Chinese geneeskunde & voorjaarsmoeheid: zo herstel je je lichaam door te ontgiften
Door Sandra Voetelink
Heb jij ook zoveel zin om fit en energiek te zijn? Weg met alle vermoeidheid! Wat hierbij helpt is om je lichaam regelmatig te ontgiften. Vooral in maart als het voorjaar bijna begint. Het ontgiften van je lichaam is heel belangrijk voor je gezondheid: het laat de vermoeidheid verdwijnen en vertraagt veroudering. Veroudering en vermoeidheid ontstaan doordat de energie niet meer goed stroomt, als gevolg van verzuring in je lichaam.
Verzuring
Verzuring is het verzamelen en vasthouden van afvalstoffen waardoor cellen langzaam verouderen. Dit proces van verzuring ontstaat door de afvalstoffen die vrijkomen bij de verbrandingsprocessen van de stofwisseling. Dit is te vergelijken met een fabriek waarin allerlei verbrandingsprocessen plaatsvinden. Hoe schoner we onze verbranding houden des te minder afvalstoffen we vasthouden. Heel simpel toch? Alleen denken we hier meestal niet over na.
Door verkeerde voeding, leefstijl en teveel stress komen er veel vervuilende stoffen in je lichaam die we niet afvoeren. Je lichaam houdt dit vast met vermoeidheid en disbalans tot gevolg. Gelukkig kunnen we dit proces wel omkeren door regelmatig te ontgiften.
Ziekte en disbalans in je lichaam
Hoe kijk jij naar ziekte en disbalans van je lichaam? Is het voor jou iets waar je geen invloed op hebt? Of zie jij ziekte als een waarschuwing? Misschien wil jouw lichaam je wat vertellen. Hoeveel invloed hebben jouw omgeving en innerlijke factoren? Genoeg vragen en de antwoorden zullen in het midden liggen. Factoren van disbalans kunnen van buiten komen, maar ook van binnenuit. Die innerlijke factoren zijn deels genetisch bepaald en komen vaak pas tot uiting door omgevingsfactoren.
Waar het ook vandaan komt, je kan zelf veel meer doen dan je misschien denkt. Jouw inzet en gedachten zorgen ervoor dat je weerstand verhoogt.
Boekentip: De Tao van gezondheid
Wil jij leren hoe je verbanden en relaties kunt zien tussen je lichaam, ziel en psyche? Wil jij je ‘lichaam leren lezen’? Ga dan aan de slag met De Tao van gezondheid. Veel dingen krijgen een diepere zin en betekenis.
Van disbalans naar balans
Ziekte is een poging van je lichaam om schadelijke stoffen weg te werken. Het lichaam gaat alles in het werk stellen om de indringer buiten de deur te houden. Als dit niet lukt verloopt het ziekte proces in verschillende fases.
In eerste instantie zet het lichaam de deur open om de ziekte zelf naar buiten te laten gaan. Dit proces verloopt via de slijmvliezen en huid. Vergelijkbaar met verkoudheden en huiduitslag. Daarna zal het lichaam harder gaan helpen, witte bloedlichaampjes worden heel actief en gaan over tot actie. Lukt het dan nog niet, dan neemt de ziekte het lichaam over.
Je ziet in dit proces hoe belangrijk het is om jouw weerstand op peil te hebben en houden. Ziekte in je lichaam is dus te vergelijken met een situatie in de buitenwereld. Zo binnen zo buiten. Je vraagt iemand eerst vriendelijk om te luisteren, daarna help je hem een handje, lukt het nog niet dan neemt die persoon of situatie jou over. Jij wordt geleefd door anderen in plaats van dat jij aan het stuur zit van je leven. Het hele proces omkeren helpt dus om sterk te blijven en je weerstand op peil te houden.
Lichaamsvocht
De conditie van jouw lichaamsvocht is van groot belang bij een gezond lichaam. Onder lichaamsvocht verstaan we bloed, lymfevocht, hersenvocht e.a. Al eeuwen geleden werd dit onderkend. Hippocrates noemde de vervuiling van lichaamssappen al de belangrijkste oorzaak van ziekte.
