme: detailgerichtheid
Als de angst onder perfectionisme wegvalt dan hou je detailgerichtheid over. Detailgerichtheid kun je bewust inzetten wanneer dat zinvol is. Bijvoorbeeld bij een klusje dat precies werk vraagt: de maten voor je nieuwe gordijnen opmeten, een flesje klaarmaken voor een/je baby, een detailtekening maken, een website bouwen, koken, een kast in elkaar zetten, enzovoorts.
Er is een groot verschil of je iets heel precies en nauwkeurig doet vanuit de angst om het anders niet goed te doen, óf vanuit de vrijheid om je talent in te zetten. Je doet hetzelfde (het resultaat kan zelfs hetzelfde zijn), maar het voelt totaal anders.
In het kort zijn hier een paar verschillen die ik opgemerkt heb:
Perfectionisme:
- bevat angst;
- het móet goed;
- alleen het eindresultaat is belangrijk;
- en soms ook: je eigenwaarde hangt af van het resultaat.
Detailgerichtheid:
- je zet je talent in;
- het kán goed;
- het proces, de weg naar het resultaat, kan prettig of ontspannen zijn;
- je eigenwaarde hangt niet af van het resultaat.
Wanneer je merkt dat je kunt genieten van het proces, los van het eindresultaat, dan is dat een goed teken dat je op een meer ontspannen manier je talent inzet. Vraag jezelf af en toe af hoeveel angst er zit verstopt in je handelen en ben je bezig met het eindresultaat? Zou je ook onderweg van het proces kunt genieten?
Irene Langeveld begeleidt hooggevoelige mensen om op een meer ontspannen manier om te gaan met hun gevoeligheid en hun kracht als HSP voluit in te zetten. Lees hier meer over hoe ze jou daarbij kan helpen.
Boekentip: Leven met hooggevoeligheid
Volgens Susan Marletta Hart hoeven hoogsensitieve mensen geen slachtoffer van hun bijzondere gevoeligheid te zijn, maar kunnen ze die tot hun eigen kracht omvormen. In ‘Leven met hooggevoeligheid’ belicht ze onder meer de spirituele kant van hooggevoeligheid en laat ze veel ervaringsdeskundigen aan het woord. Zo kun je dit boek ook opvatten als een toegang om dichter bij de verborgen wijsheid van het leven te komen.
Bestel jouw exemplaar van Leven met hooggevoeligheid bij Boekenwereld.com
Lees verder over het liefdevol omgaan met jouw perfectionisme:
Ben je een perfectionist? Buig je innerlijke criticus om naar een innerlijke humorist
Perfectionisme – tips om het los te laten
Inzichten: leren omgaan met perfectionisme
De spirituele boodschap van de Das: bouw spelend jouw droomleven vol plezier
Irene Langeveld helpt sinds 2010 hooggevoelige mensen om zich thuis te voelen in zichzelf en in de wereld. Ze helpt je om te landen in je lijf, bij jezelf te blijven en op je eigen innerlijke kompas te vertrouwen. Wanneer je goed verbonden bent met jezelf, kun je van daaruit verbinden met de wereld om je heen zonder daarbij jezelf te verliezen. Je kunt met Irene werken in individuele begeleiding of in verschillende online (meditatie)cursussen en workshops. Daarnaast vind je vele gratis meditaties op haar website.
