De Chinese Geneeskunde weet het al eeuwen, in het Westen is het nog redelijk onbekend: acupunctuur kan overgangsklachten zoals opvliegers verminderen. “Naarmate we ouder worden, krijgen we volgens de Chinese Geneeskunde een tekort aan yin. Acupunctuur bevordert de doorstroming van deze energie,” zegt overgangsspecialiste Nynke Wiersma. Ontdek in dit artikel hoe kleine naaldjes een groot verschil kunnen maken.
Bij overgangsklachten is de Chi verstoord: energiestromen lopen ergens tegen blokkades aan.
Aandacht voor de overgang
De overgang kan gepaard gaan met behoorlijke klachten: opvliegers, slecht slapen, stemmingswisselingen. Hoe kom je van dergelijke klachten af als je bijvoorbeeld geen hormoontherapie wilt of kunt gebruiken? Binnen de Chinese Geneeskunde neemt de overgang een prominente plaats in. In oude teksten wordt bij dit onderwerp stilgestaan en acupunctuur wordt daar al eeuwen als behandeling aangeboden tegen overgangsklachten. Ook in het Westen omarmen we deze behandeling die verlichting kan geven bij opvliegers, steeds meer.
Een grote transformatie
In het Westen wordt de overgang nog vaak weggemoffeld als ‘iets wat er nu eenmaal bij hoort’ en waaraan niet te veel aandacht moet worden besteed. Dit maakt het vinden van een oplossing voor je klachten lastig. De Chinese Geneeskunde daarentegen ziet de overgang als een grote transformatie, die van dezelfde orde is als de transformatie in de puberteit. Klachten zoals opvliegers worden dan ook niet gezien als op zichzelf staand, maar worden geplaatst in een groter verband.
Het gaat erom dat jouw energiehuishouding juist is. Chi is de levensenergie, die bestaat uit yin en yang. Chi circuleert door het lichaam via banen, de zogenaamde meridianen. Het uitgangspunt is dat bij gezondheidsproblemen in het algemeen, en dus ook bij overgangsklachten, de Chi verstoord is: energiestromen lopen ergens tegen blokkades aan.
Ouder worden: tekort aan yin energie
Acupunctuur is een behandelmethode die al 2500 jaar deel uitmaakt van de Chinese Geneeskunde. Acupunctuur maakt gebruik van heel dunne naalden die afhankelijk van het doel van een behandeling op specifieke plekken in de huid worden geprikt. Het lichaam wordt als een landschap gezien en elk acupunctuurpunt stimuleert hierin een andere actie, zoals energie geven of juist kalmeren.
Naarmate we ouder worden, krijgen we volgens de Chinese Geneeskunde een stagnatie, een tekort aan yin energie. Yin beschrijft het vermogen van het lichaam om zichzelf te bevochtigen, af te koelen, te voeden en tot rust te komen. Droogte, opvliegers, nachtelijk zweten en slapeloosheid zijn allemaal symptomen van een yin-tekort.
Om deze symptomen tijdens de menopauze te vermijden, is het logisch om yin te voeden. Acupunctuur bij opvliegers richt zich dan ook op het bevorderen van de doorstroming van yin energie. Vooral als je opvliegers stress-gerelateerd zijn, kun je zo effectief opvliegers verminderen.
Acupunctuur verlicht klachten
De westerse geneeskunde verklaart de werking van acupunctuur als volgt: acupunctuurpunten stimuleren het centrale zenuwstelsel, waardoor chemische stofjes zoals endorfine vrijkomen in de spieren, het ruggenmerg en de hersenen. Endorfine heeft een rustgevend en pijnstillend effect. De Nederlandse Vereniging voor Gynaecologie heeft in haar nieuwste richtlijnen acupunctuur opgenomen als mogelijke behandeloptie tegen opvliegers. Zij baseert zich op wetenschappelijk onderzoek waaruit blijkt dat acupunctuur verlichting kan brengen op dit vlak.
Opvliegers te lijf gaan
Als je met de klacht ‘opvliegers’ naar een acupuncturist gaat, kijkt deze eerst welke klachten je eventueel nog meer hebt. Verder wordt je pols gevoeld en ook je tong bekeken om een totaalplaatje te krijgen van je gezondheid. Een persoonlijk behandelplan volgt. Meestal kom je de eerste drie weken eenmaal per week, daarna wat minder vaak. Het hangt af van de ernst van je klachten en of er meerdere gezondheidsproblemen zijn. Het doel is altijd dat je klachten verdwijnen en acupunctuur niet meer nodig is.
Bij de behandeling tegen opvliegers komen de naaldjes voornamelijk in je onderbenen en onderarmen, in je buik, rug en/of hoofd. In totaal worden er 8 tot 12 naaldjes in je lichaam geplaatst. De meesten vrouwen ervaren de behandeling niet als pijnlijk, eerder als spannend.
Ontspannen & beter slapen
Veel vrouwen voelen zich meteen ontspannen na een behandeling. Alsof er iets van ze af is gevallen en ze slapen beter. Hoe snel de opvliegers afnemen, verschilt heel erg per persoon. Vaak is in de eerste week na de behandeling al enig effect zichtbaar op de ernst en frequentie van de opvliegers, maar voor het maximale effect zijn echt meerdere behandelingen nodig. Ook is de leefstijl van belang. Acupunctuur wordt eigenlijk altijd met leefstijl-adviezen gecombineerd.
Bekend is dat leefstijl en voeding kunnen bijdragen aan het verminderen van opvliegers, net als bepaalde middelen tegen overgangsverschijnselen. Maar wanneer ze onvoldoende werken is acupunctuur een goede vervolgstap, wat de Nederlandse Vereniging voor Gynaecologie in haar nieuwste richtlijnen onderschrijft. In principe kun je bij iedere acupuncturist terecht voor behandeling. Kijk wel of een behandelaar is aangesloten bij een beroepsvereniging, want acupunctuur is geen beschermd beroep. Behandeling wordt vergoed vanuit het aanvullende pakket; check bij jouw verzekering of je recht hebt op vergoeding.
Geschreven door: Nynke Wiersma, EstroCare
Met dank aan Daniëlle Willems, acupuncturist bij VrouwenGeneeskunde
Baccetti S, Da Frè M, Becorpi A, Faedda M, Guerrera A, Monechi MV, Munizzi RM, Parazzini F. Acupuncture and traditional Chinese medicine for hot flushes in menopause: a randomized trial. J Altern Complement Med. 2014 Jul;20(7):550-7. doi: 10.1089/acm.2012.0499. Epub 2014 May 14.
Chiu HY, Pan CH, Shyu YK, Han BC, Tsai PS. Effects of acupuncture on menopause-related symptoms and quality of life in women in natural menopause: a meta-analysis of randomized controlled trials. Menopauze 2015 feb; 22(2):234-44
Het energieke vrouwen voedingskompas
Een schat aan kennis en waardevolle tips, Het Energieke Vrouwen Voedingskompas is de ultieme gids voor elke vrouw om inzicht te krijgen in hoe hormonen werken en hoe je zo lang mogelijk vitaal en gezond blijft.
Lees ook deze artikelen over de menopauze:
Vijf manieren om de beste menopauze ooit te hebben
Hoe je innerlijk leven verandert naar mate je ouder wordt
Opvliegers: wat kan je eraan doen?
Inspirerend leven werkt samen met experts om je te inspireren. Gastauteurs bieden ons hun verhalen aan om met jou te delen.