Later is dit principe uitgewerkt door de Duitse arts Dr. Reckeweg en hij noemde dit de homotoxicoseleer, de leer van de zelfvergiftiging. Ziekte kun je opbouwen in zes fases, die oplopen van licht-verontreinigend tot zwaar-verontreinigend. Genezing volgt het omgekeerde proces: ziekte gaat van buiten naar binnen, genezing van binnen naar buiten. De laatste stap in genezing gaat via de huid en slijmvliezen. Bij ontgifting van je lichaam zie je vaak in omgekeerde volgorde ziekteverschijnselen ontstaan. Dit is een goed teken. Bij twijfel ga je naar een deskundige op dit gebied.
Oorzaken
In de Chinese geneeskunde is het belangrijk dat er evenwicht is en de energie in jouw lichaam stroomt. Deze levensenergie, jouw Qi, op peil houden is dus van belang. De levensenergie zit opgeslagen in je nieren en komt grotendeels binnen via voeding en ademhaling. Dit zijn dan ook twee belangrijke aspecten om gezond te blijven.
Verkeerde voeding wordt overal aangeboden en door de druk en stress om ons heen, hebben veel mensen een verkeerd ademhalingspatroon. Vaak zonder het zelf te beseffen. Ook over de hoeveelheid stress wordt gediscussieerd. We zijn gewend aan een hoge mate van stress, dus zijn we dit normaal gaan vinden. Veel mensen zien dit ook niet als teveel. Stress is niet per se negatief, maar de balans die doorslaat is negatief, want de ruimte die mensen krijgen en zelf nemen om te ontspannen en weer in balans te komen is te weinig.
Er is een disbalans in yin en de yang binnen de maatschappij en in onszelf. Vaak is er nog teveel nadruk op doorgeslagen mannelijke aspecten, yang, en veel actie die vooral gericht is op daadkracht. Rust en aandacht voor het innerlijk van de mens, yin, wordt nog niet altijd gezien als noodzakelijk. Om balans te houden in lichaam en geest is rust en ontspanning van essentieel belang.
Oorzaken die kunnen zorgen voor een disbalans:
- Voeding
- Leefstijl
- Stress
- Beweging
- Ademhaling
- Milieu aspecten (al wil ik deze oorzaak buiten beschouwing laten omdat we hier geen directe invloed op hebben.)
Gezonde weerstand
Wanneer je weerstand goed is, kan je veel aan. Het is dus belangrijk om jouw weerstand op peil te houden. Is de balans goed in alle aspecten van je leven, dan herstelt jouw lichaam zichzelf. Het is zelfs zo dat je ook voldoende prikkels nodig hebt om gezond te blijven. Dit noemen we hormetische prikkels. Deze geven het lichaam signalen om zich te vernieuwen.
Dit proces kun je vergelijken met de training van een topsporter. Met training wordt het lichaam geïrriteerd, met als doel om te herstellen en zich sterker te maken voor een volgende ‘aanval’. Hierdoor wordt het lichaam langzaam sterker. Slaat dit principe door en is er te weinig ruimte voor herstel, dan keert dit proces zich om en raak je overtraind. Het draait allemaal om het juiste evenwicht.
De gezondheid van jouw lichaam en geest is bepalend voor de mate waarin iets vervuilend is. Leefstijl en voeding is belangrijk en natuurlijk is ook jouw leeftijd van belang. Naarmate we ouder worden is het belangrijker om onszelf te onderhouden en om in balans te blijven. Daarom is het ook zo goed voor iedereen die ouder wordt om te blijven bewegen, een vorm van krachttraining te doen en gezonde voeding tot je te nemen. Ook belangrijk zijn een rustigere levensstijl en meer aandacht voor de geest.
Homeostase
Het lichaam streeft altijd naar evenwicht. En zal ervoor willen zorgen dat er weer balans komt. Luister jij niet dan ontstaat er disbalans en/of neemt het lichaam maatregelen door ziek te worden. Natuurlijk heeft dit ook te maken met genetische aanleg, jouw levensloop en omstandigheden. Elk mens krijgt zijn uitdagingen en leerprocessen. Soms is een ziekte (of burn-out) juist een mogelijkheid om sterker te worden en ga je daarna eindelijk doen wat je al heel lang graag wilde, maar steeds genegeerd hebt.
