Veel wordt gesproken over jezelf spiritueel ontwikkelen, maar hoe pak je dit aan? Waar begin je? Traditionele heks Joyce van Tilborg deelt in dit artikel 3 praktische stappen met je. “Het is geen quick fix, het is hard werken aan jezelf. Je verandert steeds meer het leven dat je leidt in het leven dat je wilt leiden.”
De ‘jij in het nu’ veranderen in ‘een nieuwe jij’. Dat is nogal intens, maar het levert veel op.
Hoe je brein jouw groei belemmert
Je wilt jezelf spiritueel ontwikkelen, maar waar begin je? Dat is iets waar velen mee worstelen. Het antwoord is: bij jezelf! Om je op weg te helpen, deel ik 3 praktische stappen met je. Zo kun je direct een vliegende start maken. Waarom begint het bij jou? Laat ik dat even toelichten. Onze hersenen zijn gefocust op het vinden van problemen, wat ontzettend mooi kan zijn: we hebben ontdekt hoe we vuur kunnen maken, we rijden in auto’s zodat we niet alles lopend hoeven te doen… Maar we vermijden bijvoorbeeld ook ‘mogelijk’ gevaarlijke situaties, want deze manier van denken is gericht op overleven.
Ons brein wil problemen dus meteen oplossen. Daardoor maak je veel keuzes vrijwel zonder na te denken. Je doet het grotendeels op basis van aangeleerd gedrag of (zelf)gevormde waardeoordelen. Wat nog eens wordt versterkt door onze gewenning aan snelheid. Google je een vraag? Je krijgt direct een antwoord. Kleren nodig? Vandaag besteld is vandaag in huis.
Het is logisch dat je deze snelheid ook verwacht als het gaat om spiritualiteit, maar hierdoor zoek je op de automatische piloot naar een oplossing. Je ziet iets wat je leuk lijkt. Je verwacht snel een oplossing. Maar ga eens stilstaan en denk rustig na… Waar baseer je eigenlijk op dat je dát specifiek nodig hebt? Is dit wel de oplossing voor jou?
Kiezen voor jezelf in 3 stappen
De 3 onderstaande stappen geven je richting, maar vanuit mijn visie. Dus neem mee wat voor jou goed voelt, de rest kun je links laten liggen. Jezelf spiritueel ontwikkelen betekent voor mij: proberen en leren wat bij jou als individu past. Kiezen voor jezelf dus! Waaraan vooraf gaat: jezelf écht leren kennen en accepteren, dus de leuke en minder leuke kanten, gedragingen, gedachten en gevoelens.
Het is geen quick fix, het is hard werken aan jezelf. Weet je eenmaal wat voor jou goed voelt? Dan kun je wat anderen vinden, makkelijker loslaten. Of zij jou accepteren als je gelukkig bent? Dat is aan hen. Dat klinkt logisch, maar toch is het moeilijk. Hieronder leg ik uit hoe je ermee kunt omgaan.
1. Begin bij je externe referentiekader
Wie ben jij nou echt? Weet je dat? Zo nee, hoe kom je daar dan achter? Laten we beginnen bij de relatief makkelijkste stap. Kijk naar je patronen, overtuigingen, gedragingen en (waarde)oordelen. Waar komen ze vandaan? Hoe zijn ze ontstaan? Je bent een product van je omgeving. Je vader, moeder, opvoeders, broers, zussen, maar ook je klasgenoten, leraren, vrienden en collega’s vormen je gedrag. Zeker de mensen met wie je veel contact hebt of had. Dat maakt niet uit, maar het is wel belangrijk om te weten. Door je leven heen vorm je zo bepaalde patronen. Sommige zijn helpend, andere niet of alleen maar tijdelijk.
*Sta stil bij wat jouw (waarde)oordelen, patronen en gedragingen zijn. Welke hiervan zijn aangeleerd, zijn ontstaan door toedoen van je omgeving? Schrijf ze op.
