Waarom diëten niet werkt als je hooggevoelig bent (en hoe je dan wél gewicht kunt verliezen!)
Door Anita Mulderij
Als je hooggevoelig bent, werken diëten niet bij je. Daar is holistisch voedingscoach Anita Mulderij van overtuigd. Maar wat kun je als HSP dan wel doen om gewicht te verliezen? Ontdek het in dit artikel. “Het enige dat werkt: weer in contact komen met je lichaam en je emoties de ruimte geven.”
Gun jezelf de tijd om het vertrouwen te ontwikkelen dat je lichaam echt beter weet wat goed is voor jou dan je hoofd.
Het gevaar van een dieet
Als je als HSP lekker in je vel wil zitten, vraagt dat van jou om in te tunen op wat je lijf nodig heeft – en dus niet iets te volgen wat een ander voor jou heeft bedacht.
Als je hoogsensitief bent, voel je veel. Eten – en dan vooral zoete voeding – kan jou helpen om emoties te dempen. In je brein worden dan stofjes aangemaakt die je tijdelijk een lekker gevoel geven. Maar juist als je hoogsensitief bent, is het belangrijk om je gevoelens toe te laten en open te staan voor de signalen die je lichaam jou geeft. Bovendien kan overmatig eten je uit balans halen en ervoor zorgen dat je overgewicht ontwikkelt.
Gewicht verliezen is voor iedereen uitdagend, maar voor een hooggevoelig persoon (HSP) nog eens extra. Een strikt dieet volgen kan betekenen dat je jezelf dwang en restricties oplegt en andermans waarheid overneemt over wat goed of slecht is voor jouw lichaam. Het gevaar bestaat dat je daardoor de tekens die jouw gevoelige lichaam je geeft, onderdrukt en het contact met je lijf kwijtraakt. Als je het dieet niet volhoudt, kun jij je ook nog eens mislukt en in de war voelen. In dit artikel lees je wat je kunt doen om op een rustige manier het gewicht te krijgen dat van nature bij je past.
Intunen op je lichaam
De meeste diëten zijn gericht op een grote groep mensen. Ze zijn dus zo samengesteld dat ‘de gemiddelde mens’ er goede resultaten mee kan boeken. Als je als HSP lekker in je vel wil zitten, vraagt dat van jou om in te tunen op wat je lijf nodig heeft – en dus niet iets te volgen wat een ander voor jou heeft bedacht. Het gaat om jou, om wat jij voelt dat goed is voor jezelf. Waar word je rustig van, waar voel jij je prettig bij? Wat voor een gemiddeld persoon werkt, hoeft niet voor jou te werken. Vergelijk jezelf niet langer met anderen, maar leer focussen op jezelf. Juist omdat je gevoelig bent, weet je van nature haarfijn wat goed voor je is. Het kan zijn dat je dit innerlijk weten al jaren onderdrukt of misschien heb je niet geleerd om ernaar te luisteren. Dan is dit een mooi moment om het anders te gaan doen en jezelf te geven wat je nodig hebt.
Welke signalen krijg jij?
Juist omdat je gevoelig bent, weet je van nature haarfijn wat goed voor je is.
Het enige dat werkt om gewicht te verliezen bij overgewicht: weer in contact komen met je lichaam en je emoties de ruimte geven. Dit betekent aandacht geven aan jezelf, vertragen, focussen op je lijf en vanuit zachtheid keuzes maken. Het gaat erom dat jij je lichaam belangrijker maakt dan je hoofd. Je eet dus niet langer, omdat het tijd is of omdat andere mensen eten. Nee, als hooggevoelig persoon kun je intunen op je lichaam en op de signalen die het geeft. Je lijf communiceert continu met jou, dus het is erg belangrijk om een samenwerking aan te gaan. Sta jezelf toe om te luisteren. Je lichaam laat je weten welk voedsel wel voor jou werkt en welk niet. Daar mag je op vertrouwen.
Van denken naar voelen
Probeer meer zachtheid naar jezelf te ontwikkelen. Zeker als je eerder op dieet bent geweest, kan het zijn dat er een streng stemmetje in jou zit, dat overal iets van vindt en je in de weg zit. Misschien heb je wel allemaal regeltjes en sport- en eetschema’s bedacht waaraan jij je moet houden. Het kan ongemakkelijk voelen om die niet langer te geloven, maar naar je lichaam te luisteren. Gun jezelf de tijd om het vertrouwen te ontwikkelen dat je lichaam echt beter weet wat goed is voor jou dan je hoofd. Het is een andere manier van omgaan met eten.
Zorg ervoor dat je een basis aan gezonde voedingsmiddelen in huis hebt en voel elke ochtend even: aan welk eten heb ik vandaag behoefte? Soms komen er meteen beelden van voedingsmiddelen in je op; je intuïtie kan jou veel vertellen. Noteer in een boekje bij welke voeding jij je goed voelt.
