Een verrassende kijk op depressie: wat willen de sombere gevoelens jou vertellen?
Door Daniëlla van de Zande
Holistisch therapeut en ervaringsdeskundige Daniëlla van de Zande deelt haar persoonlijke verhaal en laat zien hoe jij jezelf in 6 stappen kan bevrijden van sombere gevoelens. “Depressie is een beschermingsmechanisme. Het behoedt je voor het voelen van oude pijn die verbonden is met traumatische ervaringen uit het verleden.”
Wanneer we met andere ogen naar depressie leren kijken, ontdekken we de helende boodschap die eronder verscholen ligt.
Wat is een depressie eigenlijk?
Verdriet, pijnlijke gebeurtenissen en een baaldag horen nu eenmaal bij het leven. Veel mensen denken zo nu en dan: ik heb er even geen zin meer in, ik voel me rot… Maar wanneer is er méér aan de hand? Hoe herken je het verschil tussen een dip en een depressie?
Wanneer jij je twee weken of langer aaneengesloten somber voelt, het niet meer lukt om naar school of werk te gaan en er niets meer uit je handen komt, kan het zijn dat er sprake is van een depressie.
Dit zijn 14 symptomen van een depressie:
1. Neerslachtigheid of somberheid
2. Gebrek aan energie
3. Kort lontje
4. Moeite met in het hier en nu zijn
5. Eenzaamheid
6. Slapeloosheid
7. Negatief zelfbeeld
8. Vermoeidheid
9. Moeite met focussen
10. Gewichtsverlies of -toename
11. Rusteloos
12. Vergeetachtig
13. Gedachten aan de dood
14. Concentratieproblemen
Een helende boodschap
Wanneer we met andere ogen naar depressie leren kijken, ontdekken we de helende boodschap die eronder verscholen ligt. Zodra we erkennen dat depressie géén hersenziekte is, maar een de-pressing, het onderdrukken van pijn en verdriet maar ook van vreugde en blijdschap, kunnen we overgaan tot helen. Pas wanneer we inzien dat een depressie ons weerhoudt van het voelen van oude pijn, zijn we in staat om ons hart te openen en weer te voelen.
Mijn verlossing van depressie vond jaren geleden plaats. Daarmee opende een poort naar zelfbevrijding die lange tijd gesloten leek. Alles begon met de wil om mijn perceptie van een depressie nader te onderzoeken. Ik hoop dat jij door het lezen van mijn persoonlijke verhaal ontdekt dat het écht mogelijk is om jezelf te bevrijden van deze afschuwelijke grauwe deken, die zo ongelooflijk verstikkend voelt.
De zwartste periode uit mijn leven
Het was rond mijn 24ste dat de eerste zware depressie me bij de strot greep. Ze benam mij letterlijk de adem en van de ene op de andere dag viel ik in een diep zwart gat. Natuurlijk waren er signalen vooraf. Doordat ik deze niet herkende, had ik geen idee dat ik afstevende op een van de zwartste perioden uit mijn leven en dat er nog vele zouden volgen.
Na een vluchtig bezoekje aan de huisarts werd ik met een volledige apotheek naar huis gestuurd: inslapers, doorslapers en antidepressiva. Een dodelijke combinatie voor iemand die naast een flinke depressie ook kampte met suïcidale gedachten. En ik dacht alleen maar: stillen pillen werkelijk de pijn? Pas jaren later, toen de volgende depressie zich aandiende, leerde ik luisteren naar wat ze mij wilde vertellen.
6 Adviezen die kunnen helpen bij depressie
Heb je last van een depressie? Zoek altijd eerst hulp bij een erkende psycholoog.
1. Durf hulp te vragen
Wanneer je in de grauwe deken van een depressie gehuld bent, trekt het leven aan je voorbij. Je ziet de wereld en de wereld ziet jou zónder dat er werkelijk contact is met de buitenwereld. Omdat niets echt bij je binnenkomt en het verlangen naar de dood regelmatig groot is, kun je niet meer helder nadenken. Je beseft vaak niet wat er gaande is, hebt geen idee waar de donkere gevoelens vandaan komen en wat ze jou willen zeggen. Je bent alleen maar aan het overleven.