*Noteer nu voor wie je ze doet. Waarom hanteer je deze oordelen? Waarom gedraag jij je zo? Kun je vaststellen in hoeverre deze gedragingen of patronen nú (nog) helpend zijn? Als je op ze inzoomt, zie je misschien dat ze opgelegd zijn. Dat ze een copingmechanisme waren. Heb je dit vastgesteld? Zo ja, hoeveel impact hebben ze gehad op jouw spirituele ontwikkeling? Wat hebben ze bevorderd of juist belemmerd?
*Wees heel eerlijk naar jezelf, wat soms best vervelend is. Want niemand geeft bijvoorbeeld graag toe dat hij of zij over zich heen laat lopen of slecht behandeld wordt. Maar door echt eerlijk te zijn, kun je afscheid nemen van dit gedrag en deze waardeoordelen en patronen. Vervolgens verander je ze naar wens, zet je ze om in actie om te groeien. Kijk eens vanuit deze invalshoeken naar je patronen, gedrag en waarden:
- Doe ik dit voor mezelf of voor een ander?
- Vermijd ik mijn mening geven over […] omdat ik bang ben wat anderen gaan zeggen?
- Doe ik dingen niet, omdat anderen daar iets van (gaan) vinden?
- Geef ik een ander te vaak gelijk?
- Durf ik voet bij stuk te houden als iemand aandringt?
- Welke waarden of overtuigingen heb ik van […] overgenomen?
- Waarom raak ik geëmotioneerd als iemand […] doet of zegt?
- Waarom vraag ik zo vaak om bevestiging?
- Waarom kan ik (bepaalde) onzinnige opmerkingen of feedback niet loslaten?
- Waarom laat ik mijn omgeving over mijn grenzen gaan?
Sta stil bij dit soort vragen. Een meditatieve stand kan het vinden van antwoorden versnellen, maar in het begin werkt brainstormen en alles opschrijven vaak het makkelijkst. Doe het bij voorkeur in een ruimte waar je helemaal alleen bent, zodat je je vrij voelt om eerlijk naar jezelf te zijn. Het opschrijven helpt je om patronen te ontdekken en verbanden te leggen. Maak onderscheid tussen welk gedrag en welke patronen je echt wilt hebben en welke zijn aangeleerd. Zo kun je bewust patronen versterken, er afscheid van nemen of ze aanpassen.
2. Verstevig je interne referentiekader
Na stap 1 is duidelijk wat jij wilt. Wat gedrag, waarden en patronen zijn waar je kracht uithaalt en die je werkelijk verder helpen. Wat is de andere kant? Je zult merken dat je vasthoudt aan veel patronen om anderen tevreden te stellen. Deze loslaten is doorgaans niet makkelijk. Meestal is er een afstand tussen wat jij en anderen belangrijk vinden. Nu jij je bewust bent van deze verschillen, zijn er dan dingen die je wilt aanpassen?
Een voorbeeld: je houdt vaak je mening voor je om anderen niet te kwetsen. Zelf voel je je er vervelend bij; je piekert ’s avonds in bed, omdat je anders had willen reageren. Het is vaak niet fijn om dit aan jezelf toe te geven. Vervolgens is het nog moeilijker om dit gedrag te veranderen. In het begin schrikt je omgeving misschien zelfs van je nieuwe gedrag. Mensen reageren heftig, omdat jij je waarden beter bepaalt en je grenzen beter aangeeft. Soms verlies je daardoor zelfs ‘vrienden’. De vraag is dan: in hoeverre was deze persoon wel een echte vriend? Wederom een niet al te leuk proces, maar wel een proces van groei. Is dat altijd een pijnlijk proces? Nee, absoluut niet. Vaak brengt het proces je ook dichter bij mensen en versterkt het jullie band.
Dus wat is jezelf spiritueel ontwikkelen nou eigenlijk? Voor mij is het: je waarden bepalen en hiernaar leven. Op basis van jouw waarden pas je jouw patronen aan. Je verandert zo steeds meer het leven dat je leidt in het leven dat je wilt leiden. Deze verandering kost moeite, zeker in het begin, maar je zult merken dat het voor jezelf – en voor anderen – steeds ‘normaler’ wordt.
