Emotionele bagage en familiepatronen: zo ziet emotionele verwaarlozing er uit
Door Gastauteur
Wat als er een reden schuilt achter waarom we ons soms zo verschrikkelijk alleen kunnen voelen, alsof niemand ons begrijpt? Wat als er een reden is waarom we het zo moeilijk kunnen vinden om onze emoties te uiten en te begrijpen? Wat als er een reden is voor ons gevoel van leegte en de behoefte om ons leven te vullen met relaties, mensen, seks, drugs en alcohol? Misschien is die reden er wel.
Het boek dat mij de ogen opende, was Ongekende gevoelens van Dr. Jonice Webb, waarin ze emotionele verwaarlozing in de kindertijd onderzoekt en hoe deze verwaarlozing uiteindelijk leidt tot gevoelens van innerlijke leegte in volwassenheid. Dit artikel gaat over aspecten uit haar boek en legt uit hoe we geleerd hebben om onze emoties te ervaren en te uiten en hoe dat alles te maken heeft met het soort relatie dat we zullen hebben met anderen en met onszelf.
Emotionele verwaarlozing
Emotionele verwaarlozing is een onzichtbare invloed uit je kindertijd: je kunt het niet zien, maar het heeft diep effect op je tot vandaag de dag. Het gaat erom wat er niet gebeurde in je kindertijd, wat er niet gezegd werd, en wat je je dus ook niet kunt herinneren.
De term ‘verwaarlozing’ suggereert fysieke, psychologische en emotionele mishandeling, maar mishandeling is niet per se een vereiste voor verwaarlozing.
Als je een emotioneel verwaarloosd individu bent, heb je geen persoonlijkheidsstoornis, en het is ook geen taboe-onderwerp waar we ons schuldig of beschaamd over hoeven te voelen. Het is niet eens iets waar we onze ouders voor hoeven te beschuldigen (tenzij onze ouders ons willens en wetens pijn hebben gedaan). Emotionele verwaarlozing komt veel voor en is voornamelijk onzichtbaar.
Familiepatroon
We worden allemaal geboren in een familiepatroon waarin oude gedragingen en patronen aan het werk zijn. Deze patronen zijn vaak onzichtbaar en sommige zijn niet eens per se schadelijk, maar ze hebben wel invloed op ons als kinderen en volwassenen. Er bestaat niet zo iets als een perfecte familie.
Ik groeide in een redelijk normale familieomgeving op met hardwerkende ouders, verantwoordelijke oudere broers en zussen, in een gemiddeld provinciaal thuis. Ik ging naar een goede school en had veel vrienden, deed aan sport en had veel hobby’s, en we gingen op vakantie met het gezin.
Ik heb zoveel herinneringen aan mijn kindertijd – sommige goed, sommige slecht, andere gewoon gemiddeld.
Gevoelens van leegt en verlies
Als tiener was ik redelijk gemiddeld, met soms de neiging om me terug te trekken van mensen. Ik had mijn eerste relatie, toen nog een paar, en iedere keer eindigden ze met een gebroken hart of gevoelens van leegte en verlies. Ik accepteerde dat het moeilijk was om een tiener te zijn. Maar de volgende tien jaar waren nog wat moeilijker, met dieper verlies, soms niet alleen emotioneel maar ook spiritueel.
De leegte bleef langer hangen, hoe ouder ik werd.
Dus ik startte met een grondige zelfanalyse. Het was overduidelijk dat ik mensen voor verkeerde redenen in mijn leven aantrok. En dat was vooral omdat ik me leeg voelde en van de ander verwachtte dat hij of zij mijn leegte en eenzaamheid zou vullen. Dus ik probeerde die leegte te vullen met dingen die me direct voldoening gaven; denk aan eten, alcohol, socializen, vluchtige ontmoetingen en materialistische dingen om mijn onzekerheid, mijn gebrek aan eigenwaarde en lage zelfvertrouwen te maskeren.
Onzichtbare emotie
Maar waarom had ik hier überhaupt last van? Waarom voelde ik me continu alleen, in de war, en behoeftig – een diepe behoefte aan emotionele voeding? Waarom trok ik de verkeerde mensen aan in mijn leven; niet alleen relaties, maar ook vriendschappen? Ik was toch opgegroeid in een fijn thuis met lieve ouders, ik had altijd vrienden en familie om me heen, een dak boven mijn hoofd en een warme maaltijd op tafel.