Op een gegeven moment, op het dieptepunt, kom je tot de conclusie dat er maar twee opties zijn: uit het leven stappen óf erin. Ik koos voor het laatste – en jij hopelijk ook. Alles begint en eindigt met hulp durven vragen. Daarmee claim je jouw kracht. Want het vraagt ontzettend veel moed om te erkennen dat het niet goed met je gaat. Dat je hulp nodig hebt, het even niet meer weet en er in je eentje niet uitkomt. De ongevraagde goedbedoelde adviezen van je omgeving zoals ‘Ach, je moet er gewoon even tussenuit’ en ‘Het gaat heus over’ maken dat jij je eerder terugtrekt dan om hulp vraagt, terwijl uitreiken juist van levensbelang is.
2. Zie je depressie voor wat het is
Mijn zoektocht naar het vinden van de juiste hulp verliep moeizaam. Al gauw werd mij duidelijk dat ik niet terug wilde naar de spreekkamer van de psycholoog. Ik had een opname in een kliniek achter de rug waar geen enkele aandacht werd besteed aan de onderliggende oorzaak. Ik werd vooral opgelapt, zodat ik zo spoedig mogelijk weer naar huis kon. Niemand die mij dé vraag stelde waar mijn depressie het antwoord op was: wat is jou in hemelsnaam ooit overkomen?
Dat depressie nog altijd als een hersenziekte wordt gezien, helpt zeker niet. Ook niet het idee dat het zou gaan om een ontbrekend stofje in de hersenen of een erfelijke belasting. Het is een geruststellende gedachte dat veel psychiaters, onder wie Bram Bakker, inmiddels erkennen dat dit enorm stigmatiserend werkt en jou geen enkel perspectief biedt.
3. Heroverweeg je medicijngebruik
Wanneer je momenteel met een depressie te maken hebt en daarvoor medicijnen gebruikt, vraag jezelf dan af: geloof ik dat ik er maar mee moet leren leven? Het risico dat je een afhankelijkheid van medicatie ontwikkelt, die jou een leven lang in de greep houdt, is groot. Het heeft mij ruim twee jaar gekost om af te kicken van antidepressiva. Want verslaafd was ik – vooral aan het idee dat ik niet zonder een pil de deur uit kon. De bijwerkingen en afkickverschijnselen waren bijna ondraaglijk. Uiteindelijk is het me gelukt, maar het was geen makkelijke weg.
4. Ontdek de onvervulde behoefte
Uiteindelijk is het zaak om te kijken wat er schuilgaat onder die afschuwelijke depressieve gevoelens. De donkere, zware deken werkt namelijk als een dekmantel. Hij zorgt ervoor dat je niet in contact komt met verdrongen pijn uit je vroege kindertijd. Het is een beschermingsmechanisme, dat jou behoedt voor het voelen van oude pijn die verbonden is met traumatische ervaringen uit het verleden. Ervaringen die je niet hebt verwerkt. Ze kunnen variëren van enorm ingrijpende gebeurtenissen tot alledaagse belevenissen die je als kind hebben overweldigd. Het gevolg: je gelooft dat je probleem in het hier en nu ligt.
Depressie beschermt ons tegen het voelen van oude pijn. En geeft ons een gevoel van waardeloosheid, hulpeloosheid en reddeloosheid. Omdat we de pijn als kind niet konden voelen – want dat hadden we niet overleefd – werden we beschermd door een overlevingsmechanisme. Je zegt bijvoorbeeld tegen jezelf dat je niet deugt, dat je het leven niet aankunt, dat je te dom, dik, lelijk bent, dat niemand van jou houdt. Deze nare gevoelens en gedachten laten je geloven dat het aan jou ligt, dat er met jou iets mis is. Hiermee kun je de daadwerkelijke pijn, namelijk dat je als kind niet kreeg wat je nodig had, onbewust houden. En het wekt de illusie dat jij er nog iets aan kunt doen en dat je alsnog kunt krijgen wat je nodig hebt, want het ligt toch aan jou?
5. Ga op zoek naar de juiste therapie
De meeste therapieën zijn gericht op coping. Je leert hoe je kunt omgaan met gevoelens van depressiviteit en de angst en paniekaanvallen die hiermee vaak gepaard gaan. Maar de onderliggende oorzaak wordt niet aangeraakt. Dus dien je altijd dezelfde ‘trucjes’ toe te passen om het leven leefbaar te houden.
