De herfst is volop aan de gang. Het knusse seizoen van de vallende bladeren vol gele en oranje kleuren vraagt om warmere kleren en… een aanpassing in je voedingspatroon! Net zoals het weer tijdens de seizoenen verandert; verandert namelijk ook de behoefte van ons lichaam met de seizoenen. In dit artikel lees je waarom en wat je kunt eten in de herfst volgens ayurveda.
De energie van de herfst in je voeding
Als je in de herfst wandelt, dan zie je de zaden rijpen en de bladeren vallen. De natuur sterft en daarmee vormt zij een nieuw begin in een zaadkorrel. De seizoenen schenken ons hetgeen we nodig hebben, niet alleen aan indrukken, maar ook aan eetbare producten.
Wanneer we zaden (granen en noten) in onze voeding opnemen, dan ontwikkelt het lichaam krachten die een sterke overeenkomst vertonen met de krachten die het zaad vormden. Zo geven zij ons onder meer een basis voor het ontplooien van innerlijke activiteit. In de herfst hebben we meer behoefte aan verwarmend voedsel; herfstgroenten en herfstfruit (dranken met bessen) zijn daarvoor geschikt. Op die manier bereiden we ons voor op de komende koude.
De energie van de seizoenen in ayurveda: dosha’s
In de ayurveda worden de verschillende seizoenen, de fases van de dag, de cycli in het leven en lichaamstypes opgedeeld in drie dosha’s. De dosha’s zijn de drie vitale energieën die betrekking hebben op de specifieke combinaties van deze vijf elementen. Die combinaties zijn bekend als vata, pitta en kapha. De dosha’s scheppen en besturen veel niveaus in het lichaam, van de fysieke tot de psychische.
Lees in dit artikel meer over de dosha’s en kom erachter welk ayurveda-type jij bent.
De dosha’s en de seizoenen
Een dosha wordt van nature sterker in het seizoen met dezelfde eigenschappen. Houd hier rekening mee bij je voedselkeuze, met name in het seizoen dat je dominante dosha versterkt. In de winter eet je warmer en zwaarder voedsel dan in de zomer, tenzij je constitutie of het evenwicht van je dosha’s om iets anders vraagt. In het algemeen zijn salades passender in de zomer, om pitta af te koelen, terwijl gemberthee bij de winter past, om vata en kapha te verwarmen.
De beste herfstvoeding
Voedzame soepen en stoofschotels, bereid met veel vet en wortelgroentes zullen je voeden, hydrateren en aarden in dit seizoen
Vata is verbonden met de seizoenen waarin verandering en beweging dominant zijn, met name de herfst – het seizoen van veel wind, intredende koude en regen. De vatatijd van het leven is de oude dag, en net als de ermee corresponderende tijd van het jaar – herfst en winter – is het koud, licht en droog, voedzame soepen en stoofschotels, bereid met veel vet en wortelgroentes zullen je voeden, hydrateren en aarden in dit seizoen.
Dit zijn de seizoensregels voor de vata-tijd (de herfst) volgens ayurveda:
- Gebruik bij voorkeur warm eten en drinken, dat zwaarder en olieachtiger is dan in de rest van het jaar.
- Zorg dat je voedsel goed gekookt en gemakkelijk te verteren is.
- Drink genoeg warme dranken (warm water of vata-thee is het beste).
- Eet meer voedsel eten met een zoete, zure of zoute smaak.
- Eet minder voedsel met een bittere, samentrekkende of scherpe smaak.
- Vermijd droog of ongekookt voedsel, salades en rauwe vruchten en groenten.
- Maak je zich geen zorgen als je eetlust toeneemt. Dit is een natuurlijke tendens in de winter, die helpt de vata-dosha te kalmeren. Zorg echter dat je niet méér eet dan je gemakkelijk kunt verteren.
- Eet verse producten die ter plaatse zijn geteeld (geldt voor alle jaargetijden).
- Vermijd voedsel dat ter plaatse niet bij het seizoen hoort, bijvoorbeeld minder tomaten of sla in de winter, minder granen in de zomer, geen vruchten die halfrijp vanuit andere plaatsen worden verscheept, enzovoort.
Wil je deze inzichten gelijk toepassen? Probeer dan eens deze heerlijke (en gezonde!) warme appelcrumble of verwarmende pompoen-gembersoep (met ontstekingsremmende eigenschappen) om de smaak van de herfst te pakken te krijgen.
Bronnen:
Ayurveda van Coen van der Kroon, Balans in je leven van Deepak Chopra en De energie van de seizoenen van Yvonne Sangen en Karin Tazelaar-van Es.
De energie van de seizoenen
Wij zijn de balans en ons natuurlijke ritme in de moderne maatschappij kwijtgeraakt, zo maken Yvonne Sangen en Karin Tazelaar in De energie van de seizoenen, Ankertje 351, duidelijk.
Lees ook deze artikelen over de herfst:
Herfsttips: 10 adviezen voor een mooie huid volgens de Ayurveda
Hoogsensitief & de herfst: met deze tien tips blijf je stevig geaard
Hoe je kunt leren van de herfst: dit is dé periode om spiritueel te groeien
Energetisch uit balans? Vaak moe? Inzichten uit een Ayurvedische Fall Cleanse
Wil je meer fijne tips voor de herfst? We hebben er al veel over geschreven.
Als freelance redacteur, beeldredacteur en contentspecialist help ik de redactie van Inspirerend Leven met het plaatsen van de mooiste content. Verder ben ik freelance marketeer, levensgenieter en (Vinyasa) yogadocent. Ik hou enorm van de magische wereld van spiritualiteit en ik lees vaak meerdere spirituele boeken tegelijkertijd. Verder hou ik veel van moestuinieren, de natuur, mijn plantjes, lachen, gezond leven, fotograferen, filosoferen en fantaseren.
