In de dans van de ontmoeting wordt er altijd een beroep gedaan op je gevoel voor aanpassing. Of het nu gaat om een partnerrelatie, werkrelatie of een relatie met vrienden en kinderen: je ontkomt er niet aan. Aanpassen is een ding, jezelf verliezen is iets anders. De vaardigheid om je gedachten en gevoelens uit te drukken, terwijl je rekening houdt met de mening van anderen, noemen we authenticiteit. Ten diepste is dat trouw zijn aan je zelf.
Pas jij jezelf te veel aan, dan ben je niet zichtbaar voor de ander. De ander danst dan alleen. Hij of zij kan jou niet echt ontmoeten en vroeg of laat wreekt zich dat. Bovendien is het niet goed voor je zelfbeeld. Je laat jezelf steeds weer in de steek en geeft jezelf daarmee de boodschap dat je niet de moeite waard bent om rekening mee te houden. En als jij dat niet doet, waarom zou een ander dat dan doen?
Zelftrouw en hechting
Als we het over hechting hebben, dan hebben we het in de (Engelse wetenschappelijke) literatuur over attunement: het afstemmen op elkaar. Afstemming van de ouder op de behoeften van hun kind is noodzakelijk om het veilig te laten hechten. Als je als kind weet dat iemand je oppakt als je pijn hebt, die je in je bedje stopt als je moe bent of overprikkeld, die zorgt dat je op tijd te eten en een droge luier krijgt, dan voel je je veilig. Op die manier kun je veilig hechten. Je leert dat als je je behoeften uit, daar een adequate respons op komt. Later vertaalt zich dat in voor jezelf opkomen zonder dat je bang bent om de liefde van anderen te verliezen.
Als volwassene moet je zelf afgestemd zijn op jouw behoeften. Authentieke mensen zijn diep verbonden met zichzelf, ze zijn in contact met wie ze zijn en wat ze willen. Laat jij jezelf steeds in de steek door je woorden in te slikken? Dan worden ontmoetingen onveilig want als jij niet aangeeft wat je nodig hebt, kan de ander geen rekening houden met jou. Je gaat ze misschien wel uit de weg of je gaat nog meer inslikken. Je ontmoetingen worden dan meer overleven dan verdieping en echt contact.
Permissie aan de ander
Het mooie aan mensen die trouw zijn aan zichzelf is dat ze, door dat te doen, permissie geven aan de ander om ook trouw aan zichzelf te zijn. Je hoeft geen rol te spelen of een spel om voor elkaar te krijgen dat de ander met jouw wensen en behoeften rekening houdt. Dat doe je namelijk allebei zelf. Je hoeft daardoor ook niet overmatig rekening te houden met de ander in de hoop dat die ander daardoor ook rekening zal houden met jou. Je neemt de volledige verantwoordelijkheid voor wat jij nodig hebt en dat breng je in. Zo is het open en kun je samen kijken wat je aan elkaar wilt geven en hoe je elkaar tegemoet wilt komen. Dat geeft enorm veel vrijheid!
Vier sleutels tot authentiek gedrag
1. Zelf-besef
Ik had het hierboven al over afstemming op je zelf. Het is belangrijk om aandacht te geven aan je eigen gevoelens en behoeften. Dat doe je door in een gesprek steeds weer terug te gaan naar je zelf. Als je gewend bent dat je gevoelig aftast wat een ander wil, dan doe je dat nu ook bij je zelf. Het vraagt dat je de gerichtheid op de ander af en toe onderbreekt. Als je in beelden denkt, kun je hierbij het beeld gebruiken van vislijnen die je naar een ander uitgooit en die je nu weer oprolt en naast je legt.