Het proces omkeren
Gelukkig is ons lichaam in staat om zich te vernieuwen. Als we maar aan de slag gaan. Dat betekent dat we onze verantwoordelijkheid nemen om het ziekteproces om te keren. En heel belangrijk, dat we geloven dat wij hier ook invloed op hebben. Want wat jij gelooft en jouw gedachten hebben grote invloed op de fysiologische processen.
Aan de slag
Bij een ziekte of disbalans van jouw lichaam, is het proces natuurlijk niet zomaar omgekeerd. Het is een lange weg, maar je kan in een aantal jaar zeker veel bereiken. Je pakt niet één ding aan, maar kijkt naar verschillende kanten van jezelf.
Fysiek: dat beweging gezond is hoef ik niet te benoemen. Toch is het niet altijd een vast onderdeel, terwijl beweging normaal zou moeten zijn. Denk bij beweging aan alles wat je plezier geeft en makkelijk op te brengen is. Zoals wandelen, yoga of andere oefeningen die goed zijn voor lichaam en geest.
Emotioneel: ga aan de slag met je emoties. Wat hou jij binnen en durf je niet te uiten? Wat zou de ziekte of disbalans jou kunnen vertellen? Leer om open en eerlijk te zijn over je gevoelens. Goed communiceren geeft erkenning aan jezelf en aan wie je bent.
Mentaal: waar geloof jij in? Wat zijn je innerlijke overtuigingen? Waar jij in gelooft, heeft grote invloed op je gezondheid. Onderzoek welke gedachten jij vaak over jezelf hebt. Het zegt veel over jouw innerlijke overtuigingen.
Spiritueel: het spirituele aspect zie ik als jouw levenspad. Luister jij naar je intuïtie? Doe jij wel waar je blij van wordt? Heb je de mensen om je heen die jou stimuleren op dit pad? Of zegt jouw innerlijke stem dat je iets anders moet gaan doen? Disbalans of ziekte kan een teken zijn dat jij je pad niet volgt en dit aan moet passen. Het pad wat je nu loopt kost blijkbaar teveel energie. Bij een gezonde wisselwerking is geven en ontvangen in balans.
Ontgiften
Een groot deel van het ontgiften gaat via de voeding en ademhaling. Wat je wel neemt of juist niet. Er wordt veel geschreven over het belang of onzin van detoxen. Van 3 tot 10 dagen vasten tot intermittent fasting (afwisselend vasten), van twee dagen in de week vasten tot de 80% regel. Allerlei opties en ook allemaal verschillende mensen en gebruiken. Afhankelijk van jou, wie jij bent, of je ziek bent, overspannen of dat je gewoon gezond wilt blijven. Alles is van invloed op de keuze je maakt. Hieronder schrijf ik een aantal tips.
Voeding
Kies het liefst voor een warm ontbijt, zeker in de winter. Een warm ontbijt is verwarmend en zacht voor je lichaam. Het helpt de milt om voeding om te zetten in Qi voor de rest van je lichaam. Eet verder veel groene groenten, wees matig met vlees en koolhydraten of haal ze een periode helemaal van je dagelijkse menu. Voor de lunch kun je soep eten en in de avond veel groenten, aangevuld met een eiergericht of vis – afhankelijk van jouw voorkeur.
Drinken
Start de dag met een glas gekookt en afgekoeld warm water, eventueel met een uitgeperste citroen erin. Drink de rest van de dag veel water. Dit is goed voor de reiniging van de lever.
Drink daarnaast kruidenthee. In deze theeën heb je veel keuze, afhankelijk van de reden waarvoor je het wilt gebruiken. Specifiek gericht op ontgiften zijn bijvoorbeeld: brandnetel en paardenbloem, maar ook goudsbloem en pepermunt zijn geschikt.
Daarnaast kun je sappen drinken zoals wortelsap of bietensap, beide zijn reinigend en versterkend.
De nieren scheiden zo de opgeslagen afvalstoffen uit. Vermijd verder zoveel mogelijk alcohol, koffie, vlees en koolhydraten en toegevoegde suikers. Dit is allemaal verzurend voor je lichaam.