Er is voor zover ik me kan herinneren niets in mijn kindertijd dat zou kunnen hebben bijgedragen aan deze gevoelens van zelftwijfel en leegte. Maar er was overduidelijk iets aan de hand en ik kon niet goed begrijpen wat. Er was iets wat ik voelde, maar ik kon het niet begrijpen.
En toen vond ik wat er niet was, hoorde ik wat geen geluid maakte, en zag wat nooit voor me was: Een volledig onzichtbare emotie.
Basis voor het ervaren van emotionele verwaarlozing
Een van de belangrijkste dingen in het opgroeien is je relatie met je eigen gevoelens. Wanneer je opgroeit in een thuis waar je gevoelens gehoord en aangemoedigd worden, dan is het waarschijnlijk dat je een gezonde relatie ontwikkelt met jezelf. Wanneer een gevoel dan in ons opkomt, duwen we het niet weg, negeren we het niet, maar luisteren we ernaar en doen we er iets mee, hoe onwelkom of pijnlijk het ook is.
Maar als je opgegroeid bent in een thuis waar gevoelens niet gehoord werden, onderdrukt of over het hoofd gezien werden – of wanneer je het gevoel kreeg dat je je moest schamen of je schuldig moest voelen voor het hebben van gevoelens – dan is dit de primaire basis voor het ervaren van emotionele verwaarlozing. Soms is er niet te ontkomen aan verwaarlozing.
Factoren
Misschien ben je emotioneel verwaarloosd omdat je ouders te veel werkten, of misschien hadden je ouders geen goede relatie met elkaar, of had een van de ouders het huis verlaten, of was misschien wel zijn of haar partner verloren of van zijn of haar partner gescheiden. Misschien moesten je ouders voor een ziek kind of familielid zorgen.
Ook is het mogelijk dat je emotionele verwaarlozing hebt ervaren omdat je ouders hun eigen emoties niet begrepen of niet wisten hoe ze hun emoties op een positieve manier konden uiten. Of misschien waren ze te jong of nog niet klaar voor kinderen.
Misschien groeide je op in een huis dat heel autoritair was of niet streng genoeg. Misschien hadden je ouders zo’n hekel aan conflict dat ze bij ruzie tussen de kinderen iedereen naar hun kamer stuurden zonder uit te zoeken hoe de ruzie was ontstaan. Of misschien was je moeder wel het kind van een narcistische ouder en had je vader een depressie of een emotionele stoornis waar hij niet van wist.
Misschien moest je zelfs te snel opgroeien omdat je ouders niet veel in de buurt waren en je voor je jongere broertje en zusje moest zorgen, of misschien moest je om de een of andere reden voor je eigen ouders zorgen.
Al deze factoren zijn de basis voor onze emoties en ze zullen invloed hebben op hoe we opgroeien.
Denk bijvoorbeeld eens na over deze factoren die een indicatie kunnen zijn dat je emotionele verwaarlozing hebt ervaren.
- Je vindt het moeilijk om je emoties of je gebrek eraan te begrijpen
- Je voelt je vaak leeg
- Je eet teveel, doet drugs of drinkt overmatig alcohol
- Je komt vaak in co-dependente relaties terecht of relaties die je veel pijn doen
- Je voelt je een buitenstaander die binnen probeert te kijken
- Je voelt je apart van je omgeving
- Je hebt het gevoel dat niemand je begrijpt en vindt het moeilijk om te zegen wat je nodig hebt en wat je wilt
- Je kunt je emotioneel niet relateren aan je kind of partner
- Je voelt je niet thuis
(Dit zijn maar een paar voorbeelden; als je een test wilt doen, kun je op Dr. Jonice Webb’s website kijken: The Childhood Emotional Neglect (CEN) Questionnaire.)
Misschien voel je niet al deze dingen, maar het is belangrijk om te zien welke je ervaart en er iets mee te doen.
Jezelf de schuld geven
Het verwaarloosde kind is in de war en voelt zich verantwoordelijk dat hij of zij niet gelukkiger is tijdens het opgroeien – en hij of zij geeft zichzelf de schuld voor deze onzichtbare leegte.
