Heb jij verlatingsangst? Kom erachter dankzij deze checklist (dit zijn dé kenmerken)
Door Hannah Cuppen
Verlatingsangst kan zich goed vermommen: soms heb je niet door dat je er last van hebt. De symptomen van verlatingsangst laten zich echter duidelijk in je leven zien als je er oog voor hebt. Hannah Cuppen, auteur van Liefdesbang én liefdesexpert, legt je in dit artikel uit wat de kenmerken van verlatingsangst zijn.
Waar iemand met bindingsangst gespitst is op de ‘fouten’ van de ander en eerder te kritisch is, werkt het bij verlatingsangst juist tegenovergesteld: er is een blinde vlek voor de pijnlijke realiteit van de partner.
Wat is verlatingsangst?
Mensen met verlatingsangst worden door psychotherapeute Harriet G. Lerner gedefinieerd als ‘emotionele achtervolgers die hun levensangst verminderen door anderen in hun gevoelens te laten delen en nauw emotioneel contact te zoeken.’
Als je last hebt van verlatingsangst, ben je je vaak niet bewust van de mogelijkheid dat je liefdesbang bent, omdat je een sterke wens tot verbinden hebt en ook voelt dat je daartoe in staat bent. Je wilt maar al te graag een nieuwe liefde vinden en erin geloven dat je klaar bent voor een langdurige relatie zodra die nieuwe liefde voor je neus staat. Het bijzondere is dat je juist die wens en dat verlangen hebt bij mensen die daartoe niet in staat lijken te zijn, waarmee jouw gevoelens dus niet beantwoord worden. Hoezeer je ook beweert er klaar voor te zijn, als je kijkt naar de beschikbaarheid van je partners,
dan weet je eigenlijk wel dat je jezelf misleidt. Hoe oprecht je verlangen ook is, als je kijkt tot wie je jezelf aangetrokken voelt, wordt duidelijk waar je zelf toe in staat bent.
Liefde als verslaving
Vanuit de angst om verlaten te worden, kun je het buitensporig geven van liefde gaan gebruiken als compensatie voor je eigen tekort aan liefde. Liefde wordt dan een verslaving, omdat het een tekort in jezelf moet opvullen en je iedere keer opnieuw de kick nodig hebt om je eigen wanhoop en leegte niet te voelen. Het is dan onmogelijk om de ander vrij te laten in wie hij is. Vanuit deze verslaving ben je sterk gericht op de ander, wat erg verstikkend kan zijn omdat er een sterk eigenbelang onder schuilgaat.
Wat zijn de verschillen tussen bindingsangst en verlatingsangst?
Waar iemand met bindingsangst gespitst is op de ‘fouten’ van de ander en eerder te kritisch is, werkt het bij verlatingsangst juist tegenovergesteld: er is een blinde vlek voor de pijnlijke realiteit van de partner. Hoeveel pijn die ook veroorzaakt met zijn of haar afstandelijkheid, als je verlatingsangst hebt blijf je alles vergoelijken en het onmogelijke gedrag wegpoetsen, omdat je hem of haar zo goed ‘begrijpt’.
Wie last heeft van bindingsangst is druk bezig met wegrennen, verbinding vermijden en grenzen opwerpen. Als je echter last hebt van verlatingsangst, probeer je juist alles te doen om je te verbinden met je liefdespartner. Het feit dat de ander niet beschikbaar is, maakt het veilig om je gevoelens de vrije loop te laten. In plaats van de afstandelijkheid van de ander te zien, ga je deze kloof ‘opvullen’ met je eigen liefdesgevoelens. Je geeft jezelf volledig aan de ander over, alsof je een fusie aangaat. Je verbindt je op een emotioneel diepgaande manier
Wat zijn de kenmerken van verlatingsangst?
Wat zijn de kenmerken of symptomen van verlatingsangst? Vraag je je af: heb ik verlatingsangst? Als je last hebt van verlatingsangst herken je jezelf vaak in veel van de volgende symptomen:
o Je bent bang om verlaten, afgewezen of in de steek gelaten te worden
o Je zoekt voortdurend bevestiging, aandacht en houvast bij de ander en je voelt je afgewezen en ongelukkig als de ander je dat niet geeft
o Je hebt de neiging tot claimen en vastklampen
o Je hebt de neiging om te smeken, klagen en eisen
o Je stelt je afhankelijk van de ander op en past jezelf te snel aan
o Je hebt oneindig veel begrip voor de ander
o Je hebt de neiging om te versmelten met de ander
o Je hebt de neiging om overbetrokken te zijn en de relatie te romantiseren
o Je wilt de zekerheid dat de ander er voor je is
o Je hebt weinig eigenwaarde en zelfvertrouwen
o Je negatieve zelfbeeld uit zich bij voorkeur in zelfonderschatting
o Je laat jezelf te gemakkelijk in de steek
o Je vindt het moeilijk om je grenzen te stellen
o Je richt je woede eerder op jezelf dan op de ander
o Je bent je meer bewust van je verlangen dan van je angst
o Je vraagt je snel af: mag ik er zijn?
o Je bent bang om je eigen pijn te voelen
o Je hebt moeite om voor jezelf te zorgen
o Je vindt het moeilijk om echt alleen te zijn
o Je hebt een sterke gehechtheid aan onbeantwoorde liefde
o Je kunt de behoefte aan de ander ervaren als een ‘verslaving’
o Je doet alles om de ander te ‘bereiken’ en verliest jezelf erin
o Je zit vast in een herhalend patroon van afgewezen worden
o Je kunt de (destructieve) afhankelijkheidsrelatie niet beëindigen
Liefdesbang
Wil je leren hoe je met je angst voor liefde (of het nu bindingsangst of verlatingsangst is) om kunt gaan? Heb je alles op orde maar gaat het steeds mis in de liefde? Of heb je de neiging de ander op afstand te houden als die voor jou wil gaan? In Liefdesbang legt Hannah Cuppen uit dat dit allemaal met verlatings- en bindingsangst te maken heeft.
Lees verder over liefde, relaties en verlatingsangst:
Ben jij liefdesbang? Over verlatingsangst en bindingsangst
Verlatings- of bindingsangst: hoe de moederwond jouw relaties saboteert
Waarom wil jij een partner? Ontdek de diepere betekenis van je relatie
Worstelen met de liefde: de dans van achtervolgen en weglopen
Hannah Cuppen is therapeut en trainer. Als ervaringsdeskundige heeft ze zich gespecialiseerd in verlatings- en bindingsangst en schreef hierover de bestseller Liefdesbang en het bijbehorende werkboek Liefdeskunst. Ook schreef ze Liefdesroep over het volgen van je hart.