Dan heb je ook nog de gesprekstherapieën: eindeloos praten over je gevoelens en wat ze met je doen. Hoe het voor jou als kind was en hoe jij je nu in het leven staande houdt. Mensen zitten soms bij allerlei verschillende therapeuten op de bank en worstelen na jaren nog steeds met depressies en angst.
6. Doe aan zelfonderzoek
Door zelfonderzoek en zelfobservatie leer je hoe je toegang krijgt tot de oude verdrongen pijn. Je krijgt zicht op de oude realiteit, zodat deze niet langer verdrongen hoeft te worden. En daarmee verdwijnt de functie van de depressieve gevoelens: ze zijn niet meer nodig.
Je beseft dat je het heden niet waarneemt zoals het is en wordt je bewust van je eigen interpretatie. Jouw perceptie vormt je werkelijkheid. Je bent er bijvoorbeeld volledig van overtuigd dat jij je boos of depressief voelt, omdat er op dit moment iets in jouw leven gebeurt: je partner die nooit naar je luistert of je moeder doet scherpe uitspraken. Omdat het nu zo voor jou voelt, ben je geneigd het te geloven. Maar het is niet waar. Het is een illusie.
Bewustzijnsleer brengt ons ontzettend veel inzicht in onze gedragspatronen en gedachten. We gaan zien welke gedachten we over onszelf geloven en welk oud verhaal we zodoende in stand houden. Een beperkt bewustzijn houdt ons gevangen in illusies en beïnvloedt ons zonder dat we het doorhebben.
De weg uit een depressie: naar binnen keren
Dankzij deze 6 stappen kwam ik uit mijn depressie. Ongeloofwaardig? Ja, misschien voor velen, omdat de verwoestende kracht van een depressie zó groot kan zijn. Wanneer je in deze kracht gelooft, ervaar je dat je er ‘niet uit kunt komen’. Maar uit eigen ervaring kan ik je zeggen dat de weg uit een depressie zich toont wanneer je eenmaal de uitnodiging om naar binnen te keren met beide handen hebt aangenomen. De depressieve gevoelens die je nu ervaart, worden namelijk niet door het heden veroorzaakt. Het zijn enkel afweerreacties tegen gebeurtenissen uit het verleden. Doordat je er zo van overtuigd bent dat het nú gebeurt en het probleem zich in het heden bevindt, zoek je de oplossing hier. Wanneer je die niet vindt, omdat het niet nu gebeurt, blijf je zoeken en raak je bijvoorbeeld in een depressie.
Wanneer dit besef komt, ontstaat er een heel ander perspectief. Je wordt je bewust van je oude realiteit en van wat er in het heden waar en niet waar is. Dit maakt de weg vrij om vanuit overgave te leven. Je bevrijdt jezelf: van destructieve patronen, gedrag en overtuigingen. En daarmee bevrijd je ook de ander, want: hurt people hurt people.
Perfect verborgen depressie
In Perfect verborgen depressie van Margaret Robinson Rutherford krijg je inzicht in de rol van perfectionisme in je mentale gezondheid. Ben jij klaar om de druk van het perfecte plaatje naast je neer te leggen? Dan is dit boek er voor jou, om je te helpen met elke imperfecte stap die je gaat zetten op weg naar heling.
Lees verder over het helen van een depressie:
Serotonine: hoe een gezonde darmflora kan helpen bij depressieve gevoelens\
Oude pijn uit je jeugd: ontdek de verborgen boodschap achter je angst of depressie
De 10 kenmerken van een perfect verborgen depressie
Chinese geneeskunde over depressie: welk van de 5 elementen is uit balans? (+ adviezen voor herstel)
Psycholoog: wat kan de oorzaak zijn van zwaarte en traagheid bij een depressie?
Waarom een burn-out vaak samengaat met depressieve gevoelens
Als Medium en Holistic Healer maar vooral als Gids op jouw Zielspad schrijf ik bezield en bevlogen over diep transformerend zielswerk en over het pad van heling dat ik zelf ben gegaan. Je vind ons op Dé Plek van Aandacht en Bezinning in Spanje waar wij offgrid leven en wij jou met open hart en armen ontvangen voor een levensveranderende Inspiratieweek. Bekijk ook onze online events, reading & healing voor mens en dier en voel je welkom voor een sjamanistisch consult www.masiamalagana.com
