Een ayahuasca-reis veranderde het leven van filmmaker Hans Busstra compleet. De domineeszoon, die jarenlang met somberheid en zingevingsvragen worstelde, had een overweldigende eenheidservaring. “Je neemt zo’n plantje tot je en je bent ineens in die spirituele dimensie waar religies voor mijn gevoel altijd over gingen en gaan.” Hans praatte over zijn trip en zijn onderzoek naar bewustzijn met journalist Rachel van de Pol.
Voor zijn gevoel belandt hij tijdens de ayahuasca-ceremonie letterlijk in een andere dimensie.
De onzichtbare vriend
Iedereen ervaart weleens een dip, dagen waarop de tranen aan de oppervlakte liggen en alles tegen lijkt te zitten. Maar als deze neerslachtigheid langer aanhoudt, is er meer aan de hand. Soms is de oorzaak fysiek, maar het kan net zo goed met zingeving te maken hebben. Waarom ben ik hier? Wat is het nut van dit alles? Als je geen bevredigend antwoord op zulke vragen weet, kan dit je levensgeluk beïnvloeden.
Filmmaker Hans Busstra die ik sprak voor mijn podcast Discomfort Zone, heeft hier jaren last van gehad. De wortels van zijn somberheid en zingevingsvraagstukken lagen in zijn jeugd. Hans groeide op als domineeszoon. De overtuigingen en gebruiken van de kerk werden hem met de paplepel ingegeven. Toch had Hans al van jongs af aan twijfels bij het traditionele christelijke geloof. Ze inspireren hem tot het maken van de veelgeprezen documentaire ‘De onzichtbare vriend’. Hierin zoekt hij gelovigen op die niet gehinderd zijn door enige twijfel en met Jezus aan hun zijde door het leven gaan.
Psychedelica als remedie
Zijn somberheidsklachten begonnen toen Hans definitief de kerk verliet. Kun je een einde maken aan je twijfel als de zekerheden waarmee je bent opgevoed je ontvallen? Hans: “Er ontstond een gat. Ik liet een wereldbeeld achter me, wat eng is. Wat moest ik nu geloven? Het beeld dat de materialistische wetenschap ons geeft van de wereld, biedt niet echt zingeving of betekenis. Het vertelt hoe de wereld werkt en hoe het ongeveer is ontstaan. Dus ik ervoer een enorme zinloosheid bij dat koude materialistische wereldbeeld dat heerst in de mainstream wetenschap.”
Psychotherapie hielp hem, maar die sombere wolk van zinloosheid bleef Hans achtervolgen. Toen hij las over veelbelovende wetenschappelijke resultaten bij het inzetten van psychedelica onder begeleiding bij depressie, raakte Hans geïntrigeerd. Na zorgvuldig onderzoek besloot hij deel te nemen aan een ayahuasca-ceremonie.
Eén zijn met alles en iedereen
Dat vind ik niet alleen een dappere, maar ook bijzondere stap. Goed om te weten: ik ken Hans al vanaf de middelbare school. Hij is boven alles een rationele denker, bijna een wetenschapper, maar dan in de huid van een filmmaker. Voor de lol aan de psychedelica is voor hem ondenkbaar. Juist door de wetenschap stelde hij zich open voor een nieuwe ervaring. En juist die levensechte ervaringen kunnen jaren van therapie in een zesde versnelling brengen, zo is mijn ervaring. En dit gebeurde ook bij Hans.
Tot dan toe zag Hans zichzelf als een individu, afgescheiden van de natuur, en zijn bewustzijn slechts als een product van zijn hersenactiviteit. Dit wereldbeeld werd in één keer omgegooid door die psychedelische trip. De overweldigende en liefdevolle eenheidservaring waarin Hans voelt en ziet dat hij één is met de natuur en alles en iedereen in de kosmos, veranderde radicaal zijn kijk op het leven.
Wow, het is waar!
Hij kon nu zijn moeizame relatie met het christelijke geloof afsluiten. “Religies verwijzen naar iets wat ons ontstijgt, dat noemen ze dan God. De wetenschap kan daar niets mee, in dat wereldbeeld is daar geen ruimte voor. Dus voor mijn gevoel moest ik dat loslaten. En dan is er zo’n plantje, want dat is het, dat je tot je neemt en je bent ineens in die spirituele dimensie waar religies voor mijn gevoel altijd over gingen en gaan. Wow, het is waar, dacht ik. Alleen niet zo letterlijk als religies die zo’n spirituele ervaring vervolgens in systemen, wetten en verhalen willen vangen.” Hans snapt zijn plek in het universum, waarin hij niet het centrum van alles is, maar een tijdelijke deelnemer in de oneindige kosmos.
Wat Hans omschrijft, herken ik deels. Na vier dagen van intense meditatiewandelingen ervoer ik het volgende: ik zag mezelf door een bos wandelen en wist tot in mijn kern dat ik diezelfde natuur was waarin ik rondliep. Ineens voelde het waanzin dat ik mezelf ooit had veroordeeld om wat niet lukte. Ik zou ook nooit een paarse bloem veroordelen om haar kleur of boos worden dat er geen sinaasappels aan een eikenboom hangen. Deze ervaring was zó krachtig en indrukwekkend, hij stelde me in staat om lichter en meer open het leven te betreden.
Het mysterie van bewustzijn
Er gebeurde nog iets bijzonders tijdens de ayahuasca-reis van Hans. Voor zijn gevoel belandt hij letterlijk in een andere dimensie. Vanaf dat moment probeert hij als filmmaker en schrijver via de wetenschap te achterhalen wat hij nou precies heeft gezien. Want één ding weet Hans zeker: er is iets mysterieus aan de hand met ons bewustzijn. Steeds meer wetenschappers beginnen dit mysterie te erkennen en te onderzoeken. “Als kind kijk je door een magische bril naar de wereld, maar dat leer je keihard af door het huidige wereldbeeld. Door die ervaring tijdens de ceremonie en het onderzoek dat ik nu doe naar ons bewustzijn, voelt de wereld weer bezield. Ik kan me er weer over verwonderen.”
Podcast Discomfort Zone
Luister de Discomfort Zone aflevering met Hans Busstra op Spotify, Apple of via de onderstaande mediaplayer. Hierin legt hij onder meer uit wat ayahuasca precies doet in je hersenen, wat bijna-doodervaringen vertellen over onze ziel en waarom de slimste schaakcomputer ter wereld het uiteindelijk toch af moet leggen tegen de menselijke geest.
Over Rachel van de Pol:
Rachel van de Pol is podcastmaker, auteur en journalist. Zingevingsvraagstukken lopen als een rode draad door haar leven. Zo deed ze een jaar lang iedere dag een goede daad en blogde hierover op Ikreddewereld.nl en verscheen het Het Hedendaagse Heldenboek van haar hand. Als host van Discomfort Zone gaat ze op zeer persoonlijke wijze het gesprek aan over de levenslessen die je leert van het ongemak dat op je pad komt.
Ayahuasca
Ayahuasca, een sjamanistische zoektocht van Rinske Warner beschrijft wat het sjamanisme voor iemand persoonlijk kan betekenen, en hoe het voelt om een Ayahuasca ceremonie met een bewustzijnsverruimende trance mee te maken. Dit Ankertje Ayahuasca biedt een goede en gedegen introductie voor mensen die meer willen weten over Ayahuasca.
Lees ook deze artikelen van Rachel van der Pol:
Inspirerend leven werkt samen met experts om je te inspireren. Gastauteurs bieden ons hun verhalen aan om met jou te delen.