Op zoek naar gezonde alternatieven voor koffie en energiedrankjes? De natuur heeft je veel te bieden op het gebied van energiegevers. Arts Anne Fleck, auteur van De gezonde weg uit het doolhof van vermoeidheid, deelt 7 gezonde schatten uit de natuur die je helpen bij weinig energie.
Adopteer het tempo van de natuur: haar geheim is geduld. – Ralph Waldo Emerson
Iedereen wil tot in lengte van dagen fit blijven en alles kunnen, prima door de dag komen en zichzelf op een bepaald moment misschien zelfs overtreffen. Om dat te realiseren moeten we de kracht van de natuur gebruiken. Die reikt ons perfecte alternatieven voor chemische paardenmiddelen en energiedrankjes aan. Ik doel nu op discrete energiebezorgers die je kunnen helpen weer één bonk energie en vitaliteit te worden. Dan heb je geen oppeppers meer nodig om door te kunnen.
Het doel is nu om een wellicht dolgedraaid stresscarrousel met zachte hand te stoppen, de ups en downs van ‘ik voel me helemaal hyper’ (van de cafeïne) en ‘ik ben kapot’ weg te nemen. Laat je inspireren. Probeer de komende maanden ten minste een paar van deze fascinerende, natuurlijke energiebezorgers uit. Als je regelmatig medicijnen inneemt adviseer ik het gebruik van deze milde, op de natuurgeneeskunde geënte preparaten eerst met je arts te overleggen.
De 7 natuurlijke energiegevers
1. Zuiver water
Een van de belangrijkste energiebezorgers ken je al. Het klinkt misschien triviaal, maar de waterkeuze maakt het verschil. Je lijf, inclusief brein, bestaat voor zo’n 70 procent uit water. Het is de hoofdgrondstof van je lichaam. Via het water wordt de energieproductie van je cellen gereguleerd, wordt je lichaam met voedingsstoffen en zuurstof bediend, worden gif- en andere schadelijke stoffen afgevoerd. Zonder water geen leven. Deze natuurlijke vloeistof kan je dorst werkelijk lessen. Je lichaam heeft een energieloze vloeistof nodig, eentje die geen bloedsuikerprikkel veroorzaakt.
Als je à la seconde iets voor je gezondheid en geestkracht wilt doen, drink dan vanaf nu genoeg en zuiver water. Feit is: hoe beter de kwaliteit van je eten en drinkwater, hoe hoger je productiviteit. Gefilterd kraanwater, bronwater en mineraalwater zijn uitermate geschikt. Wees je terdege bewust wat de impact van zuiver, gefilterd water op ontgifting en energieniveau is.
2. De appel
Met zijn waterpercentage van rond de 85 is het bijna een drankje en bovendien een overvloedige bron van vitaminen, mineralen en spoorelementen. Mineralen als kalium reguleren de waterhuishouding en in het goede gezelschap van magnesium, calcium, fosfor, mangaan, vitamine C en voedingsvezels uit cellulose verhogen ze het energieniveau. Bovendien wordt het darmslijmvlies ‘gepoetst’ door de rijke hoeveelheid vezels uit de schil en de ontgifting bevorderd door het gehalte aan vitaminen, mineralen en spoorelementen.
Zorg dat je er altijd een bij de hand hebt voor momenten dat je nodig iets in de maag moet hebben. Eet hem rauw, of slechts heel licht gestoofd, met ontstekingsremmende kruiden als Ceylon-kaneel, bij voorkeur biologisch.
Mijn favoriet is geraspte appel en peen met wat citroen, liefst met een paar walnoten of amandelen als gezonde garnering. Voor degenen die vanwege een allergie altijd met een boog om de appel heen liepen: oude soorten worden beter verdragen dan nieuwe. De meeste voedingsstoffen zitten direct onder de schil. Kies voor lokaal geteelde appels van biologische kwaliteit. Dan kun je onbevangen van appels genieten zonder ze te schillen en je lichaam meteen voltanken met voedingsstoffen en voedingsvezels.
