Wil je afvallen maar lukt het niet? Dan ben je misschien wel een glucoseverbrander: een inefficiënte manier van verbranding. Voedingsexpert Marjolein Dubbers legt in dit artikel uit waarom afvallen als glucoseverbrander moeilijk is en hoe je een vetverbrander kunt worden.
Meer dan de helft van de vrouwen boven de 50 worstelt met overgewicht (zeggen de statistieken) en ik krijg regelmatig mails van vrouwen die me bijna in paniek schrijven: “Marjolein, help! Ik eet minder en beweeg meer maar ik val niet meer af! Wat moet ik doen?” Ik leg het je uit. Zet je schrap want mijn verhaal is anders dan wat je altijd te horen hebt gekregen.
Richt je focus op méér energie, niet op afvallen
Om te beginnen zeg ik tegen iedere vrouw (of man) die wil afvallen altijd de focus te richten op het krijgen van méér energie, niet op afvallen. Als je focust op méér energie heb je in ieder geval je focus op het verbeteren van je gezondheid. Méér energie vertelt je of je op de goede weg bent. Afvallen wil lang niet altijd zeggen dat je gezond bezig bent: veel vrouwen worden er doodmoe van.
Er wordt vaak gezegd: je moet afvallen om gezond te worden. Ik zeg: je moet éérst gezond worden, dan volgt afvallen bijna altijd als vanzelf (of aankomen als je te mager bent.) Deze twee hebben namelijk veel meer met elkaar te maken dan je denkt.
Er zijn vele redenen waarom je niet kunt afvallen
Laat ik voorop stellen dat er vele redenen kunnen zijn waarom het soms onmogelijk lijkt om af te vallen. De wereld om ons heen vertelt het verhaal dat het makkelijk is: minder eten en meer bewegen. Zo simpel is het absoluut niet. Afvallen is een complex proces omdat ons lichaam een uitermate complex organisme is en ieder lichaam uniek.
In mijn boek Het Energieke Vrouwen Voedingskompas beschrijf ik tien oorzaken waarom iemand niet afvalt ondanks minder eten en meer bewegen. Om er enkele kort uit te lichten:
- Dikmakende bacteriën in je darmen hebben de overhand gekregen (echt waar!)
- Je alvleesklier maakt steeds te veel insuline aan
- Je lever heeft moeite met ontgiften en afvoeren van hormoonverstorende stoffen die worden opgeslagen in je vetcellen
- Je stofwisseling staat als gevolg van jarenlang (crash)diëten in de overlevingsstand en slaat zoveel mogelijk vet op
- Je lichaam mist enkele belangrijke voedingsstoffen die nodig zijn om vetten te verbranden, zoals magnesium en zink
- Je gebruikt medicijnen (denk ook aan de pil) die maken dat je moeilijk kunt afvallen
In dit artikel wil ik er een belangrijke aan toevoegen: je valt niet af omdat je je lichaam voortdurend laat branden op glucose in plaats van vetten. Ik ga je dit uitleggen. Het goede nieuws is dat veel van deze oorzaken met één slimme omschakeling verdwijnen als sneeuw voor de zon: de omschakeling van glucoseverbranding naar vetverbranding.
De grootste vijand van de waarheid is een mythe
John F. Kennedy heeft ooit gezegd dat de grootste vijand van de waarheid meestal niet een bewuste leugen is maar een hardnekkig mythe. Als het gaat om afvallen zijn we allemaal gaan geloven in de mythe dat we dik worden van het eten van vetten. Ik heb het ook jarenlang geloofd.
Vanaf de jaren 50 van de vorige eeuw hebben we vetten in de ban gedaan en zijn we nu als mensheid dikker, vermoeider en zieker dan ooit. Overgewicht neemt extreme vormen aan en hart- en vaatziektes zijn nog steeds doodsoorzaak nummer 1. Diabetes type 2 wordt een wereldwijde epidemie genoemd en steeds meer mensen worstelen met chronische ziektes. Hoe kan dit? Dit komt doordat het verhaal dat we dik en ziek worden van het eten van gezonde vetten een mythe is. Het is onzin.
Je lichaam heeft een natuurlijke aanleg om vetten te verbranden (!)
Al in de vijftiger jaren ontdekte dr. Alfred W. Pennington, een onderzoeker op het gebied van obesitas, dat het lichaam ongekende hoeveelheden vet kan verbranden. Het vet dat we eten wordt grotendeels gelijk verbrand en gebruikt als energie: ons lichaam heeft een natuurlijk aanleg om vetten te verbranden. Ja, lees deze laatste zin nog maar eens een keer: ons lichaam heeft een natuurlijke aanleg om vetten te verbranden!
Je lichaam kan energie maken van koolhydraten en vetten die je eet. Het verbranden van vetten is echter een veel ‘schoner’ proces waarbij veel minder vrije radicalen worden aangemaakt. Vrije radicalen liggen ten grondslag aan chronische ontstekingen die op hun beurt zorgen voor chronische ziektes. Daarnaast kan je lichaam van een vetmolecuul meer dan twee keer zoveel energie maken als van een glucosemolecuul. Glucosemoleculen maakt je lichaam aan zodra het zoetigheid of koolhydraten heeft gekregen.
