Hoe herken je narcistische en emotionele manipulatie in je relatie? (Vijf inzichten)
Door Mjon van Oers
Wanneer je door een narcist emotioneel gemanipuleerd wordt, heb je vaak niet door wat er gebeurt. Het resultaat is een leeg en uitgeput gevoel. Hoe herken je narcistische en emotionele manipulatie? Narcisme-expert Mjon van Oers (auteur van Narcistisch misbruik in de liefde) deelt in dit artikel vijf inzichten om narcistische en emotionele manipulatie te doorzien zodat jij hier weerstand tegen kunt bieden.
De patronen in deze relaties zijn altijd hetzelfde; het begint als een sprookje, maar al snel is er veel drama.
Overal waar hij staat, kun je ook zij lezen.
Veel mensen hebben bij het woord narcist een bepaald beeld. Het gaat dan vaak om het idee dat het iemand met een groot ego is en iemand die te vaak in de spiegel kijkt. Een ander vaak gehoord idee is dat een narcist vooral met zichzelf bezig is. Deze ideeën kloppen maar deels, want een (verborgen) narcist kan zelfs stil en verlegen overkomen en houdt zich zeker ook met anderen bezig. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer een narcist ervoor kiest om anderen emotioneel te manipuleren, door te liegen om de energie en middelen van iemand te verkrijgen. Dan is hij wel degelijk met anderen bezig, al is het meestal alleen maar voor persoonlijk gewin.
Vaak weet je niet eens wat er allemaal gebeurt. Maar door deze relatie voel je je uiteindelijk leeg, uitgeput, onwaardig en zelfs diepbedroefd. De patronen in deze relaties zijn altijd hetzelfde; het begint als een sprookje, maar al snel is er veel drama. Inzichten in emotionele manipulatie om narcistisch misbruik te herkennen bevrijdt je.
5 inzichten om narcistische manipulatie te doorzien
1: Narcisten doen zich voor als je ware liefde
Narcisten staan erom bekend dat ze er behoorlijk behendig in zijn in het nabootsen van jouw energie. Ze zullen zichzelf tentoon spreiden als je ware liefde en je manipuleren om je te laten denken dat er iets speciaals tussen jullie is. Maar narcisten kennen geen echte liefde. Ze zijn van binnen leeg en hebben het nodig om zich te voeden met de energie die ze van andere mensen stelen.
Lees ook: zo kun je jezelf verdedigen tegen manipulatieve-narcistische mensen
2: Narcisten zullen je medelijden opwekken door zielig te doen
Een van de makkelijkste manieren om de emotionele manipulatie van een narcist te herkennen is dat zij vaak proberen om in het begin meteen intiem te zijn door het delen van diepe persoonlijke informatie die ervoor zorgt dat je medelijden met hen krijgt. Je kunt daardoor denken dat ze zeer gevoelig, emotioneel, kwetsbaar en zelfs een beetje zielig zijn. Maar narcisten zijn alleen zielig wanneer het hen uitkomt. Medelijden met hen hebben betekent dat je nog meer gemanipuleerd wordt.
3: Narcisten hebben geen gevoel voor verantwoordelijkheid
Narcisten gebruiken vaak vele manieren om anderen uit te buiten door het tegenovergestelde te doen van wat ze zeggen. Zij nemen geen verantwoordelijkheid voor zichzelf of hun gedrag. Als er iets mis gaat dan gaat het altijd over hetgeen anderen hen hebben aangedaan. Deze emotionele manipulators knappen zelden hun eigen (vuile) werk op.
4: Narcisten zullen je een schuldgevoel geven
Narcisten zijn zeer bekwaam in het verschuiven van de schuld. Het gaat dan over iets wat je gezegd zou hebben of juist niet, over dat je te emotioneel was of juist niet emotioneel genoeg, voor het geven van iets of juist niet genoeg te hebben gegeven. Het maakt een narcist niet uit. Ze zullen van alles gebruiken om je een schuldgevoel te bezorgen. Het schuldgevoel kweken is een zeer krachtig middel. Je zult namelijk dan vaak al snel alles doen wat noodzakelijk is om je schuldgevoel te verminderen.