3. Ginseng
Deze plant uit de klimopfamilie (Araliaceae) hoort oorspronkelijk in Noord-Korea, maar ook in China en Siberië thuis. Ginseng wordt in de Chinese geneeskunde en andere Aziatische tradities al vele millennia als geneesmiddel toegepast, met name bij hoge stressbelasting. Vooral de wortelextracten worden gebruikt. De imponerende werking van de rode Panax ginseng wordt zo goed als geëvenaard door de Siberische ginseng (Eleutherococcus senticosus).
Ginseng heeft een adaptogeen effect, wat betekent dat het de orgaansystemen stimuleert en zodanig in balans brengt dat ze optimaal functioneren. ‘Adaptogeen’ is de aanduiding voor een plantaardige werkzame stof die het lichaam in tijden van piekbelasting helpt om te ontspannen en zich aan de situatie aan te passen, te ‘adapteren’. Naast de adaptogene werking sorteren ook zijn actieve stoffen (ginsenoïden) – etherische oliën, sporenelementen en eiwitten – een breed profiel van effecten: ze verhogen de stresstolerantie via regulatie van de hypothalamus-hypofyse-bijnier-as, ondersteunen het immuunsysteem, verbeteren de zuurstofopname van het bloed en hebben zelfs een anti-diabetische werking.
Als je ginseng wilt gebruiken als tonicum om de grijze cellen te stimuleren voor leer- en studiedoeleinden, je werk of het versterken van de spieren voor sportprestaties, kun je het best een kuur van minstens drie maanden doen. De werkzame stoffen kunnen zich dan optimaal ontvouwen. Dat wordt ook zichtbaar in een verbeterde weerstand (aanbevolen therapeutische dosering: 100-300 mg/dag).
Tip: het telen van ginseng is een zeer kostbaar proces. Hoogwaardige producten zijn duurder. Wees achterdochtig bij zeer scherpe prijzen. Ginsengpreparaten zijn verkrijgbaar bij reformwinkel en apotheek.
4. Rozewortel (Rhodiola rosea)
Rhodiola rosea, een gewas uit de vetplantenfamilie (Crassulaceae) is de overlevingskunstenaar onder de natuurlijke dopingtalenten. Als liefhebber van extremen groeit hij in rotsspleten, heidelandschappen en op het noordpoolgebied. Rozewortel wordt in Scandinavië en Rusland al eeuwen gebruikt in de natuurgeneeskunde. In Siberië noemt men de plant met veel respect ‘gouden wortel’. Net als ginseng werkt rozewortel als een adaptogeen. Hij bevordert stresstolerantie en concentratie, verlicht geestelijke uitputting en heeft bovendien een ontstekingsremmende en weerstandversterkende werking.
De positieve eigenschappen van rozewortel blijken echter niet beperkt tot het geestelijke en immunologische vlak. Fysieke kracht en uithoudingsvermogen profiteren ook mee. Net als bij ginseng wordt voor het beste resultaat een innameduur van minstens drie maanden aanbevolen. In kuurvorm adviseer ik een dosering van 200 mg/dag, verspreid over de dag. Je zult al snel verbetering van je energiepeil en belastingtolerantie opmerken. Bij aanvang raad ik inname in de ochtend aan. Op dit moment zijn geen contra-indicaties bekend. Als je zwanger bent of spanningen hebt moet je er niet aan beginnen. Preparaten zijn verkrijgbaar via apotheek, reformwinkel of internet.
5. Ashwaganda (Withania somnifera)
Ashwaganda, ook wel winterkers genoemd, wordt al honderden jaren als een van de waardevolste genezende gewassen toegepast in de ayurvedische geneeskunde. Het is een plantaardig adaptogeen. Het bevordert emotioneel en fysiek welzijn en ondersteunt de bijnieren in tijden van acute stress. Samen met het ‘stressmineraal’ magnesium en vitamine B6, die essentieel zijn voor een normaal functioneren van het zenuwstelsel, kan deze geneeskrachtige plant stresspieken verhinderen en optimale regeneratie bevorderen. Het gewas heeft zich bij toediening in geval van bijnierinsufficiëntie (samen met ginseng en rozewortel) overtuigend bewezen. Als dagelijkse dosering geldt 500 mg. Ashwaganda dient niet langer dan vier weken achtereen te worden gebruikt om een te sterke gewenning te voorkomen. Er zijn inmiddels ook smakelijk theemengsels met het plantenextract in de handel. Hoogwaardige producten vind je in de reformwinkel, de apotheek of via internet.
