Kombucha: dé natuurlijke leverancier van probiotische bacteriën (+ recept)
Door Paulien Franken
Wil jij op een lekkere en makkelijke manier goed voor je darmflora zorgen? Dan kan kombucha voor jou een goede oplossing zijn. Hiermee vul je goede bacteriën in jouw microbioom aan met probiotische bacteriën. In dit artikel neemt Paulien Franken je mee in de wondere wereld van het kombucha brouwen.
Natuurlijke probiotische bacteriën
Je kunt je darmflora verzorgen met allerlei dure supplementen. Maar behalve dat ze prijzig zijn, weet je ook nooit zeker of ze wel goed zijn voor jou. Een supplement is theorie, maar jij bent praktijk. En die twee komen nou eenmaal niet altijd overeen met elkaar. Dan maakt het niet uit of het een goed merk is of niet.
Hoe je op een natuurlijke manier die probiotische bacteriën binnen kunt krijgen? Via voeding of drinken. Je krijgt die schatjes heel eenvoudig binnen door regelmatig kombucha te drinken. Kombucha is een enorm gezonde drank. Behalve dat het gezond is, smaakt het ook nog eens erg lekker. En het leuke is: je maakt het heel makkelijk zelf en kunt eindeloos variëren met smaken.
Wat is kombucha?
Kombucha is gefermenteerde thee. Door fermentatie ontstaan gezonde melkzure bacteriën die het specifieke karakter aan de kombucha geven. Daardoor heeft kombucha de typisch zure verfrissende smaak en is het niet alleen gezond, maar ook lang houdbaar. Wel zo makkelijk als je grote hoeveelheden tegelijk maakt!
Stap 1: Het recept
Benodigdheden:
- 1 grote glazen pot van minimaal 1 liter, met deksel of doek en elastiek
- 1 scoby
- 1 restje kombucha drank (starter)
- 2 liter water
- 1,5 eetlepel losse thee: groene thee, witte thee , zwarte thee of een combinatie daarvan.
- 1-2 eetlepel suiker. Ja die gewone,’ vreselijke’ kristalsuiker. Geen zorgen, die suiker wordt door de scoby helemaal opgegeten dus die krijg je niet binnen als je kombucha drinkt!
Recept:
Steriliseer de pot door ‘m ongeveer 5 minuten in kokend water te zetten. Laat de pot omgekeerd op een schone theedoek afkoelen.
Breng het water aan de kook en voeg de thee toe. Laat ongeveer 15-20 minuten trekken.
Haal de thee(zakjes) er uit. Los de suiker op in de thee en roer goed.
Laat de thee afkoelen tot handwarm/lauw.
Doe de thee in de pot en voeg starter en scoby toe. Als je geen starter meer hebt, kun je 2 eetlepel appelazijn aan de thee toevoegen. Een starter werkt echter beter, dus je kunt altijd beter een starter gebruiken.
Stap 2: Wachten
Zet de pot in een keukenkastje en laat het mengsel een paar weken met rust. Doe het deksel van de pot er niet vast op. Ik gebruik altijd weckpotten met het deksel er op maar de klem niet vastgemaakt.
Je kunt ook een schone doek met een elastiekje om de bovenkant van de pot doen. Het gaat er vooral om dat er geen insecten in je kombucha komen.
Stap 3: De kombucha oogsten
Benodigdheden:
- 1 kunsstof zeef
- 1 kunsstof of glazen bak met schenktuit
- 1 of meerdere glazen flessen met dop. Ik gebruik lege passata-flessen van ¾ liter.
Actiepunten:
- Steriliseer de flessen en de doppen.
- Hang de zeef boven de bak met schenktuit. Giet de inhoud van je glazen pot hier in leeg. De moeder-scoby en de nieuw-gevormde scoby blijven in de zeef achter en de kombucha komt in je bak.
- Giet de kombucha uit de bak in je afgekoelde flessen. Bewaar in de koelkast.
Vijf vragen over kombucha maken:
Hoe lang moet kombucha fermenteren?
Dat varieert van 7 tot 30 dagen afhankelijk van de kamertemperatuur en hoe zuur je de kombucha wil hebben. In de zomer zal het sneller gaan dan in de winter.
Hoe weet je of je kombucha daadwerkelijk fermenteert?
De vorming van een Scoby (een zwamachtige laag bovenop de thee) is de eerste en de beste indicatie dat je kombucha goed bezig is. De eerste aanzet hiervoor is een melkachtige laag die zich vormt. Dit is geen schimmel maar het zijn de eerste tekenen van een Scoby die zich vormt. Ook bruine draden die je wel eens ziet zijn een normaal verschijnsel tijdens het fermenteren. Zie de afbeelding naast deze tekst.
De scoby kan na verloop van tijd wat scheef gaan hangen of zelfs zinken. Ook dit is geen probleem.
Hoe kom ik aan een scoby?
Op Facebook zijn groepen voor kombucha te vinden waar ze wel vaker worden aangeboden. Ook op marktplaats worden ze soms aangeboden.
Hoe kom ik aan starter?
Als je voor het eerst kombucha maakt dan zit de scoby die je koopt of krijgt in een laagje starter. Dit is niets anders dan kombucha die al klaar is. Voor al je volgende brouwsels gebruik je gewoon de kombucha die je al gebrouwen hebt.
Ga uit van ongeveer 10% aan starter en 90% thee.
Is maken niet veel duurder dan kopen?
Kombucha is erg populair, zo populair dat je er veel geld voor betaalt in de winkel. Dat is ook niet zo raar als je bedenkt dat kombucha tijd nodig heeft om te fermenteren. Als je Kombucha zelf maakt ben je de volgende kosten kwijt:
- Eenmalig een scoby, gratis of een paar euro. Hiermee kan je de rest van je leven kombucha brouwen, als je de scoby goed verzorgt.
- 2 liter thee
- Suiker
- Een grote glazen pot
En dan ben je klaar. Dus de eerste twee liter kost je een kleine investering, als je de pot en de scoby nog moet kopen Maar zelfs dan kost de zelfgebrouwen kombucha minder dan in de winkel. Daarna kun je zoveel kombucha maken als je wil. Je hebt alleen nog thee en suiker nodig.
Aan de slag!
Zo, jij kunt nu makkelijk beginnen met jouw eigen brouwsels maken. En daardoor ook meteen goed voor je damflora zorgen. Dan zorgt die flora weer goed voor jou.
Ben je benieuwd naar hoe gezond jouw flora is, en wil je ontdekken wat je allemaal nog meer kunt doen voor een gezond microbioom? Ik geef hier regelmatig gratis webinars over. Meer informatie vind je hier.
Eet beter voor je maag en darmen met huisarts Tamara de Weijer
Ben je nieuwsgierig geworden naar het nog gezonder maken van de darmflora na het lezen van dit artikel? Dan kunnen we je het boek Eet beter voor je maag en darmen van huisarts Tamara de Weijer aanraden. Dit boek bevat o.a. heldere uitleg over FODMAP’s, pre- en probiotica en leefstijl- en voedingsadviezen voor mensen met PDS (prikkelbaredarmsyndroom) en IBD (de ziekte van Crohn) en veel makkelijke en lekkere recepten.
Wil je meer lezen over hoe je je darmflora gezond kunt houden?
Ben je vaak moe? Vermoeidheid door ongezonde darmflora
Hoe een gezonde darmflora kan helpen bij depressieve gevoelens
Waarom een gezonde darmflora belangrijk is voor je humeur (+ voedingstips)
