De 18 signalen van codependentie: zo weet jij of je in een ongezonde relatie zit
Door Miranda Mendes
Je kunt codependent zijn zonder het zelf te beseffen. Je zet je eigen gevoelens en behoeften steeds aan de kant om je partner tevreden te stellen. Miranda Mendes Da Costa, mental health coach, zet 18 signalen van codependentie op een rij. Komen ze jou pijnlijk bekend voor? “Het is een reactie op een trauma uit jouw jeugd.”
Als ‘codependent’ verlang je indirect iets terug van je partner: goedkeuring en bevestiging.
Drie belangrijke vragen voor jou:
- Geef jij jezelf te veel weg in relaties?
- Ben je niet in staat om gezonde grenzen te stellen?
- Worstel je met een lage eigenwaarde?
Als jouw antwoorden op deze vragen bevestigend zijn, is de kans groot dat je medeafhankelijk oftewel codependent bent. In dit artikel ontdek je wat codependentie precies is, hoe het ontstaat en wat de symptomen zijn. Je komt erachter of je codependent bent en krijgt zelfinzicht. Bewustwording is de eerste stap naar heling.
Wat is codependentie precies?
Codependentie is een reactie op een trauma uit je jeugd. Een grote afhankelijkheid van en verstrengeling met je partner zijn uitingen hiervan. In relaties waarin codependentie een rol speelt, is een van de partners overdreven afhankelijk van de ander voor emotionele steun en goedkeuring. Dit leidt tot een ongezonde liefdesrelatie. Het is trouwens ook mogelijk dat beide partners té afhankelijk van elkaar zijn.
Als de ander maar gelukkig is…
Als je codependent bent, zet jij je eigen gevoelens en behoeften aan de kant om de ander tevreden te stellen. Je geeft prioriteit aan de gevoelens en behoeften van je partner en offert jezelf dus op. Maar dit doen mensen met codependentie niet alleen maar vanuit goedheid en altruïsme. Indirect verlangen ze iets terug van hun partner: goedkeuring en bevestiging.
Doordat je als ‘codependent’ een lage eigenwaarde hebt, is de bevestiging voor jou van levensbelang. Er is sprake van een verborgen claim. Eigenlijk zeg je zonder woorden: ‘Geef me alsjeblieft de bevestiging en maak me (voor eventjes) gelukkig.’ Dan voel jij dat je er mag zijn. Het geeft jouw zelfvertrouwen een boost. Maar dit is altijd van korte duur. Al snel heb je opnieuw bevestiging nodig. Vanbinnen voel jij je leeg en niet vervuld en daarom ligt er onbewust een claim bij de ander. Voor je partner kan dit als een zware taak voelen.
Jeugdtrauma: zo ontstaat het
Codependentie is een reactie op een jeugdtrauma. Mensen die codependent zijn, komen over het algemeen uit disfunctionele gezinnen. Deze laatste woorden kunnen twijfels en vraagtekens bij je oproepen. Het gezin waarin je opgroeide, is jouw referentiekader. Daardoor kan het voelen alsof er helemaal niets mis mee was. Je weet immers niet beter.
Wat zijn disfunctionele gezinnen? Dit zijn enkele voorbeelden:
• Er speelt alcoholisme of een andere verslaving.
• Een van de ouders heeft een persoonlijkheidsstoornis.
• Er is sprake van veel ruzie of zelfs huiselijk geweld.
• Er is sprake van een vechtscheiding tussen de ouders.
• Er is sprake van manipulatie.
• Er is sprake van een zieke ouder waardoor een kind te veel verantwoordelijkheid krijgt.
• Er is sprake van parentificatie (je neemt als kind de rol van een ouder op je).
• Er is een streng geloof dat strikt wordt nageleefd.
Na het lezen van deze voorbeelden kun je waarschijnlijk antwoord geven op de volgende vraag: ben ik opgegroeid in een disfunctioneel gezin? Zo ja, lees dan vooral verder.
Je emoties begrijpen en uiten
Als je opgroeide in een disfunctioneel gezin, heb je waarschijnlijk geen ondersteuning gehad bij het omgaan met en verwerken van je emoties. Je stond er wat dat betreft alleen voor. Het gevolg is: je hebt niet geleerd om op een goede en gezonde manier je emoties te reguleren. Hierdoor ben je als volwassene niet in staat om jezelf gerust te stellen wanneer ze de kop opsteken.
Het reguleren van emoties wordt ook wel ‘emotie-regulatie’ genoemd. Het gaat over het begrijpen, beheersen en op een passende manier uiten van je emoties. Kinderen zijn nog niet in staat om dit zelf te doen. Ze hebben hierbij de hulp van hun ouders of verzorgers nodig.
In je hoofd schieten
Maar wat als deze steun uitblijft? Dan heb je niet geleerd dat een emotie altijd van tijdelijke aard is. Ze komt op, je doorvoelt de emotie en ze neemt weer af. Zoals een golf in de zee. Ook heb je niet geleerd dat het veilig is om een emotie te doorvoelen en dat je het altijd aan kunt. Omdat je dit niet hebt kunnen ontwikkelen, zijn er andere manieren voor in de plaats gekomen. Misschien ben je heel goed geworden in rationaliseren. Hierdoor voel je de emotie niet, maar schiet je meteen in je hoofd. Je maakt er een verhaal van. Of het gevoel wordt zo groot dat het jou helemaal overspoelt. Je blijft erin hangen. Op latere leeftijd beschik je dus helaas niet over de interne hulpmiddelen die je nodig hebt om jezelf gerust te stellen.