Je lichaam heeft een beperkte capaciteit om glucose te verbranden
Onze eigen vetcellen zijn niet voor niets de natuurlijke opslagplaats voor een overschot van (opgegeten) energie: je lichaam zet ze heel graag om in energie. Vetcellen worden echter niet gevuld doordat we te veel vetten eten maar doordat we te veel koolhydraten (inclusief zoetigheid) eten.
Dr. Pennington ontdekte dat het juist de koolhydraten zijn die grotendeels worden opgeslagen als vet in onze vetcellen. In 1953 al adviseerde hij mensen met overgewicht te stoppen met calorieën tellen en veel minder koolhydraten te eten, maar wel volop gezonde vetten. Een conclusie waar nu langzaam maar zeker steeds meer artsen en wetenschappers zich achter scharen. Een conclusie waar ik het helemaal mee eens ben.
We worden moe en dik van zoetigheid en koolhydraten
Je vetcellen groeien dus in aantal en omvang als je te veel zoetigheid en koolhydraten eet. Kortom: daar worden we dik van. Hoe kan het dan dat je lichaam niet overstapt op vetverbranding, als het toch zo graag vetten gebruikt als energie?
Dit komt omdat 95% van de mensen glucoseverbranders zijn: mensen die hun lichaam, hun kacheltje, steeds maar weer laten branden op glucose. Ze eten de hele dag door koolhydraten zoals brood, zoetigheid, crackers, zuivel, granen, pseudogranen, pasta, aardappelen, rijst, peulvruchten, kant-en-klare toetjes en allerlei bewerkte voeding met stiekem verborgen suikers. Herkenbaar?
Vetten worden vermeden want daar zouden we dik van worden. Overigens zijn niet alle vetten gezond: het is belangrijk het verschil te kennen tussen gezonde en ongezonde vetten.
Glucosemoleculen zijn kranten, vetten zijn houtblokken
Als het lichaam meerdere keren per dag zoetigheid en koolhydraten aangeboden krijgt schakelt het niet over op vetverbranding. Als je houtblokken en kranten in je kachel stopt maar je blijft voortdurend kranten toevoegen, dan komt de kachel nauwelijks aan het verbranden van de houtblokken toe. Kranten branden nu eenmaal sneller en makkelijker dan houtblokken.
Het steeds maar weer verbranden van kranten maakt je kachel op den duur zwart van de inkt en het roet. Zo is het ook met je lichaam: steeds maar weer je energie halen uit zoetigheid en koolhydraten zorgt niet alleen voor overgewicht maar ook voor diabetes 2, hart- en vaatziektes en nog veel meer chronische aandoeningen.
Van glucoseverbrander naar vetverbrander
Met andere woorden; 95% van de mensen worstelen met hun energieniveau plus hun gewicht omdat ze hun lichaam grotendeels laten branden op glucose. Het eten van veel zoetigheid en koolhydraten en te weinig gezonde vetten is een van de belangrijkste redenen dat zoveel mensen zo moe zijn en worstelen met overgewicht.
Hoe maak je nou de overstap? Er zijn twee manieren. De ene manier is om te stoppen met eten. Je lichaam zal dan vrij snel uit lijfsbehoud (letterlijk) je vetcellen gaan aanspreken. Onnodig te zeggen dat ik je dit niet aanbeveel. Er is een veel betere methode: als je steeds minder kranten in je kachel stopt maar wel houtblokken, dan dwing je je lichaam ook om het hout te gaan verbranden. Dus veel minder zoetigheid en koolhydraten eten en je angst voor gezonde vetten overboord zetten.
Het heeft enorme voordelen een vetverbrander te zijn
Ik was tientallen jaren een glucoseverbrander, een suikerjunkie, en ben nu een goede vetverbrander. Ik kan niet genoeg benadrukken hoeveel voordelen het heeft om een vetverbrander te zijn. Het geeft zoveel rust in je lichaam:
- Je hebt geen last meer van onbedwingbare snaaibuien
- Je kunt makkelijk enkele uren zonder maaltijd
- Je voelt je prima ook al heb je een knorrende maag
- Je wordt vrolijker en krijgt een beter humeur
- Je hebt meer energie en minder kans op chronische aandoeningen
- Je levert betere mentale prestaties
- Je krijgt zin om in beweging te komen
- Je kunt veel meer eten en lekkerder eten dan je ooit hebt geweten
- Je lichaam brandt grotendeels op vetten dus je raakt overgewicht kwijt
In mijn boek Eet meer energie vertel ik je hier nog veel meer over en onderbouw ik dit alles met wetenschappelijk onderzoek.
Eet meer energie
Vind je dit interessant? Lees nog veel meer hierover, inclusief allerlei waardevolle tips en slimme adviezen, in mijn boek Eet meer Energie.
De website van Marjolein Dubbers, energiekevrouwenacademie.nl, wordt jaarlijks door meer dan 2 miljoen bezoekers bezocht. Marjolein is food- en lifestylecoach en heeft een passie voor de gezondheid van vrouwen.