6. Maca
De macaplant hoort tot de kruisbloemigen (Brassicaceae). In zijn oorspronkelijke bakermat in het Peruaanse Andesgebergte is het een basisvoedingsmiddel. De knollen van de maca kunnen gekookt, gebakken en gedroogd worden. De bladeren worden rauw of gestoofd gegeten. Maca verhoogt het energiepeil, bevordert de concentratie en verbetert het geheugen. Ook kalmeert het een door stress gereduceerd libido bij mannen zowel als vrouwen en verhoogt het de kwaliteit en kwantiteit van het mannelijk sperma. Aanbevolen wordt een gebruiksduur van drie maanden (dosering: 600 mg/dag). Bij zwangerschap, borstvoeding en hoge bloeddruk zijn hogere doses niet aan te raden. Verkrijgbaar in biologische winkels
en goed gesorteerde supermarkten.
7. Tulsi
Indische basilicum (Ocimum basilicum), een soort uit de lipbloemenfamilie (Labiatae), wordt tulsi, ‘koningskruid’ of zelfs ‘heilige basilicum’ genoemd. De uitmuntende medische anti-oxidatieve en ontstekingsremmende effecten berusten op de ingrediënten uit etherische oliën (bijvoorbeeld eugenol) en secundaire plantenstoffen (flavonoïden en fenolen). Studies hebben vermindering van stress en pijn, verhoging van de weerstand en antimicrobiële effecten uitgewezen.
Tulsi is een welkome hulpbron in onze natuurlijke energie-impuls en levert niet alleen een bijdrage als stressverlagend, smakelijk natuurmedicijn; men dicht het geneeskrachtige kruid ook een rustgevende invloed op die op hol geslagen mestcellen toe, een verheugend effect dat door veel van mijn patiënten wordt bevestigd.
Tulsi, de ‘heilige plant’, is bovendien een geliefd middel in de ayurvedische geneeskunde en wordt in heel Azië hoog aangeslagen als medicijn. Het heeft inmiddels niet alleen vanwege zijn overtuigende werking, maar ook om de fijne, licht peperachtige smaak een plaats in de theeschappen veroverd. Tulsi is ‘puur’ verkrijgbaar of in lekkere kruidentheemengsels.
Bereiding voor 1 kop thee: giet 200 ml kokend water over 1-2 tl tulsikruid en laat 10 minuten trekken. Net als bij andere theesoorten adviseer ik biologische tulsi om de belasting gering te houden. Tulsithee is verkrijgbaar in reformhuis, de biologische winkel en de drogisterij.
Dit is een fragment uit het boek De gezonde weg uit het doolhof van vermoeidheid van Anne Fleck.
De gezonde weg uit het doolhof van vermoeidheid
Ben je benieuwd wat je nog meer kunt doen om afscheid te nemen van je constante vermoeidheid? In De gezonde weg uit het doolhof van vermoeidheid ontdek je wat jouw energie op dit moment blokkeert en hoe je op een gezonde manier meer energie kunt krijgen.
Nog steeds weinig energie? Deze artikelen kunnen je verder helpen:
Chinese Geneeskunde & vijf energieslurpers: waarom heb je soms zo weinig energie?
Wat als je werk meer energie neemt dan geeft?
Het middel tegen vermoeidheid als je HSP bent: jezelf opladen met aarde-energie
Feng Shui-expert: 8 tips om levensenergie te laten stromen in huis
Dr. Anne Fleck is een Duitse internist, reumatoloog en een gerenommeerde pionier op het gebied van holistische gezondheid, die de laatste wetenschappelijke inzichten combineert met natuurlijke geneeskunde. Ze is de bestsellerauteur van diverse gezondheidsboeken.
