Als je in een narcistische relatie zit, dan kan het moeilijk zijn om hiervan los te komen. Mjon van Oers, auteur van Detox je liefdesleven, vertelt in dit artikel hoe je de cyclus van een ongezonde relatie kunt doorbreken en jezelf op de eerste plaats kunt zetten. “Door meer gericht te zijn op je eigen behoeften, zul je het niet langer nodig hebben om liefde buiten jezelf te zoeken of om de andere persoon te veranderen”
Als je het gevoel hebt vast te zitten, weet dan dat je niet alleen bent. Anderen leggen dezelfde weg af naar het terugvinden van zichzelf.
Ontwaken
Wanneer je in een ongelukkige relatie zit, is het vaak moeilijk om ervan los te komen. Je kunt dan veel kracht putten uit het ontwaken uit de illusie waarin je leefde en het terugnemen van de controle over je leven. Het opmerken en herkennen van de destructiviteit in de relatie is de eerste stap om dit te beëindigen.
Je kent de uitdrukking vast wel: ‘waar je mee omgaat, daar word je mee besmet.’ Als je verbonden bent met een narcist, psychopaat, sociopaat of iemand met de antisociale stoornis, besef dan dat dit iemand is die altijd ontevreden en ongelukkig is en dat dit niet zal veranderen.
Het is van groot belang dat je dit beseft en het inzicht krijgt dat een ongezonde relatie je geluksbeleving in de weg staat. In eerste instantie komt dit doordat je jezelf moet wegcijferen om in de relatie proberen te overleven. Daarnaast heb je door de relatieproblemen doorgaans een extreem gespannen en obsessieve manier van leven ontwikkeld, waar je je misschien nog nauwelijks bewust van bent. Leer de problemen die deze personen met zich meebrengen zo veel mogelijk te herkennen en handel vanuit die nieuwe inzichten. Dat zal al snel een stuk ontspannender leven.
Lees ook: 9 kenmerken van een narcist: zo herken je een narcist
Eigen koers
Door meer gericht te zijn op je eigen behoeften, zul je het niet langer nodig hebben om liefde buiten jezelf te zoeken of om de andere persoon te veranderen. Je kunt vaak gewoon niet meer doen dan je plan trekken en je eigen koers te varen. Wat je daarvoor in de eerste plaats nodig hebt, is een grote dosis zelfvertrouwen. Er zijn een heleboel manieren die je hierbij kunnen helpen, zoals trainingen, boeken en allerlei therapieën.
Ontwikkel daarnaast je spirituele, sportieve en creatieve kant. Zoek uit wat je rust, tevredenheid, plezier en vreugde geeft en besteed hier elke dag tijd aan. Puur en alleen voor jezelf!
Zoals gezegd, kun je een andere persoon niet veranderen, maar je kunt wel maatregelen nemen om zelf veranderingen in je leven aan te gaan die je gelukkiger maken. Neem vanaf vandaag zelf verantwoordelijkheid voor de keuzes die je maakt.
De stilte verbreken
Wanneer je niet meer om de harde waarheid van de destructiviteit in de relatie heen kunt, is het verstandig om jouw waarheid te gaan delen. Het eerste wat je moet doen, is praten met anderen die begrijpen wat je doormaakt.
Echt, geloof me. Als je partner iemand met een stoornis is, dan is het vaak vernietigend voor je fysieke, emotionele en spirituele welzijn. Om die reden heb je hulp nodig. Meestal heb je verschillende soorten hulp nodig om ‘uit de ban’ te komen van die andere persoon; hulp van experts, praktische hulp, emotionele ondersteuning en hulp van lotgenoten.
Steun van je omgeving
Allereerst moet je weten dat de hulp die je zoekt soms niet zal werken. Dit is niet ontmoedigend bedoeld, maar we weten inmiddels dat de meeste overlevers van deze relaties jarenlang onbegrepen bleven door hun omgeving, relatietherapeuten, psychologen etc. Het is belangrijk dat je iemand vindt die begrijpt wat je meemaakt. Die snapt waarom je op hetzelfde moment zowel intense gehechtheid als afkeer van je partner hebt. Die ziet dat je symptomen anders zijn dan louter die van iemand met wat relatieproblemen en die begrijpt waarom de binding met deze partner zo intens is.
De aard van het misbruik is vaak zo verraderlijk en de stoornis zo verborgen dat het moeilijk is voor degene die het niet hebben meegemaakt om het te kunnen begrijpen. Niet alleen je omgeving, maar ook professionals herkennen vaak niet waar de problemen rondom je relatie vandaan komen.
Het ontbreken aan inzichten in de gevolgen van (narcistisch) misbruik bij anderen kan het allemaal nog lastiger voor je maken. Zoek daarom alleen steun bij mensen die je serieus nemen, je geloven en je op zijn minst proberen te begrijpen!
Hulp van lotgenoten
Sommige dingen kun je niet uitleggen. Die moet je ervaren! Lotgenoten kennen alle ervaringen en kunnen je kracht, inspiratie en hoop bieden. Als je het gevoel hebt vast te zitten, weet dan dat je niet alleen bent. Anderen leggen dezelfde weg af naar het terugvinden van zichzelf.
