Ben jij gevoelig voor gemoedstoestanden van anderen? Meeleven met geliefden en de personen in onze omgeving is een teken van een groot empatisch vermogen. Ondanks dat het een positieve eigenschap is, kan je ook schaden als je hun leed te veel aantrekt. Dit heet plaatsvervangend trauma.
Wat is plaatsvervangend trauma?
Plaatsvervangend trauma komt vaak voor bij eerstehulpverleners en mensen in andere hulpverlenende beroepen. Maar het kan impact hebben op iedereen die medelevend is en niet wegkijkt bij het leed van anderen. Door anderen bij te staan, kun je hun verdriet en eenzaamheid verlichten, maar je kunt hun angst ook binnenlaten. Deze angst kan een indruk achterlaten die lijkt op een directe ervaring van trauma.
Niet iedereen die meelevend is zal persoonlijk beïnvloed worden door het leed van buitenaf. Als je zelf een traumatische gebeurtenis hebt meegemaakt, speelt dat een grote rol.
Hoe herken je plaatsvervangend trauma?
Iedereen kan de effecten van een plaatsvervangend trauma anders ervaren. Enkele van de symptomen om plaatsvervangend trauma aan te herkennen zijn:
- Je kunt moeite hebben met de beheersing van je emoties.
- Je kunt je emotioneel gevoelloos of afgesloten voelen.
- Je kunt vermoeidheid, slapeloosheid, of slaperigheid ervaren.
- Je kunt je hopeloos voelen over de toekomst en over de zin van het leven.
- Je kunt je kwetsbaar voelen of je overdreven zorgen maken over mogelijke gevaren in de wereld en de veiligheid van je dierbaren.
- Je kunt geen zin meer hebben in de activiteiten die je vroeger leuk vond om te doen.
Concrete stappen om met plaatsvervangend trauma om te gaan
Wat kun je doen om met plaatsvervangend trauma om te gaan?
- Maak contact met anderen en vraag om hulp.
Praat over je gevoelens met mensen die je vertrouwt, zoals geliefden, vrienden en steungroepen, of ga naar een huisarts of psycholoog. - Rust en ontspan.
Slaap voldoende, zet een bewuste intentie en mediteer. - Maak een plan.
Identificeer de vaardigheden en strategieën die het beste voor je werken wanneer tekenen van plaatsvervangend trauma verschijnen. - Beweeg meer.
Wandel vaker, ga naar de sportschool of doe mee aan een dansles. - Wees assertief en deel je tijd zelf in.
Leer ‘nee’ zeggen en stel grenzen.
Trauma
Trauma’s vormen een van de minst begrepen ziektes van onze tijd. Veel onverklaarbare klachten zijn volgens Paul Conti terug te voeren op een trauma. Het is een ziekte met zware, maar niet altijd zichtbare effecten op lichaam en geest en kan overgedragen worden binnen families, generaties en bevolkingsgroepen. Conti biedt een diepgaande analyse, gecombineerd met praktijkvoorbeelden en praktische stappen om de gevolgen van trauma’s te verlichten en verdere traumatisering te voorkomen.
Lees verder over trauma’s:
Trauma: waarom het belangrijk is om familietrauma’s te helen en niet over te dragen
Trauma, oude pijn of intuïtie: naar welke boodschap luister jij (+ dit zijn de verschillen)
Op trauma gebaseerd perfectionisme: verstop jij een deel van jezelf?
Trauma: waarom het belangrijk is om je innerlijke kind, je voorouders en verloren delen van jezelf te helen
Inspirerend leven werkt samen met experts om je te inspireren. Gastauteurs bieden ons hun verhalen aan om met jou te delen.