Belangrijke vragen voor jou
Het kan ongemakkelijk voelen om niet langer in sport- en eetschema’s te geloven, maar naar je lichaam te luisteren.
Eten is bedoeld om energie van te krijgen en van te genieten. Het is de bedoeling dat je je na een maaltijd verzadigd voelt, zodat je een aantal uur vooruit kunt en niet hoeft na te denken over eten. In plaats van te focussen op een eetschema en streefgewicht kun jij jezelf afvragen: hoe wil ik me voelen gedurende de dag? Dat maakt het hele proces makkelijker! Je zult zien dat je al vandaag kunt creëren dat je je goed voelt (en dat je daar niet voor hoeft te strijden).
Beantwoord de volgende vragen:
• Hoe wil jij je voelen?
• Hoeveel energie wil je hebben?
• Welk voedsel zorgt ervoor dat jij je lekker voelt? Waar krijg je energie van? Waar blijft je buik rustig van? Op welk voedsel kun je een paar uur vooruit?
• Hoe vaak eten per dag is voor jou prettig?
Als je met de antwoorden aan de slag gaat en jezelf elke dag geeft wat prettig voelt, dan krijg je vanzelf balans. Als je overgewicht hebt, zul je in een rustig tempo afvallen en het gewicht krijgen dat van nature bij je past. Daarnaast voel jij je goed over jezelf. Je geeft jezelf wat je nodig hebt, zonder dwang of beperkingen.
Emoties dempen met eten
Het is belangrijk dat je ontdekt wanneer je eet om emoties of gevoelens te dempen die je liever niet wilt voelen. Houd daarom een emotie-dagboekje bij. Noteer welke emoties bij jou een grote rol spelen. Wat zijn je triggers om naar eten te grijpen? Welke overtuigingen houden jou gevangen in een vicieuze cirkel en zorgen ervoor dat je in een staat van tekort blijft en emotioneel gaat eten? Dankzij je emotie-dagboek worden je patronen helder en kun je ze stapje voor stapje veranderen. Dit zorgt voor rust en een gevoel van trots en zelfverzekerdheid.
Reguleer je bloedsuikerspiegel
Als hooggevoelige kan het extreem oncomfortabel voelen om maaltijden over te slaan, wat pieken en dalen in je bloedsuikerspiegel veroorzaakt. Je kunt je trillerig en futloos voelen en moeite hebben met focussen. Het is dus belangrijk om te onderzoeken wat voor jou een prettige eetstructuur is. Sommige mensen eten graag drie keer per dag en anderen bijvoorbeeld vijf keer. Experimenteer en ontdek hoe jij je energie stabiel houdt gedurende de dag. Het eten van groenten, gezonde vetten en eiwitten is van belang, omdat ze je bloedsuikerspiegel stabiel houden. Neem daarnaast producten die langzame koolhydraten bevatten zoals bijvoorbeeld havermout, zoete aardappel, quinoa en boekweit.
Verder is veel water drinken belangrijk, voor ieder mens. Maar als hooggevoelige heb je waarschijnlijk eerder last van de gevolgen van een tekort aan water: hoofdpijn, energie-dips… En het kan zijn dat je denkt dat je honger hebt, terwijl je in werkelijkheid dorstig bent.
Zet jezelf op nummer 1
Hoogsensitieve mensen zijn meestal erg bezig met anderen. Kinderen, partners, werk, familie komen op de eerste plek, ze staan zelf op de laatste plaats. Ze zijn bang om anderen teleur te stellen. Als jij jezelf in dit beeld herkent en je wilt graag gewicht verliezen, dan doe je er goed aan om jezelf en jouw behoeften echt voorrang te geven. Schrijf op wat je graag wilt creëren voor jezelf en deel dit met je partner of een vriend(in).
Wat kan helpen bij afvallen: doe het samen met iemand die jou support. Het kan een vriendin, partner, familielid of coach zijn. Ook kan het waardevol zijn om met iemand gezonde routines op te bouwen, bijvoorbeeld met z’n tweeën sporten. Als iemand betrokken is bij je progressie, kan dat erg ondersteunend werken. Voor ieder mens, maar zeker als je hoogsensitief bent.
Beweeg op een zachte manier
Je lichaam houdt van bewegen en is daarvoor gemaakt. Heel intensieve trainingen waarbij je jezelf pusht, lijken soms nodig om af te vallen, maar dat is niet het geval. Als je hoogsensitief bent, wil je juist op een liefdevolle en zachte manier bewegen. Niet omdat je te zwak bent om tot het gaatje te gaan, maar omdat je het niet leuk vindt en het niet het beste is voor je zenuwstelsel. Je hoeft geen pijn te lijden om succes te behalen en lekker in je vel te zitten.
