Zitten is het grootste energielek dat er bestaat. Zo, dat is tenminste een boude uitspraak! We weten het allemaal: volop bewegen is voor iedereen gezond. Sporten is voor de meeste mensen ook gezond, tenzij je in een burn-out zit. Dan is het beter om je lichaam tijdelijk meer rust en ontspanning te geven in plaats van een extra inspanning. Maar wat vaak over het hoofd gezien wordt, ook door sporters, is het ongezonde van urenlang zitten.
Het enorme energielek dat ‘zitten’ heet
Sporten en bewegen is zeker belangrijk maar ik wil het vandaag vooral hebben over het energielek dat ‘zitten’ heet. Zelfs als
je een beroep hebt waarbij je dagelijks veel loopt adviseer ik je door te lezen. Want misschien zit jij wel ‘s avonds drie uur stil achter de televisie of je computer?
Wist je dat drie uur stilzitten achter je televisie misschien wel net zo schadelijk is als acht uur bureauwerk? Dit komt doordat op kantoor mensen toch in beweging komen om koffie te halen, het toilet of een collega te bezoeken en sommigen gaan staan als ze bellen. Slim!
De Amerikaanse arts James Levine bedacht de uitspraak ‘zitten is het nieuwe roken’. Hij zei: “Zitten is gevaarlijker dan roken en verraderlijker dan parachutespringen. We zitten onszelf dood.”
Zit jij de hele dag op kantoor EN ook vaak ‘s avonds nog 3 uur achter de televisie? Dan heb ik goed nieuws voor je! Dan valt er ongelooflijk veel winst te behalen als jij op zoek bent naar meer energie! Stilzitten is een enorm energielek.
Lang zitten verkort je leven en maakt je ziek
Uit een Australisch onderzoek (1) onder 222.000 45-plussers is gebleken dat er 40% meer sterfgevallen waren onder mensen die minstens elf uur per dag zaten. Het laagste sterftecijfer was te vinden in de groep die korter dan vier uur per dag zat.
Uit veel onderzoek blijkt dat veel zitten leidt tot een meer dan 2 keer zo groot risico op diabetes en 2,5 keer zo groot risico op hart- en vaatziekten. Ook kanker neemt toe bij een zittende leefstijl. Deze risico’s bleken niet aanmerkelijk af te nemen bij mensen die 2 keer per week naar de sportschool gingen. Hoe kan dit? Er zijn meerdere oorzaken.
Twee keer per week naar de sportschool compenseert een zittend beroep onvoldoende.
Dit heeft te maken met het meest onderschatte orgaan in je lichaam: je lymfevatenstelsel. Je lymfevatenstelsel lijkt op je bloedvatenstelsel en loopt dus door je hele lichaam. Het is zó belangrijk dat het zelfs twee keer zo groot is als je bloedvatenstelsel: maar liefst 200.000 km lang!
Je lymfevatenstelsel is een essentieel onderdeel van je immuunsysteem en zorgt voor afvoer van bacteriën, virussen, gebruikte hormonen, resten van (kanker)cellen en allerlei giftige stoffen die uit je lichaam moeten worden verwijderd. Je kunt het zien als de riolering van je lichaam. Hoe voorkom je verstopping van je riolering?
Beweging is de enige pomp van je lymfevatenstelsel
Een goed functionerend lymfevatenstelsel zal auto-immuunziektes voorkomen. Wist je dat vrouwen tot 8 keer vaker worden getroffen door auto-immuunziektes dan mannen?! Het is dus vooral voor vrouwen belangrijk om het lymfevatenstelsel actief te houden. Hoe doen we dat?
Vrouwen worden 8 keer vaker getroffen door auto-immuunziektes dan mannen. Vooral voor hen is bewegen erg belangrijk.
Het bloedvatenstelsel in je lichaam heeft een pomp: je hart. Je hart slaat 100.000 keer per dag om je bloed te laten circuleren. Je lymfevatenstelsel heeft geen pomp. Het enige wat ervoor zorgt dat lymfevocht door je lichaam blijft stromen is bewegen! Als je langer dan een uur stilzit gaat je lichaam als het ware “op slot” en stopt het soepele stromen van je lymfevocht door de 200.000 kilometer lymfevaten in je lichaam.
Zit jij wel eens drie uur of langer achter elkaar stil?
Daarom kan je lang stilzitten niet compenseren met twee uur sporten per week, alhoewel het natuurlijk veel beter is dan niet naar de sportschool gaan! Laat ik daar duidelijk over zijn. Je lymfevatenstelsel heeft steeds opnieuw weer beweging nodig om actief te kunnen blijven.
Ik moet altijd denken aan die glazen bolletjes speelgoed die je moet schudden om het te laten ‘sneeuwen’. Als je lang stilzit ‘sneeuwt’ het niet meer. Dit plaatje in mijn hoofd helpt mij om steeds weer in beweging te blijven.
Beweging is de pomp van je lymfevatenstelsel
Dit verklaart ook waarom drie uur televisiekijken of achter je computer zitten net zo slecht is als acht uur bureauwerk. Dankzij de afstandsbediening zitten mensen voor de televisie vaak nóg onbeweeglijker dan op kantoor en we weten allemaal dat de uren omvliegen als we achter onze computer iets interessants zitten te doen.