Van overleven naar leven
Kreeg jij als kind de ondersteuning die je nodig had bij het omgaan met je emoties? Mocht je om wat voor reden dan ook deze hulp gemist hebben, dan is de kans groot dat je moeite hebt met het aangaan van een gezonde liefdesrelatie. Gelukkig kun je nu als volwassene jezelf aanleren om op een juiste manier met emoties om te gaan. Dit kun je het best doen met de hulp van een coach of therapeut. Maar ook het lezen van boeken en artikelen over onder andere emotionele intelligentie kan jou helpen.
Opgroeien in een disfunctioneel gezin leert jou hoe je moet overleven. Maar nu is het tijd om te gaan leven! Daarom lees je op dit moment dit artikel. Je vergroot jouw bewustzijn over dit onderwerp, wat de eerste stap naar heling is.
De kenmerken van codependentie
Je weet nu hoe codependentie ontstaat. Aan de hand van onderstaande lijst kun je onderzoeken of je hier zelf mee worstelt. Lees de lijst rustig door; neem hier echt de tijd voor. Je mag vervolgens afvinken wat op jou van toepassing is. Als jij jezelf in veel kenmerken herkent, dan heb je te maken met codependentie.
Dit zijn 18 signalen die op codependentie duiden. Komen ze jou bekend voor?
1. Je hebt moeite met het herkennen van je emoties.
2. Je zwakt je gevoelens af of je ontkent je gevoelens.
3. Je beschouwt jezelf als onzelfzuchtig, toegewijd aan het welzijn van anderen.
4. Je hebt moeite met het nemen van beslissingen.
5. Je beoordeelt je woorden en daden zeer kritisch. Het is nooit goed genoeg.
6. Je voelt je ongemakkelijk als je een compliment krijgt of een geschenk ontvangt.
7. Je vindt het moeilijk om anderen te vragen aan jouw wensen tegemoet te komen.
8. Je vindt de waardering van anderen belangrijker dan zelfwaardering.
9. Je komt niet op voor jezelf en voor je waarden. Op deze manier probeer je te voorkomen dat anderen boos worden en je afwijzen.
10. Je bent overgevoelig voor de emoties van anderen. Je neemt makkelijk emoties over.
11. Je bent extreem loyaal. Je blijft te lang hangen in slechte relaties en omstandigheden.
12. Je vindt de meningen en gevoelens van anderen belangrijker dan die van jezelf. Je bent bang om een afwijkend standpunt in te nemen.
13. Je zet je eigen hobby’s opzij om te doen wat anderen van je verlangen.
14. Je neemt genoegen met seks ter vervanging van liefde.
15. Je gelooft dat anderen niet in staat zijn om voor zichzelf te zorgen.
16. Je overlaadt je geliefde met cadeaus en gunsten.
17. Je wilt het gevoel hebben dat de ander je nodig heeft.
18. Je gebruikt seks om goedkeuring te krijgen en geaccepteerd te worden.
Bron: www.codependents-anonymous.nl
Je bent nooit goed genoeg
Je ogen zijn misschien geopend door dit artikel. Nu wil je hoogstwaarschijnlijk graag weten hoe je kunt helen van codependentie. Ten eerste is het belangrijk om te beseffen dat het proces van heling een weg is. Er bestaat helaas geen wonderpil die ervoor zorgt dat de problemen van de ene op de andere dag zijn opgelost. Daar zijn toewijding en geduld voor nodig. Zeker omdat het om een ingesleten patroon uit je kindertijd gaat.
Een van de symptomen van codependentie is het hebben van een negatief zelfbeeld. Dit uit zich op twee manieren: je maakt jezelf kleiner dan een ander of je plaatst jezelf juist boven een ander. Misschien vergelijk jij jezelf en je leven constant met anderen. Je legt jezelf constant langs een meetlat en je bent nooit goed genoeg. Dit is pijnlijk en verdrietig.
Een krachtige oefening om te helen
Om een gelukkig leven te leiden is het belangrijk dat je een gezond gevoel van zelfvertrouwen hebt. Deze krachtige oefening helpt jou om je eigenwaarde te vergroten. Je kunt er nog vandaag mee beginnen!
• Kijk jezelf in de spiegel aan. Maak echt contact met jezelf. Kijk recht in je ogen: wat zie je? Wees vooral mild en liefdevol voor jezelf.
• Zodra je er klaar voor bent, mag je rustig de volgende woorden tegen jezelf uitspreken: (je naam), ik houd van jou. En ik meen het!
In eerste instantie zal deze oefening onwennig voelen. Maar als je bereid bent om ermee door te gaan, merk je dat hij echt werkt. Je bent het waard om te helen en het leven ten volle te leven.
Je kunt je leven helen
Hoe kun je meer van jezelf houden om de codepente gewoontes af te leren? Je kunt je leven helen van Louise Hay is dé klassieker hiervoor. Meer zelfliefde is gegarandeerd na het lezen van dit boek!
Lees meer over codependentie:
Vind je het eng om aandacht te vragen of om over jezelf te praten? Dit kan de oorzaak zijn
Wat is trauma en hoe ontstaat het?
Voel jij je vaak ondergewaardeerd en leeggezogen? Misschien zit je in een codependente relatie!
Pijn ervaren in de liefde is geen gemakkelijk levensthema. Daarom heb ik mij als coach gespecialiseerd in bindings- en verlatingsangst. Vanuit mijn professionele achtergrond werk ik tijdens de coaching sessies met krachtige helende oefeningen. Daarnaast ben ik ervaringsdeskundige op het gebied van bindings- en verlatingsangst. Door mijn ervaringsdeskundigheid ben ik gemakkelijk in staat om me in te leven in jouw situatie. In mijn coaching sessies komen mijn professionaliteit en ervaringsdeskundigheid feilloos samen.
Dank je wel
Graag gedaan