Wat je kunt verwachten:
- Je ziet in dat sommige mensen jou niet op waarde schatten of zelfs gebruiken.
- Je beëindigt misschien (vriendschappelijke) relaties.
- Je krijgt minder leuke reacties.
- Je stopt met overcompenseren.
- Je zoekt minder of geen validatie bij anderen.
- Je lacht iets niet weg – je bespreekt het.
- Je verandert van baan.
- Je geeft duidelijk grenzen aan.
- Je verandering wordt opgemerkt en positief gevonden.
- Je trekt naar sommige mensen toe die je helpen te groeien.
Dat klinkt intens, hè? Jezelf spiritueel ontwikkelen is dan ook iets wat mensen vaak vermijden en pas op latere leeftijd echt gaan doen. Het vraagt continu om aandacht. Besef dat kiezen voor jezelf soms, of misschien zelfs vaak, haaks staat op ‘populair’ zijn. De grootste weerstand die je kunt verwachten, is die van jezelf. Onze hersenen zijn namelijk gebaat bij routine. Een routine loslaten om een nieuwe te vormen? Dat is niet iets waar je hersenen blij mee zijn, in elk geval niet de eerste 12 weken.
Consistent volhouden zorgt voor een nieuwe routine. Ook daar wennen je hersenen gelukkig aan.
Verlies je mensen door te kiezen voor jouw geluk? Top! Draai het om. Je houdt namelijk de mensen over die het echt goed met je voorhebben. Geef je omgeving wel eventjes de tijd voordat je fanatiek afscheid van mensen neemt. Je kunt je vast voorstellen dat zij even moeten wennen aan de ‘nieuwe jij’.
3. Je intuïtieve referentiekader ontstaat
De ‘jij in het nu’ veranderen in ‘een nieuwe jij’. Dat is nogal intens, maar het levert veel op. Jouw omgeving zal de verandering opmerken in de komende weken, maanden of zelfs jaren – natuurlijk afhankelijk van hoeveel jij bezig bent met je spirituele ontwikkeling. Weet dat je omgeving, de omgeving die werkelijk bij jou past tenminste, na verloop van tijd vanzelf went aan de ‘nieuwe jij’. En of anderen je nou accepteren of niet… jij werkt aan het leven dat je wilt. Chapeau!
Wees gedurende jouw proces alert op een terugval. Een voorbeeld: als je altijd Ja zei op hulpvragen, maar nu Nee, dan dramt iemand die ‘de oude jij’ goed kent, waarschijnlijk in het begin door. Als je dan uit (on)gemak toegeeft, wat gebeurt er dan? Juist! Het oude patroon wordt weer nieuw leven ingeblazen. Dus daarom is het zo belangrijk om toch voet bij stuk te houden. Als je lang genoeg op bewuste wijze moeilijke keuzes maakt, worden ze vanzelf heel makkelijk. Ze vormen je nieuwe automatische piloot, maar dan wel een automatische piloot die jou vooruit helpt. En je blij maakt. Het wordt ook wel je intuïtieve referentiekader genoemd.
Geschreven door Joyce van Tilborg van Moonchildren.nl
Gids voor spiritueel ontwaken
Mary Mueller Shutan schreef met haar Gids voor spiritueel ontwaken een onmisbaar boek voor iedereen die zich op dit pad van ontwaken bevindt. Het boek beschrijft o.a. de twaalf lagen die je ontwaakte staat bedekken. Elke laag bevat verschillende emoties, pijn, verwondingen en patronen. Met de hulpmiddelen en inzichten die in dit boek staan kun je deze lagen één voor één opruimen.
Lees ook deze artikelen:
3 tips om oordelen van anderen los te laten
Spiritueel ontwaken: angst, vermoeidheid en burn-out
Wil jij spiritueel groeien? Deze tien boeken helpen je hierbij
Inspirerend leven werkt samen met experts om je te inspireren. Gastauteurs bieden ons hun verhalen aan om met jou te delen.
Dank je voor deze mooie eye opener