Hoe zorg je voor jezelf als voetenbaden en thee niet voldoende zijn? Rust in onrustige tijden
Door redacteur
Hoe zorg je voor jezelf als voetenbaden, thee en self-care niet voldoende zijn? Welke spirituele voeding heb je nodig voor een hongerige ziel? Hoe kun je bevatten dat je je even niet veilig en comfortabel voelt?
Grenssituaties
Wanneer je op een kantelpunt in je leven staat, bijvoorbeeld na een groot verlies, wanneer het alles of niets is, kan het voelen alsof de grond onder je voeten wegzakt. Op zoek naar houvast zijn clichés niets meer waard en is ‘het komt allemaal wel goed’ iets wat je misschien wel zegt om mensen gerust te stellen, maar niet meer iets wat je gelooft. Het zijn momenten waarop je op een grens staat: het is net alsof iedereen op een groot feest is en tot diep in de nacht staat te dansen, en jij staat op de rand te kijken naar het donkere bos. In zulke grenssituaties ligt houvast juist niet bij vastigheid maar bij wat verandert. Daarom is het kijken naar de zee of een beekje heilzaam, maar ook het staren uit het raam van een rijdende trein.
Ga in de richting van de minste weerstand
‘Alles wat we ervaren is een spectrum van trillingen – licht, geluid, geur, tactiele gevoelens, emoties, alles. We leven te midden van een geweven tapijtwerk waarin al deze verschillende spectra van verscheidene soorten trillingen de schering en inslag zijn. Als je het een niet hebt, zou je het ander niet hebben, omdat de twee nodig zijn om het patroon te onthullen. We zijn patronen in een weefsysteem. We zouden hier niet zijn zonder het in elkaar grijpen van al deze verschillende spectra van dimensies. En wanneer een trilling het ene punt bereikt, vinden we dat het te veel is, en wanneer ze terugvalt naar het andere, vinden we dat het niet genoeg is.
Aan het ene eind is de trilling zo subtiel dat we in slaap zouden kunnen vallen, maar aan het andere eind hebben we misschien het gevoel dat dingen zouden kunnen barsten, waarbij iemand tijdens die ervaring van spanning in paniek zou kunnen raken, en we die persoon aanraden zich te ontspannen en het rustig aan te doen. Maar vaak lukt dat niet. Dus zeg ik tegen iemand die zich niet kan ontspannen, dat hij in die spanning moet gaan.
Ga in de richting van de minste weerstand – schreeuw, word gewelddadig vanbinnen, iets van dien aard. Hoe dan ook, het doet er niet toe welke kant je op gaat wanneer de boot des levens begint te schommelen, maar ik denk dat je beter mee zou kunnen schommelen dan ertegenin te gaan.‘ (Uit: Weg van het denken, Alan Watts)
Alan Watts noemt geen van deze toestanden ‘goed’ of ‘slecht’. Door niet te oordelen of iets rechtvaardig, eerlijk of juist is, laat hij zien dat er eigenlijk maar twee opties zijn. Zoek je weerstand of ga je met de stroom mee? En ja, dan gaat zelfs Alan Watts schreeuwen. Want één ding is duidelijk wanneer je wereld op zijn kop staat: je zekerheid is verdwenen en als je je vastklampt aan een zinkend schip, blijf je niet lang boven water.
De mogelijkheden zonder zekerheid
‘Zonder wat ik de ”wijsheid van niet-weten“ noem is het moeilijk de veilige haven van het bekende achter je te laten en je op de onmetelijke, onvoorspelbare zee van groei en verandering te wagen. Zekerheid brengt onze angstige ziel misschien rust, maar ze sluit de deur voor mogelijkheden. Wanneer het bekende het onbekende overschaduwt, verzaken we bovendien ons oneindige leven voor een onecht eindig bestaan.‘ (Uit: De wijsheid van het niet-weten, Estelle Frankel) We houden van wat we kennen, van bekenden, van thuiskomen, het horen van een liedje van vroeger, het proeven van lievelingseten. Maar Estelle Frankel laat zien dat er juist mogelijkheden zijn waar zekerheid ontbreekt. Maar hoe kun je op die onrust vertrouwen?
Onrust, angst en er niet van weglopen
‘Angst voor het onbekende heeft invloed op ons allemaal. Meditatie heeft twee voordelen: terwijl het ons helpt onze onmiddellijke angst te overwinnen, vergroot het tegelijkertijd ons gewaarzijn van de gedachtepatronen die angst veroorzaken. Tijdens meditatie word jij je ervan bewust hoe angst van invloed is op jou. Merk op hoe angst in je lichaam leeft en hoe hij trucs uithaalt met je geest, je ertoe aanzet rampen te voorzien die al dan niet ooit zouden kunnen plaatsvinden. Naarmate jij je bewust wordt van je angstige gedachtepatronen en de manier waarop angst in je lichaam leeft, kun je beginnen die patronen los te laten.