2. Zelf-aanvaarding
Soms is het contact maken met je eigen gevoelens nog niet eens het moeilijkste maar veel meer het aanvaarden daarvan. We maken onszelf kleiner en onbelangrijker dan een ander. De ander heeft onze zorg meer nodig dan wijzelf, heeft meer ‘recht’ op onze aandacht. Of we maken onszelf groter vanuit het idee dat we ‘niets nodig’ hebben. Zeker als je vroegste ervaringen waren dat er niet op jouw behoeften en verlangens gereageerd werd, kan het pijnlijk zijn om die te voelen. Dat alleen al kan grote onrust geven. De gedachte dat jij niets nodig hebt, voelt dan veel veiliger. Je kleiner of groter maken zijn twee routes om je zelf in sneltempo te verlaten.
3. Het verschil laten bestaan
Je kunt het niet altijd met een ander eens zijn en je zult het niet altijd met de ander eens zijn. Je kunt onder woorden brengen hoe jij tegen een situatie aankijkt, en wat jij vindt dat er moet gebeuren. De ander is vrij om dat al dan niet aan te nemen. De vraag is wat jij doet als de ander het niet aanneemt en het je misschien kwalijk neemt dat je hem of haar niet volgt. Ga je je dan alsnog aanpassen?
Als je trouw blijft aan je zelf moet je leren om het verschil te laten bestaan. Dat is dan wat het is. Het verschil is eerlijker en oprechter dan de illusie dat jullie het met elkaar eens zijn terwijl jij jezelf in de steek laat. Het betekent het ongemak verduren. En het ongemak is heel fysiek merkbaar. Het voelt onveilig en dat voel je in je lijf: je adem schiet omhoog, je keel knijpt samen, en je hart bonst. En dat is waar je iedere keer doorheen moet.
4. Zelf-bevestiging
Trouw zijn aan jezelf, authentiek zijn, gaat dus niet altijd gepaard met bevestiging van anderen. Het voelt niet eens fijn, zoals we hier boven zagen! Je volgt daarin een eenzame weg. Je neemt niet alleen je ongemak als je bij je eigen standpunt blijft, maar ook moet je jezelf de bevestiging geven dat jij juist hebt gehandeld omdat je gedrag in lijn was met jouw eigen gevoel en inzichten.
Wat wel een enorm goed gevoel geeft, is als je elkaar in volledige eerlijkheid en openheid ontmoet. De relatie verdiept zich dan en in de dans van de ontmoeting kom je samen op nieuwe plekken uit waar je alleen nooit was gekomen. En dat maakt dat trouw zijn aan jezelf zo de moeite waard is. Want je kunt elkaar pas werkelijk ontmoeten als jij er echt bent.
Wat kom jij tegen als je trouw bent aan je zelf, hoe verduur je het ongemak, en wat levert het je op?
Zonder masker
Welke rol speel jij en wie gaat er schuil achter jouw masker? Steeds meer mensen hebben het verlangen om uit dit keurslijf te stappen. Wanneer je niet langer een rol speelt, leer je je echte verhaal kennen. Don Miguel Ruiz geeft je in deze masterclass inzicht in de rollen die je speelt in verschillende situaties en voor verschillende mensen, hoe je uit deze rollen kunt stappen en je authenticiteit kunt terugwinnen.
Lees verder over jezelf zijn en authentiek leven:
Feng Shui-expert: 8 tips om levensenergie te laten stromen in huis
Draken als gids: zo roep je de eeuwenoude wijsheid van draken op
Doe de test: is jouw godinnen-energie in balans? (Ontmoet de wilde, sensuele, vurige godin in jezelf…)
Waarom het zo belangrijk is om je verlangens te vervullen (het is niet egoïstisch!)
Ik werk vanuit de levenslooppsychologie: een richting binnen de psychologie, die ervan uitgaat dat wij mensen ons hele leven blijven groeien en ontwikkelen. Met mij werken betekent leren hoe het leven je heeft gevormd, en (weer) leren vertrouwen op je hart en intuïtie, én je instinct. Ik geef workshops, verzorg een jaartraject en individuele sessies. www.susanvroemen.nl