Narcisme is een complexe stoornis. In dit artikel bespreekt Mjon van Oers haar visie op narcisme en liefde. Je leest wat narcisme volgens haar niet is, wat een schaarste-mentaliteit met narcisme te maken heeft en of een narcist echt van je kan houden.
Door hun innerlijke leegte zijn echte narcisten niet in staat om enige zorg, mededogen of liefde te geven.
Wat narcisme niet is
Wanneer we het over het onderwerp narcisme hebben, dan hebben we het over een breed scala van mogelijkheden. Onthoud dat iemand die iets aardigs over zichzelf zegt, diegene nog geen narcist is. Of dat wanneer jij bij jezelf denk ‘hier ben ik echt goed in’, dit nog geen narcist van jou maakt. Wanneer je succesvol wilt zijn, dan moet je leren de juiste mentaliteit te hebben. Je moet ook weten dat je waardevol bent, zodat je zeker weet dat je jezelf goed voelt over wat je doet. Ieder mens wil gewoon graag weten dat wat ‘ie doet er toe doet. Dit maakt echter nog geen narcist van je.
Wat narcisme wel is
Als we het hebben over het uiterste spectrum van narcisme, dan hebben we het over iemand die zo gebroken is en zich zo leeg voelt dat deze persoon geen innerlijk gevoel van waarde heeft. Deze mensen zijn als het ware een leeg omhulsel. Ze zien er goed uit aan de buitenkant, maar ze hebben geen innerlijk gevoel. Ze hebben het dus nodig alles te halen uit de waarde die ze van de buitenwereld kunnen krijgen. Ze proberen de mensen om hen heen er daarom toe te brengen hen hun waarde te geven. Ze hechten zich aan uiterlijke en materiële dingen waarvan ze denken dat het hen er goed uit laat zien.
Door hun innerlijke leegte zijn echte narcisten niet in staat om enige zorg, mededogen of liefde te geven. Dit zijn allemaal aspecten die een groot en belangrijk onderdeel deel zijn van een liefdevolle relatie. Het punt is dat de narcist empathie mist, iets wat in de liefde echt belangrijk is. Ik weet het, dit is niet fijn om te lezen. Het is de harde waarheid: de grote tragedie voor de narcisten is hun onvermogen om echt lief te hebben. Dat is de essentie van narcisme. Eigenlijk kun je al het gedrag daarnaar terugvoeren en elke eigenschap kun je daaraan toetsen.
De schaarste-mentaliteit
Het is een gevolg van de schaarste-mentaliteit, die de meeste narcisten tot in het extreme hebben. Het is een kwestie van het valse geloof dat, als je iets aan iemand anders geeft (liefde, aandacht, waardering of respect), het dan op de een of andere manier iets van hen wegneemt.
Als je in een relatie met een van deze mensen bent, zul je jezelf nooit vervuld voelen. Je zult nooit het gevoel hebben dat die andere persoon echt om je geeft. Ze kunnen best zeggen dat ze om je geven en van je houden, maar ze hebben die gevoelens niet echt.
De juiste dingen zeggen
Er zijn veel redenen waarom narcisten kunnen zeggen ‘ik hou van je’, maar dat is meestal manipulatief. Voor een deel kunnen de dingen die ze zeggen in hun ogen waar zijn. Ze houden bijvoorbeeld van je, om wat je voor hen kunt doen. Ze houden ervan hoe je ze laat voelen. Ze houden misschien van het idee van een leven samen, maar dat ze echt van je houden op een onbaatzuchtige manier, dat is zeer onwaarschijnlijk.
Ze zijn ervaren om de juiste dingen te zeggen en vaak doen ze dat ook. Ze weten wat de juiste dingen zijn om te zeggen door ze van anderen te kopiëren. Dat is hoe zich, van jongs af aan, al een weg banen door het leven.
Ze weten dus de juiste dingen te zeggen om je in een relatie te krijgen en te houden. Ben jij liever bij iemand die de dingen écht voelt, bij wie je die echte liefde en compassie kunt voelen en bij wie je volledig jezelf kunt zijn? Dan is het proberen een liefdesrelatie met een narcist te laten werken verspilde energie. Het is niet iemand die in staat is om ware liefde te geven noch te ontvangen en dat is toch waar het in een liefdesrelatie om gaat. Als je dat niet van iemand krijgt, moet je dus beginnen dat aan jezelf te geven. Je verdient beter!
