Inspiratieplatform voor spiritualiteit, gezondheid en bewustwording

Psycholoog: dit is het grote voordeel van rustig aan doen

Wie uit de drukte wil stappen, is op zoek naar meer verbinding volgens Sharon Blackie, mytholoog en schrijver van Het betoverende leven. In dit artikel gaat ze naar de kern van dat verlangen naar verbinding en geeft ze 3 stappen om vandaag nog te beginnen met een langzamer, eenvoudiger leven.

‘De filosofie van onthaasting is niet om alles in slakkentempo te doen. Het gaat erom te proberen alles in het juiste tempo te doen. Genieten van de uren en minuten in plaats van ze te tellen. Alles zo goed mogelijk doen in plaats van zo snel mogelijk. Het gaat om kwaliteit boven kwantiteit in alles, van werken tot eten tot kinderen opvoeden.’ – Carl Honoré

Persoonlijke betekenis

De onthaastingsbeweging heeft veel gemeenschappelijk met twee andere trends die het goed doen: ‘een stapje terug doen’ en ‘eenvoudig leven’. Hoewel het ongetwijfeld al veel langer aan de gang was, werd er in de jaren negentig voor het eerst op brede schaal over gesproken, in reactie op het groeiende aantal mensen dat een uitweg zocht uit de ‘ratrace’, en het dwangmatige streven naar materieel gewin, het te hard moeten werken en de stress die daarmee worden geassocieerd.

Het rustiger aan doen is op zoek gaan naar een betere balans tussen vrije tijd en werk, niet meer alles beschouwen in termen van economisch succes, maar in plaats daarvan je leven te richten op het vinden van persoonlijke betekenis en het opbouwen van vervullende relaties. Het gaat er vooral om de culturele overtuiging dat groter of meer beter is te laten varen.

Hoe kun je eenvoudiger leven?

Een eenvoudig leven gaan leiden is meestal best een radicale keuze en omvat een grote verscheidenheid aan mogelijkheden om je levensstijl te vereenvoudigen. Ten eerste zou je alle onnodige rommel kunnen wegdoen, jezelf minder afhankelijk kunnen maken van de technologie en meer zelfverzorgend kunnen worden, door deels je eigen voedsel te verbouwen of gebruik te maken van alternatieve energiebronnen, zoals winden zonnekracht. Als we een stapje terug doen en eenvoudiger gaan leven, gebruiken we minder hulpbronnen. Zowel onze eigen als die van de planeet.

Bij het leiden van een eenvoudig leven draait het er echter bovenal om minder beslag te leggen op deze aarde. En minder beslag leggen op de aarde is de enige manier waarop we als soort misschien de huidige milieucrisis kunnen overleven.

Een wens naar meer verbinding

Al deze mogelijkheden om anders te gaan leven hebben een aantal dingen gemeen: een wens naar meer verbinding, met onszelf en onze natuurlijke levensritmen en -cycli, met anderen in de gemeenschap waarin we leven, en met de natuur om ons heen; een geloof in de waarde van een bewuster leven, meer in het nu; en een streven naar vervulling en betekenis, in plaats van het verwerven van rijkdom of goederen.

Het grootste obstakel om op een meer verbonden manier te leven is dat we het gewoon te druk hebben. De dochter van een vriendin, die in hartje Londen woont en werkt, vertelde me dat mensen van haar leeftijd (ze is ongeveer dertig) steeds meer hun weekendactiviteiten plannen, net als de dagen waarop ze werken. Ze ‘melden zichzelf aan’ voor een activiteit, alsof het een echte afspraak betreft.

Er zit geen enkele spontaniteit meer in, beklaagde ze zich. Als je een afspraak hebt met een vriendin voor een kop koffie, zit ze voortdurend op haar horloge te kijken of het al tijd is, want ze moet zo naar het museum of de sportschool. Je hebt tegenwoordig via je mobieltje ook heel gemakkelijk toegang tot je agenda en andere planningssoftware, vertelde ze. Het lijkt een aanmoediging om alle beschikbare gaatjes op te vullen, waardoor iedereen merkwaardig bang wordt als hij of zij een leeg gaatje ziet op het schermpje.

Het grote voordeel van het rustiger aan doen

Onderzoek heeft echter aangetoond dat jezelf toestaan het rustiger aan te doen groot voordeel kan hebben. In 2012 meldden de psycholoog Benjamin Baird en zijn collega’s van de universiteit van Californië bijvoorbeeld dat we onze meest creatieve momenten hebben als we periodes waarin we enorm gefocust zijn, combineren met periodes waarin we dagdromen, ons hoofd rustig is en onze gedachten mogen afdwalen.

Helaas zijn slechts weinigen van ons eraan gewend om niets te doen, waardoor de kunst van het nietsdoen langzaam verloren gaat. Op het werk moeten we ons heel goed concentreren op wat we doen; in de tijd die verloren tijd zou moeten zijn, storten we ons als gevolg van een overdreven gevoel van sociale verbondenheid gretig op onze schermpjes en gadgets.

Al deze activiteiten houden ons gevangen in ons oppervlakkige bewustzijn, en ervan af ons bezig te houden met de diepere dimensies van ons leven. Ze weerhouden ons ervan onszelf de belangrijke vragen te stellen wie we zijn, wie we willen worden en in wat voor soort wereld we echt willen leven. En ze beletten ons om naar ons lichaam te luisteren en volledig betrokken te zijn bij de wereld om ons heen.

Waarom prioriteitenlijstjes averechts werken

Soms kan rustiger aan doen echter moeilijker zijn dan het lijkt, want een lijstje maken met prioriteiten is makkelijk. Zo wordt het echter gewoon een van de vele dingen waar we het druk mee hebben, waar we ons schuldig aan blijven maken. De enige manier om diepgaande en betekenisvolle veranderingen te bewerkstelligen, is door een fundamentele verandering in de manier waarop we ons leven en de wereld om ons heen benaderen. Wat nodig is, is een diepgaande evaluatie van wat we echt belangrijk vinden in ons leven, wat we bereid zijn te veranderen en wat niet.

In 3 stappen beginnen met een langzamer, eenvoudiger leven

Bedenk hoe je wellicht gevangen zit in de culturele val van te veel willen. Heb je echt een groter huis nodig, een nieuwe auto of een heleboel kleren en andere bezittingen? Zie je jezelf echt als iemand die op de ‘huizenladder’ of de ‘carrièreladder’ staat? Waarom stap je er niet gewoon af?
Leef je naar de middelen die je hebt? Zo niet, waarom doe je dat?
Maak een inventarisatie. Leer onderscheid te maken tussen wat je werkelijk nodig hebt en denkt nodig te hebben. Denk aan al die sprookjesheldinnen die de opdracht krijgen het kaf van het koren te scheiden of die – zoals Psyche, bijvoorbeeld – gevraagd worden een grote hoop zaadjes te sorteren naar type. Maak vervolgens een lijst van alle dingen die je hebt en alle dingen waarmee je je dagen vult (werk en vrije tijd), en bepaal wat voor jou echt van waarde is en waar je zonder kunt. Van welke dingen heb je de meeste stress? Welke gewoonten of relaties deprimeren je?