5: Narcisten zijn altijd belangrijker dan jij
Het maakt niet uit wat je situatie is, ze weten de gesprekken altijd zo te draaien dat ze zelf weer in de schijnwerpers staan. Als jij een moeilijke dag op je werk hebt gehad, dan had de narcist het veel zwaarder. Als jij een pluim verdient omdat je ergens succes mee hebt behaald, dan zijn de successen van de narcist belangrijker. Als jij hoofdpijn hebt, dan zegt de narcist een hersentumor te hebben, etc.
Als je hen op dit gedrag aanspreekt, worden ze boos of doen alsof ze zeer verdrietig zijn. Ze zullen je egoïstisch noemen en je ervan beschuldigen dat je altijd in de schijnwerpers wilt staan. Dit is het typische omdraaien van de feiten. De narcist zal alles op jou projecteren wat ze niet bij zichzelf willen zien.
Vertrouw op je Intuïtie
In contact met een narcist heb je het gevoel dat er iets niet klopt. Als je van mening bent dat je wordt bespeeld, ga er dan niet in mee! Zodra je twijfelt en je een gevoel hebt dat het niet klopt, luister er dan naar. Ga er niet in mee en ga niet akkoord met iets dat voelt als onzin. Als het voelt als bullshit dan is het dat waarschijnlijk ook. Zodra een narcist een succesvolle manier vindt om je te manipuleren, wordt het toegevoegd aan hun arsenaal van misbruik en wordt deze manipulatie regelmatig gebruikt.
Lees ook: Zo kun je jezelf beschermen tegen manipulatieve en narcistische mensen
Jij noch ik kunnen als leek accuraat iemand anders diagnosticeren. Maar ik denk dat het gerechtvaardigd is te stellen dat als je partner veel van de bovenstaande zaken van emotionele manipulatie laat zien, je dan op zijn minst moet erkennen dat de manier waarop je wordt behandelt disfunctioneel en giftig voor je is.
Als je in een relatie met emotionele manipulatie zit, is het goed om te beginnen met het bijhouden van een logboek. Op die manier kun je registreren wat er werd gezegd. Zo voorkom je dat je begint te twijfelen aan je eigen geestelijke gezondheid.
Als je nu overweegt om een notitieboekje te gaan gebruiken, dan betekent het dat je het nodig hebt om jezelf te beschermen. Het punt is dat het twijfelen aan jezelf een duidelijk teken is van narcistisch misbruik en dat je daarom serieus moet overwegen om deze relatie te verlaten.
Narcistisch misbruik in de liefde
Hoe ga je om met narcistisch misbruik in de liefde? Narcisme expert Mjon van Oers geeft antwoord op de 50 meest herkenbare vragen.
Lees ook deze artikelen van Mjon over narcistische manipulatie:
- Hoe kun jij je wapenen tegen narcistische manipulatie?
- Zit je in een narcistische relatie? Zo doorbreek je de cyclus
- Narcisme & de liefde: worden giftige of ongezonde relaties ooit beter?
Mjon van Oers is een toonaangevende autoriteit op het gebied van narcisme in relaties. Haar pioniersgeest levert transformerende publicaties op, waarmee ze al duizenden vrouwen én mannen geholpen heeft om te herstellen van narcistisch misbruik. Zij is sinds 1992 zelfstandig auteur en schrijft (ook) over bewegen, gezondheid, mens en relaties. Haar publicaties, onder andere over narcisme, verschenen in diverse tijdschriften, online artikelen, e-books en boeken. Mjon schrijft niet alleen, zij geeft ook workshops, lezingen en inspireert als trainer.
Het is een geweldig boek, het was voor mij een eye opener, hoewel ik al in een relatie van 30 jaar zat. En dat het voorbij is ga je toch opzoek naar antwoorden, het waarom. Waarom liet ik het toe al die tijd. In alle 5 de punten zit het herkenbare al. Was er maar in mijn tijd informatie erover. Mjon in ieder geval voor de duidelijke woorden in je boek