Beweging en ontspanning
De balans tussen inspanning en ontspanning is van groot belang. Actie is goed, maar moet gevolgd worden door ontspanning in lichaam en geest. ‘De boog kan niet altijd gespannen zijn’ is een toepasselijke uitdrukking. Na een periode van inspanning wissel je af met gezonde ontspanning. Is dit niet mogelijk dan ontstaat er een disbalans in je lichaam en heb je uiteindelijk langere periode nodig om nieuwe balans te vinden.
Ademhaling en zuurstof
Jouw ademhaling is van grote invloed op de fysiologische processen in je lichaam. Door middel van een goede ademhaling kan jij afvalstoffen afvoeren. In periodes van stress ontstaat er spanning in je spieren. Vooral in je bekken en onderbuik. Hierdoor kan je niet meer voldoende diep ademhalen. Een hoge borstademhaling is het gevolg. Er ontstaat een onvolledige inademing en uitademing. Je kan het gevoel krijgen alsof je niet voldoende lucht krijgt en er een band om je borst gespannen zit. Een andere verkeerde ademhaling is een te diepe inademing en onvolledige uitademing. Je merkt dit doordat je vaak moet zuchten.
Ga eens rustig zitten of liggen. Ga met je aandacht naar jouw lichaam en voel of je gespannen spieren hebt. Kijk eens naar je ademhalingspatroon. Is dat ontspannen, te snel of te diep?
Een goede ademhaling zorgt voor een goede stroming van energie, Qi in je lichaam. Daar zijn bewegingsvormen zoals bij yoga, Qi Gong of Tai Chi op gebaseerd. Op een gezonde en rustige manier krijg je balans in lichaam en geest.
Belangrijk
Wanneer je begint met ontgiften en er zitten veel afvalstoffen in je lichaam, dan kun je jezelf in eerste instantie zieker gaan voelen. Stop dan niet direct maar zie het als teken van ontgiften, de afvalstoffen moeten eruit. Weet dat je goed bezig bent en het lichaam de tijd nodig heeft om zich aan te passen en de afvalstoffen af te voeren. Het lijkt op een grieperig gevoel. Je kan klachten krijgen zoals vermoeidheid, hoofdpijn, misselijkheid en zweten. Ook kunnen er emoties loskomen bij ontgiften of wanneer je aandacht besteedt aan een diepe ademhaling. Bij twijfel raadpleeg je altijd een deskundige op dit gebied.
Bronnen:
Jonger door ontzuren, Sang Wang, 2012
Bondgenoot, autobiografie van een immuuncel, Henk Fransen 2013
Total Health Academy, kruidengeneeskunde, Chinherbs
Boekentip: De Tao van gezondheid
Wil jij leren hoe je verbanden en relaties kunt zien tussen je lichaam, ziel en psyche? Wil jij je ‘lichaam leren lezen’? Ga dan aan de slag met De Tao van gezondheid. Veel dingen krijgen een diepere zin en betekenis.
Lees ook deze artikelen:
Chinese geneeskunde: laat verdriet los en heel de energie van je longen
Vastzittende energie en chronische ontstekingen; gezien vanuit de Chinese Geneeskunde
Overgevoeligheid voor energieën van anderen; gezien vanuit de Chinese Geneeskunde
Ontdek het geheim van de eeuwige jeugd (met dank aan wijze Meesters uit de Himalaya)
Waarom positieve affirmaties zo belangrijk zijn voor overvloed, geluk en gezondheid
Sandra Voetelink (1970) is coach en wil mensen in hun kracht zetten. Het bewust maken van het zelfgenezend vermogen van hun lichaam staat centraal. Ze is ex-topsporter, heeft jarenlang sportles gegeven en coaching gericht op stressreductie aan kinderen en volwassenen. Een boek geschreven voor het onderwijs; 'Stressloos leren' en de laatste jaren heeft ze zich toegelegd op voeding en geneeskrachtige kruiden. Met haar blogs wil ze anderen inspireren om fit en gezond te blijven met kennis uit de natuur. Meer informatie vind je op haar website www.krachtvankruiden.nl
