‘Ik heb een relationele burn-out!’ Het inzicht trof me afgelopen zomer als een mokerslag. Plots vielen alle puzzelstukjes in elkaar. Waarom ik mij sinds een paar weken zo lusteloos, futloos en neerslachtig voelde, waarom ik de relatiebreuk niet verwerkt kreeg (terwijl ik wist dat het beter was zo), waarom ik zo’n knagende leegte in mezelf ervoer.
Daarop volgde een ‘damn I did it again’ gevoel, want als ervaringsdeskundige burn-out had ik toch beter moeten weten. Blijkbaar had ik de les nog niet helemaal geleerd. De les betekende in mijn geval vervulling en heelheid binnen mezelf vinden. In plaats van het uit een job of relatie te halen. Mijn oefenterrein had zich gewoon verschoven.
Gelijkaardige patronen
Toen ik mij bewust werd van de relationele burn-out, besefte ik welke patronen hierin een bepalende rol speelden. Patronen gelijkaardig aan welke mij destijds in een werkgerelateerde burn-out deden belanden. Ook in mijn netwerk zie ik veel mensen die momenteel met relationele problemen kampen. En velen onder hen kregen in het verleden te maken met een burn-out. Of dit nu toeval is of niet, hoog tijd om de gemeenschappelijke kenmerken in kaart te brengen.
Grenzen
Eerst en vooral komt het natuurlijk allemaal neer op grenzen. Net zoals bij een ‘gewone’ burn-out heb je bij een relationele burn-out je eigen grens meermaals verlegd en overschreden. Dit gebeurt grotendeels onbewust, meestal omdat je – door een gebrek aan eigenliefde of zelfwaardebesef – niet goed in contact staat met je eigen grenzen.
Wanneer je dan eindelijk toch je grens aangeeft, is het kwaad al geschied. De emmer is op dat moment niet gewoon vol, maar al geruime tijd aan het overstromen. Zo was het ook op mijn werk, op het moment dat ik aan de alarmbel trok, zat ik al gevaarlijk diep in het rood.
Snakken naar erkenning
Daarnaast word je in eerste instantie juist geprezen omwille van je geweldige aanpassingsvermogen door je werkgever of partner. “Bedankt om in te vallen voor die zieke collega en daardoor de afdeling recht te houden”, mocht ik meermaals horen. Dankbaar voor de erkenning die ik kreeg, ging ik voorbij aan het feit dat ik meermaals 7 dagen op rij werkte en maandenlang de taken van 3 mensen op mij nam.
Ook mijn ex-partner prees mij omwille van mijn vlotte aanpassingsvermogen. Toen hij bijvoorbeeld met de feestdagen weer niet bij mij ging kunnen zijn omwille van een onverwachte opportuniteit op werkgebied. Wat een fantastische partner was ik toch dat ik daar zoveel begrip voor had. Ik gunde het hem ook ‘uit liefde’, je wilt immers dat je partner gelukkig is. En als daar wat opofferingen van jouw kant bij horen, dan is dat maar zo, toch?! Intussen werd onze ‘langeafstandsrelatie-regel’, die luidde maximum 8 weken apart, waar ik veel belang aan hechtte, maar weer eens verbroken.
‘Als je water bij de wijn blijft doen, dan is het op een gegeven moment geen wijn meer.’
Toewijding
Mensen die vatbaar zijn voor een burn-out worden aanschouwd als toegewijd. Toegewijde werknemers zijn vergelijkbaar met toegewijde partners, beiden zijn heel loyaal aan de relatie (met de werkgever of de partner).
Bij een relationele burn-out gaat de loyaliteit naar de partner zo ver dat zijn/haar behoeften boven die van jezelf worden geplaatst of zelfs samen komen te vallen. Ik benoemde meermaals een burn-out als een identiteitscrisis, omdat je identiteit kwam samen te vallen met je beroep of status. Bij een relationele burn-out is dat eigenlijk niet anders.
Streng voor jezelf
In plaats van te zeggen ‘ik heb alles gedaan wat ik kon om deze relatie te doen slagen’, wanneer het dan onvermijdelijk toch misloopt, zeggen mensen met een relationele burn-out ‘ik had nog harder mijn best moeten doen, nog meer geduld moeten hebben, het nog langer moeten volhouden, het niet zomaar mogen opgeven…’. De opluchting, die wel heel even wordt gevoeld, maakt al snel plaats voor een gevoel van falen en schuld. Je wijt het mislopen van de relatie volledig aan jezelf waardoor het aanvaardingsproces moeilijk verloopt. Ook al voel je je compleet leeg, je zou nog meer geven als de relatie daardoor zou worden zoals ze eens was of zoals je hoopte dat ze in de toekomst zou zijn.
De voeling kwijt met de realiteit
Iedereen leek mijn relatiebreuk te zien aankomen, behalve ikzelf. Ook al wist ik reeds geruime tijd dat onze relatie nergens naartoe aan het gaan was. Of, zoals een vriendin het heel helder wist te omschrijven ‘dat de relatie niet geaard was’. Toch bleef ik maar trekken en trekken, daarbij een hoop dood gewicht meesleurend. Net zoals ik destijds deed op de afdeling waar mijn burn-out ontstond. In je hoofd zit namelijk zo een idealistisch beeld, waar je koste wat het kost aan wilt blijven vasthouden.