Lotgenoten, fora en groepen zitten vol met sterke, intelligente mensen die leven met een giftige persoon, die zo’n ex hebben of proberen los te breken van de relatie. Zij weten wat het is. Zij weten wat je doormaakt. Dit kan goud waard zijn voor je herstel!
Therapie?
Ongeacht of je besluit te blijven of de relatie te verlaten, kun je hulp zoeken bij professionele hulpverleners, therapeuten of coaches. De meeste van deze personen kunnen een waardevolle en uiterst nuttige bron zijn. Let wel op, want sommigen zullen niet de ernst van de acties van de narcist en andere giftige personen herkennen of geen inzicht hebben in hoe deze acties van invloed zijn op jou.
Als je hulp zoekt bij iemand die het misbruik toeschrijft aan jouw gebreken, dan is het verstandig andere hulp te zoeken. Zoek dan een andere persoon of instantie met een duidelijk begrip van manipulatie, narcisme en misbruik in relaties.
Je weg vervolgen
Misschien denk je dat je geen andere keus hebt dan te leven met pijn, ellende, verdriet met alle bijbehorende klachten. Niets is echter minder waar. Er is een andere weg. Je zit nu op de weg met enkel eenrichtingsverkeer in de relatie. De andere weg is een splitsing die je voor de keus stelt om met deze partner en hun gebrek aan echte liefde verder te gaan of om, door je leven in eigen hand te nemen, op weg te gaan naar gezondheid en nieuw levensgeluk.
Realiseer je dat je het recht hebt om je eigen keuzes te maken en dit zelfs pure noodzaak is om jezelf te beschermen. Hoe dan ook, je levensgeluk vraagt erom dat je de volledige verantwoordelijkheid neemt voor je eigen leven. Deze verantwoordelijkheid begint met de reis terug naar jezelf. Een reis waarin je onderweg zeker hobbels tegen kunt komen, maar waardoor je uiteindelijk stap voor stap weer volledig jezelf kunt zijn.
Omdat je geleerd hebt om je partner in het centrum van je aandacht te zetten, in plaats van jezelf, moet je weer gaan focussen op jezelf. Focus op zaken die jou gelukkig maken. Je hebt het nodig om weer in contact te komen met je innerlijke ervaringen en persoonlijke overtuigingen. Dit vereist dat je:
1. Jezelf op de eerste plaats gaat zetten;
2. Serieuze keuzes gaat maken;
3. Je balans gaat hervinden;
4. Je tijdschema’s gaat aanpassen aan je eigen wensen;
5. Een prioriteit gaat maken van je familie en vriendschappen.
Nieuw bewustzijn
Je gedachten en perceptie van de werkelijkheid zijn door deze relatie vaak verward en het kan lang duren om alles op een rijtje te krijgen en jezelf opnieuw te vinden. Aanvankelijk kun je tijdelijk worden verlamd van angst door je nieuwe bewustzijn, maar de enige manier om vooruitgang te boeken is door het aanvaarden van de werkelijkheid voor wat die is.
Ontkenning kan je ergste aartsvijand zijn. Door het gebrek aan kennis en begrip van manipulatie is het gemakkelijk om lang in de ontkenningsfase te blijven. Weigeren om de waarheid te erkennen is niet moeilijk als je geen kennis hebt. Het is dus belangrijk dat je bewustzijn blijft groeien en je meer kennis opdoet over het verschil tussen gezonde en ongezonde relaties.
Lees ook: Ontdek de 7 verschillen tussen een gezonde en een ongezonde relatie
Stap voor stap
Wanneer je stap voor stap je gevoel volgt, meer kennis verzamelt en die dingen doet die nodig zijn, zullen je gevoelens en de manier waarop je tegen jezelf en je leven aankijkt veranderen. Hiermee zal ook je relatie veranderen. Uiteindelijk zal dan ook je idee omtrent het beëindigen of behouden van je relatie veranderen.
Detox je liefdesleven
Verandering start van binnenuit bij jezelf. Je moet liefdevolle keuzes voor jezelf gaan maken, waardoor je jezelf echt beter gaat voelen. Daarvoor moet je ook bewuste inspanningen leveren. De 11 sleutels in het boek Detox je liefdesleven van Mjon van Oers zijn ontwikkeld om je daarbij te helpen.
Lees verder over narcisme:
Waarom het zo moeilijk is om een giftige relatie te beëindigen
Adviezen van een narcisme-expert: zo kun je jezelf verdedigen tegen manipulatieve-narcistische mensen
Aan deze drie narcistische verleidingskunsten herken je narcisme
Mjon van Oers is een toonaangevende autoriteit op het gebied van narcisme in relaties. Haar pioniersgeest levert transformerende publicaties op, waarmee ze al duizenden vrouwen én mannen geholpen heeft om te herstellen van narcistisch misbruik. Zij is sinds 1992 zelfstandig auteur en schrijft (ook) over bewegen, gezondheid, mens en relaties. Haar publicaties, onder andere over narcisme, verschenen in diverse tijdschriften, online artikelen, e-books en boeken. Mjon schrijft niet alleen, zij geeft ook workshops, lezingen en inspireert als trainer.