Niemand wil zijn ouders de schuld geven, vooral als we weten dat ze ons alles hebben gegeven, en daarom is het zo moeilijk om emotionele verwaarlozing te erkennen. En misschien herken je je niet in de situaties die ik hierboven beschreef, maar is er wel een reden waarvoor je je voelt zoals je je voelt – en het komt allemaal voort uit de relatie die je geleerd hebt om met je eigen emoties te hebben.
Geen gevoel of emotie is slecht, zelfs niet als het een hele nare is – maar wat we moeten begrijpen, is dat het ergens diep van binnenuit komt – en dat er een reden is waarom het in ons ontploft.
Het is belangrijk dat we leren om dit te identificeren en een naam te geven, om jezelf te monitoren, je gevoelens te accepteren en vertrouwen en ze vervolgens effectief te kunnen uiten. Dit betekent niet dat je gewelddadig moet worden als je je boos voelt. Het betekent dat je moet luisteren naar je gevoel en het op een assertieve manier moet kanaliseren waarbij je rekening houdt met empathie en begrip.
Noot van de auteur: Dr. Jonice Webb die in dit artikel genoemd wordt, heeft toestemming gegeven om dit artikel te schrijven en te vertalen, citaten te gebruiken, en de links naar haar website.
Ongekende gevoelens
In Ongekende gevoelens leer je de emotionele bagage vanuit je relatie met je ouders (en hun relatie met hun ouders) te herkennen en het patroon van ongekende emoties te doorbreken. Wanneer er in je kindertijd weinig aandacht was voor jouw gevoelens, dan kun je daar in je latere leven behoorlijk mee worstelen. Dit boek laat zien hoe je goed voor jezelf kunt zorgen en het patroon van ongekende emoties doorbreekt.
Lees ook deze artikelen:
Hoe laat je ongezonde energetische familiepatronen los?
Narcisme & moeders: zes typen narcistische moeders
Narcistische ouders: onzichtbare mishandeling
Inspirerend leven werkt samen met experts om je te inspireren. Gastauteurs bieden ons hun verhalen aan om met jou te delen.
Jeetje, ik wist dat mijn narcistische ex mij emotioneel verwaarloosd had, maar lees nu dat het ook met mijn ouders te maken heeft, die hadden zeker geen goede relatie, mijn vader was erg autoritair en mijn moeder voelde zich seksueel zeker niet begrepen, hij eiste van alles.........Daar hebben mijn moeder, mijn zus en ik op tienerleeftijd over gesproken met elkaar... Ik ben nu 62 jaar en ben helemaal alleen en ik trek het niet meer.......
Lieve Angela, Je staat zeker niet alleen... Er zijn vele mensen die dit hebben en ook verlangen naar een mooie en lieve vriendschap. Het komt goed, geloof mij... Dikke knuffels!
Lieve Angela, Ook al kan je je alleen voelen, je bent het niet. We zijn hier op aarde om elkaar te steunen, zeker deze tijd. Ik wens je alle liefde toe en vooral voor jezelf, je mag er zijn. Dikke knuffel.
Lieve Angela, Wat begrijp ik je goed!mijn moeder was een narcist.later ook mijn broer .ze hebben mijn leven kapot gemaakt.ik draag nog altijd de last op mijn schouders van hun misbruik.het heeft mijn hele leven bepaald.Als klap op de vuurpijl heeft mijn dochter,waar ik erg close mee was,ee, narcist als vriend. Door hem heb ik haar al 3 jaar niet meer gezien.Ik ben ook alleen,65 jaren mindervalide.Ik zie het ook echt niet meer zitten.Dus je bent niet alleen,lieve Angela,ik denk aan je.Veel moed!
Dank je wel voor dit boekverslag. Dit is al zo verhelderend. Het laat goed zien dat er zeker niet altijd sprake is van heftige situaties van verwaarlozing of mishandeling, maar dat het dus ook gebeurt in harmonieuzere situaties. Dat kan ons vaak op het verkeerde been zetten in onze zoektocht naar innerlijke leegte. We krijgen er allemaal mee te maken. Ik ga het boek zeker kopen!