Voor een hoger energieniveau, zowel op korte als op de langere termijn, heb je een goed werkend lymfevatenstelsel nodig.
Jouw lymfevatenstelsel heeft jou nodig. Ieder uur.
Beweeg ieder uur minimaal enkele minuten
Begrijp je nu hoe belangrijk het is om ieder uur even in beweging te komen? Om minimaal ieder uur (liever nog ieder half uur) even op te staan van je stoel of bank en te lopen? Op kantoor maar ook als je achter de televisie zit? Het liefst zou ik je een minuutje laten springen op een trampoline want daar wordt je lymfesysteem heel erg blij van! Even snel een paar trappen lopen is ook prima. Marcheren op de plaats is ook al oké. Hier even bij op en neer springen is nóg beter.
Sta op en beweeg. Spring een paar keer op en neer. Trek je schouders een paar keer op en maak wat kniebuigingen. Kortom: visualiseer je 200.000 km lymfevatenstelsel en zorg dat je riolering niet verstopt raakt. Natuurlijk snap ik dat dit niet altijd kan. Als je in de bioscoop zit of in een vliegtuig wordt het langer dan een uur. Uitzonderingen bevestigen de regel zullen we maar zeggen.
Nog even dit (want dit is nog veel beter)
Als je veel zit (dagelijks minimaal 8 uur) dan is ieder uur enkele minuten bewegen goed voor je lymfevatenstelsel, maar je lichaam heeft meer beweging nodig dan dat! Veel zitten veroorzaakt echt onherstelbare schade aan je lichaam en je hersenen.
Uit onderzoek blijkt gelukkig wel dat je dit redelijk kan compenseren met minimaal een uur wandelen of fietsen per dag in een fiks tempo. Een uur sporten of intensieve yoga is ook prima. Op deze manier behoud je je spieren, die je nodig hebt om je bloedglucosespiegel stabiel te houden en insulineresistentie tegen te gaan.
Maar dan wel iedere dag. Vind je dat veel? Dan zit er maar één ding op: zorgen dat je minder zit.
Bedenk dat veel zitten niet alleen slecht is voor je lijf maar ook voor je hersenen.
Zorg voor een zit-sta-bureau als je veel zit
Val jij in de categorie beeldschermwerkers? Uit onderzoek blijkt dat je dan gemiddeld vaak 11 uur per dag zit. De gemiddelde Nederlander zit 7 uur per dag.
In Denemarken zijn alle werkgevers die mensen lang laten zitten verplicht hun werknemers een zit-sta-bureau te geven. In Nederland helaas (nog) niet. Zorg daarom zelf voor een zit-sta-bureau. Het is even wennen om staand te werken, maar ik zou nu niet anders meer willen en ik hoor het van veel mensen: je bent veel creatiever en productiever als je staat te werken!
Het mooiste is eigenlijk een loopband onder je bureau want lang stilstaan is eerlijk gezegd ook niet ideaal. Ik heb zelf een bureaufiets aangeschaft om zitten, fietsen en staan af te wisselen. En er staat een trampoline naast mijn bureau. 🙂
De cijfers liegen er niet om
De oorzaak van lage rugpijn is vaak te lang zitten. Van mij mag je je werkgever vertellen dat je last hebt van lage rugpijn (ook al is het niet zo, ik zal het niet verklappen) en vragen om een zit-sta-bureau. Ik beloof je dat het je meer energie zal geven dan je nu voor mogelijk houdt.
Heb je informatie nodig om je werkgever te overtuigen, laat hem/haar dan dit filmpje zien. De cijfers rondom lang stilzitten voor je gezondheid zijn schokkend.
(Deze video is afkomstig van het Youtube kanaal van Robin Witteveen)
Hou jij van vrijheid? Zitten is verslavend. Daar gaat je vrijheid.
Zitten is net zo verslavend als rokend. Het is comfortabel en daar zit het probleem. Zit jij veel, probeer dan iedere dag wat meer te bewegen. Wandelen, fietsen, trappenlopen in plaats van de lift nemen, je auto verder van de ingang van je bestemming parkeren. Neem een hond, koop een trampoline of zoek een buddy om mee naar de sportschool te gaan. Ik beloof je dat het je op korte termijn meer energie zal geven. Als je dit eenmaal ervaart dan wordt het steeds makkelijk. Want ook een hoog niveau van energie is verslavend!
Ook een hoog niveau van energie is verslavend: je wilt er steeds meer van.
Bronnen
Eet meer energie
In ‘Eet meer energie’ van bestsellerauteur Marjolein Dubbers staan 30 heerlijke recepten uit de energieke keuken. Voor een vitaal, vrolijk en energiek leven!
Lees ook deze artikelen van Marjolein Dubbers:
De website van Marjolein Dubbers, energiekevrouwenacademie.nl, wordt jaarlijks door meer dan 2 miljoen bezoekers bezocht. Marjolein is food- en lifestylecoach en heeft een passie voor de gezondheid van vrouwen.