Ga op zoek naar een manier van bewegen die jou plezier geeft en lekker voelt voor je lichaam. Als HSP heb je waarschijnlijk veel lichaamsbewustzijn en een gevoelig zenuwstelsel. Als je een manier van bewegen vindt die bij je past, kan dat je niet alleen helpen om gewicht te verliezen, maar er ook voor zorgen dat je gemoedstoestand verbetert. Je ontwikkelt meer zelfvertrouwen, kracht en balans in jezelf.
Leer ‘nee’ zeggen tegen verleidingen
Als je bij jezelf wilt blijven en krachtig wilt zijn, is het belangrijk dat je jouw gevoelige lichaam geeft wat het nodig heeft, ook al kan het erg verleidelijk zijn om het niet te doen. Alles wat voor een extreme reactie zorgt, kun je beter vermijden. Experimenteer met de volgende voedingsmiddelen als je ze graag eet. Onderzoek wat een juiste balans voor je is.
De ervaring leert dat je ze het best helemaal kunt schrappen van je menu:
• Suiker
• Alcohol
• Cafeïne
• Koolsoorten
• Erg pittig eten
Als je goed voor jezelf wilt zorgen, is het belangrijk dat je eten de aandacht geeft die het nodig heeft. En dat je Nee durft te zeggen tegen voedsel dat niet goed voelt en ook tegen andere zaken die jou misschien uitputten, zoals sociale activiteiten of te veel werken.
Slaap voldoende
Als je voldoende slaapt, heb je meer energie en is het makkelijker om Ja te zeggen tegen wat je echt wilt en Nee tegen wat je niet wilt. Als je een slaaptekort ontwikkelt, raken ook je verzadigingsmechanismen uit balans, waardoor je vaker honger kunt hebben en minder verzadigd bent. Je lichaam smacht naar energie en zoekt dat in eten, terwijl je eigenlijk slaap nodig hebt. Onderzoek bij hoeveel slaap jij je goed voelt en creëer een slaaproutine die daarbij past.
Focus op je gezondheid
Focus meer op je gezondheid dan op je gewicht. Word de gezondste versie van jezelf. Wees consequent in wat je doet, zowel wat betreft eten als bewegen. Wees blij met de kleine stapjes die je zet en besef dat iets doen altijd beter is dan niets doen. De resultaten die je behaalt, zijn gebaseerd op dat wat je de meerderheid van de tijd doet. Zolang jij kunt genieten van het proces, elke dag weer, wordt wat je doet duurzaam, voel jij je in balans en krijg je het gewicht dat bij je past.
Body confidence coaching
Struggle jij met je eetpatroon, je gewicht en is de relatie met je lichaam niet zoals je zou willen? Ontdek hoe je weer in contact komt met je lichaam en vol zelfvertrouwen en vanuit je hart kunt leven. Kijk voor meer informatie op Anitamulderij.nl
Staat de reden waarom jij niet afvalt er niet tussen? Dit zijn nog 12+ redenen waarom het niet lukt om gewicht te verliezen (met bonustips!)
Kijk voor meer informatie op: Anita Mulderij, body confidence- en voedingscoach
Lees ook deze artikelen van Anita Mulderij:
Holistische (eet)tips om extra winterkilo’s te voorkomen
Heb je last van vermoeidheid? Déze 7 holistische voedingstips kun je direct toepassen
Emotie eten: waar komt het door en hoe kom je er vanaf?
In strijd met je lichaam? Zo heb je je lichaam weer lief!
Als Body Confidence- en Voedingscoach begeleid ik je bij het herstellen van je relatie met eten en je lichaam zodat jij nooit meer op dieet hoeft, rust in je hoofd ervaart en vol vertrouwen van je eigen lichaam kunt genieten.
Interessant artikel aangezien ik een hps-newseeker ben.Ik moet 10 kilo afvallen omdat mijn bmi 36.4 is en die mag niet hoger zijn als 35.Anders opereren ze mij niet voor een nieuwe heup.Lijn al levenslang en eet nu heel weinig omdat ik geen honger meer voel.Dus gewoon te weinig.Ik kan niet tegen moeten.Nu een manier vinden,heb eiwitrijke maaltijd vervanger gekocht,maarrrrrrr nog niet begonnen.O wat een ramp,daarbij moet ik ook stoppen met roken.En wat doe ik? ik steek mijn kop in het zand en wil nergens aan denken en stel uit.Dan keert wel de rust terug .
Hi Annemieke, probeer kleine stapjes te zetten en je te focussen op die dingen die goed gaan. Als dat er elke dag een paar zijn dan bouw je zelfvertrouwen op en zal je zien dat je langzaam je voedingspatroon en leefstijl kunt veranderen. Veel succes!