Tot je wel moet loslaten…
Herstel van een relationele burn-out
Vreemd genoeg gaf het besef dat ik een relationele burn-out had, mij een gevoel van rust en zelfs dankbaarheid. De periode daarvoor was ik namelijk enorm aan het vechten geweest tegen mezelf en probeerde ik mijn helingsproces te forceren. Wat averechts werkt natuurlijk en waardoor ik helemaal kwam vast te zitten.
Zodra ik wist dat het om een relationele burn-out ging, wist ik ook wat ik nodig had om te herstellen. De twee bepalende factoren die mij ook door mijn werkgerelateerde burn-out hebben geholpen.
Aanvaarding
Het aanvaarden van mijn burn-out was de eerste en belangrijkste stap in mijn herstelproces. Aanvaarding betekent ergens niet langer tegen vechten, maar het accepteren zoals het is waardoor er onmiddellijk energie vrijkomt.
In het geval van een relationele burn-out betekent dat de relatiebreuk aanvaarden. Net zoals mijn werkgerelateerde burn-out nodig bleek te zijn om mijn ontwakingsproces in gang te zetten. Zo was ook deze relatiebreuk nodig om de weg naar heelheid binnen mezelf te bewandelen. En niet langer vervulling te zoeken in dingen buiten mezelf zoals een baan, partnerrelatie, hobby, woonplaats, materie of financiën.
Ik zie nu ook dat dit inzicht verkrijgen juist de hele bedoeling was van deze relatie. Dat dit de afspraak was die mijn ex-partner en ik allicht vooraf met elkaar maakten op zielsniveau. Ik had nog duizend keer op mijn hoofd mogen gaan staan om de relatie te proberen redden, it was just not meant to be. Mijn ziel dient nu eenmaal verder te groeien.
Je eigen behoeften op nummer één zetten
Ik heb nog nooit zoveel aan mezelf gegeven en zo liefdevol in mezelf geïnvesteerd als tijdens de periode dat ik thuis zat met mijn burn-out. Tijd en aandacht op de eerste plaats. De juiste therapieën, boeken, cursussen en coaches als tweede. Maar ik gaf mezelf ook andere dingen zoals een verhuizing naar een andere omgeving en woonvorm, een reisje naar Marokko en een pelgrimstocht naar Santiago de Compostela. Dingen die ik nooit zou gedaan hebben was het niet omwille van de burn-out, maar die zo voedend en verrijkend waren voor mijn ziel.
Toen ik mezelf tijdens het herstel van mijn relationele burn-out, op een ochtend dat ik voor de zoveelste keer wenend wakker werd, de vraag stelde ‘wat kan ik mezelf nu geven?’. Was het antwoord: ‘er een paar dagen tussenuit naar een plaats waar je nog nooit bent geweest’. En zo stapte ik twee dagen later in de auto en doorkruiste 800km doorheen het land. Voor een avontuurlijke mini-vakantie op mezelf in Valencia. Waar ik toen deze blog heb geschreven vanonder een boom in het Turia park.
Net zoals bij een werkgerelateerde burn-out, begint ook bij een relationele burn-out het echte werk pas na je herstel. Het ontwikkelingsproces, dat dient om steeds dichter bij je ware zelf te komen en met heel wat uitdagingen gepaard gaat, vraagt om heel wat zelfdiscipline, moed, daadkracht en vertrouwen. In mijn online cursus ‘De reis naar je ware zelf’ deel ik met jou elke stap, elk inzicht, elke keuze, elk hulpmiddel dat mij heeft gebracht tot waar ik nu sta! Ik gids jou als reisgids liefdevol door al de obstakels en lessen heen zodat ook jij meer vanuit je ware zelf durft te gaan leven, in vertrouwen je innerlijke roep volgend.
Nooit meer de oude
Nooit meer de oude van Mieke Lannoey is een boek over het leven na een burn-out. Waar velen het herstel van een burn-out als het eindpunt beschouwen, is het in werkelijkheid slechts het begin. Het begin van een nieuwe manier van leven en werken, die begint met te aanvaarden dat je nooit meer de oude wordt. Ze neemt je mee op haar persoonlijke zoektocht om vanuit de kern te veranderen en inspireert je met haar visie op wat wil ontstaan: een nieuwe maatschappij!
Lees ook deze artikelen van Mieke:
Waarom een burn-out vaak samengaat met depressieve gevoelens
10 tekenen dat je vastloopt in je leven (die leiden tot een burn-out)
Je burn-out aanvaarden, hoe doe je dat?
Schrijven is voor mij een manier om ervaringen te verwerken, verbanden te ontdekken, processen te duiden en inzichten te delen. Niet als coach, therapeut of academicus, wel als Mieke. Een mens die zich al (onder)zoekend een weg door het leven baant.