Het is belangrijk te erkennen, dat de narcist niet in staat is tot echte volwassen liefde en dat er een groot verschil is tussen ware en narcistische liefde.
Repareren
Veel empathische mensen denken dat het erg zielig is voor narcisten en dat ze hulp en liefde verdienen. Ja, we kunnen empathie voor ze hebben, maar weet dat hoe meer medelijden je met narcisten hebt, hoe meer ze je zullen misbruiken. Onthoud dat je narcisten niet kunt repareren! Ja, ze hebben een stoornis en ja, ze zijn misschien gebroken als kind, maar weet dat dit geen excuus is dat hun onaanvaardbare gedrag rechtvaardigt. Ze zijn nu volwassen en zelf verantwoordelijk voor hun gedrag.
Misschien geeft het je een beter gevoel over jezelf, omdat je het idee hebt dat je op de een of andere manier een goed mens bent door het gedrag proberen te begrijpen en door hen toe te staan je op een bepaalde manier te behandelen.
Misschien denk je dat je er goed aan doet door bij deze persoon te zijn en hem of haar te helpen en niet te verlaten. Maar mogen zij, gewoon omdat zij zich slecht voelen, jou constant kleineren, je zorgen laten maken over wat ze vervolgens gaan doen en daarna misschien liegen? Mogen ze vals spelen en er voor zorgen dat jij op eieren loopt? Mogen ze je aan het huilen maken door hun gedrag? Is dat allemaal oké?
Weet dat je altijd een keuze hebt en dat je, hoe moeilijk dat ook is, jezelf in een positie kunt brengen om uit de relatie te komen. Of het nu een romantische relatie is, een familierelatie of een zakelijke relatie, je moet zo snel mogelijk beginnen met het nemen van de stappen om jezelf te beschermen om op een niet nog slechtere plek in je leven te belanden.
Geïnformeerd breken
Als je er klaar voor bent om met een narcist te breken, zorg er dan voor dat je zeer goed geïnformeerd bent. De kans is anders groot, dat je pogingen om weg te komen mislukken. Er zijn manieren om jezelf op te bouwen en er is veel informatie die je de juiste stappen kunnen geven om je beter te voelen en die je helpen om je sterker te maken.
In welke situatie je bent en waar je ook bent, het is nooit te laat. Je kunt vandaag nog beginnen met het maken van je plannen om uit deze situatie te komen als dat inderdaad is wat je wilt doen. Onthoud dat het geweldig is om te beginnen met echt jezelf te kunnen zijn en te bouwen aan een nieuwe en mooiere toekomst.
Narcistisch misbruik in de liefde
Hoe ga je om met narcistisch misbruik in de liefde? Narcisme expert Mjon van Oers geeft antwoord op de 50 meest herkenbare vragen.
Lees verder over narcisme in de liefde:
Hoe kun jij je wapenen tegen narcistische manipulatie?
11 inzichten voor het omgaan met manipulatieve / narcistische mensen
Jezelf worden na een giftige/narcistische relatie
Mjon van Oers is een toonaangevende autoriteit op het gebied van narcisme in relaties. Haar pioniersgeest levert transformerende publicaties op, waarmee ze al duizenden vrouwen én mannen geholpen heeft om te herstellen van narcistisch misbruik. Zij is sinds 1992 zelfstandig auteur en schrijft (ook) over bewegen, gezondheid, mens en relaties. Haar publicaties, onder andere over narcisme, verschenen in diverse tijdschriften, online artikelen, e-books en boeken. Mjon schrijft niet alleen, zij geeft ook workshops, lezingen en inspireert als trainer.
Dit artikel klopt volledig op een punt na. Ik ben zelf gediagnoseerd met verborgen narcisme. Na deze diagnose eerst naast mij neer te hebben gelegd (zoals je kunt verwachten van een narcist), merkt ik dat ik maar depressief bleef en veel dingen deed die achteraf volledig in het plaatje passen van een narcist. Ik vind het vreselijk, want juist het onderwerp liefde, genegenheid, vertrouwen, veiligheid, etc. zijn dingen die geblokkeerd zijn bij mij. Ik durf mijzelf niet te geven door ervaringen in mijn jeugd en werd ik emotieloos. Soort coping strategie. Bang om gekwetst te worden, bouwde ik een egoistische muur om mij heen. Alleen mijn vriendin kan die (gedeeltelijk) doorbreken, maar mij écht (over)geven aan liefde en vertrouwen kan ik nog niet. Ik hoop dat dit ooit zal komen, want een narcist is inderdaad leeg van binnen.