Merk op hoe je lichaam gespannen raakt wanneer je angstige gedachten hebt. Door de aanwezigheid van angst in je lichaam op te merken, kun je die gaan loslaten en je lichaam terugbrengen naar een plek van rust en welbehagen.
Bewust worden van je angsten
Neem wanneer angst de kop opsteekt, waar hoe je geest probeert alle onbekende factoren om te buigen naar een mogelijke ramp. In plaats van je angstige gedachten te geloven, bestempel je ze eenvoudigweg als ‘angstige gedachten’. Terwijl je ze opmerkt en observeert, word je je bewust van je gedachten. Jouw gewaarzijn geeft je een zekere mate van vrijheid. In plaats van al je gedachten te geloven, kun je ervoor kiezen ze los te laten en je in plaats daarvan te ontspannen in alles wat onbekend is.
Door ons bewust te zijn van onze angsten, hebben we de mogelijkheid ze te overwinnen en meer geduld te betrachten met het onbekende. Met aandacht zijn we beter toegerust om af te wachten en te zien hoe het leven zich in feite ontvouwt, in plaats van te proberen een toekomst te voorspellen die misschien wel of misschien nooit komt.‘ (Uit: De wijsheid van het niet-weten, Estelle Frankel)
Estelle Frankel vraagt ons om de onrust te laten zijn wat het is, en de angst te laten zijn wat het is. Soms voelt een onrustige ziel als een magneet voor ander ongeluk, maar durf je het te laten zijn wat het is? Durf je in het kantelmoment te wachten tot de kanteling komt? Ben je moedig genoeg om te accepteren dat jij aankunt wat gaat komen?
De wereld is een spiegel van onze ziel
‘Als je een poosje rustig gaat zitten, volledig ontspannen, en je gedachten de vrije loop laat, je denkgeest laat denken wat hij wil, zonder je ermee te bemoeien, zonder jouw inbreng en zonder de vrije gedachtestroom te belemmeren, ontdek je al snel dat geestelijke processen een eigen leven leiden. Ze brengen elkaar door associatie in je bewustzijn, en als je ze niet belemmert, merk je al gauw dat je de meest fantastische en vreselijke dingen denkt die je normaal gesproken buiten je bewustzijn houdt. Na verloop van tijd laat deze oefening je zien dat je in potentie ontelbare verschillende wezens in je hebt – het dier, de demon, de wellusteling, de dief, de moordenaar – waardoor je na een poosje kunt voelen dat geen enkel aspect van het menselijk leven je vreemd is: humani nihil a me alienum puto.
Helderheid
Onder normale omstandigheden mengt het bewustzijn zich voortdurend in de wateren van de geest, die donker en turbulent zijn en de diepten verbergen. Maar als je ze een tijdje de vrije hand geeft, bezinkt het slijk en doordat de helderheid dan toeneemt, zie je de fundamenten van het leven en wat er in de diepten huist. Mogelijk zie je ook andere dingen. ‘Twee mannen keken in een vijver. De ene man zei: “Ik zie een hoeveelheid slijk, een schoen en een oud blikje.” De andere man zei: “Die zie ik ook allemaal, maar ik zie ook de schitterende reflectie van de hemel.”’ Het onbewuste is geen geestelijke vuilstortplaats zoals sommige mensen denken. Het is eenvoudigweg de ongebonden natuur, demonisch en goddelijk, pijnlijk en plezierig, afstotelijk en vol schoonheid, wreed en medelevend, destructief en creatief.
Het is de bron van heldhaftigheid, liefde en inspiratie, maar ook van angst, haat en misdaad. Het lijkt er waarachtig op dat we een exacte kopie van de wereld om ons heen in ons mee dragen, want de wereld is een spiegel van onze ziel, en de ziel is een spiegel van de wereld. Dus als je het onbewuste leert voelen, begin je niet alleen jezelf te begrijpen maar ook anderen, en wanneer je naar de misdaden en stommiteiten van de mens kijkt, kun je vanuit een authentiek gevoel zeggen dat jij ze net zo goed had kunnen begaan.‘ (Uit: Gelukkiger dan je denkt, Alan Watts)
Rust in onrustige tijden is het zoeken naar woorden die niet oordelen, maar mogelijkheden scheppen zodat je na de intense periode vol nieuwe levenslessen de volgende stap mag zetten. Zo zul je de wereld blijven spiegelen en de wereld jou, maar niets is je vreemd.
Ruimte om te helen
Hoe zou het zijn als je je toevluchtsoord kon zijn in moeilijke tijden? Ruimte om te helen van Matt Licata is als een liefdevolle en troostende omhelzing als je verdrietig bent. Wanneer je door een moeilijke tijd gaat, is het fijn als er een boek is dat je tot steun kan zijn. Ruimte om te helen is zo’n boek.
Inspirerend leven bestaat uit een geweldige, kleine redactie. Voor meer informatie, bekijk de 'Over ons'-pagina.
