Last van vermoeidheid? Dit is waarom je melk en zuivelproducten beter kunt laten staan
Door Anne Fleck
Als je veel last hebt van vermoeidheid dan kunnen bepaalde voedingstoffen daar een oorzaak van zijn. Zo zijn melk en zuivelproducten energierovers die onder andere vermoeidheid kunnen veroorzaken. In dit artikel vertelt Anne Fleck, auteur van De gezonde weg uit het doolhof van vermoeidheid, waarom je melk en zuivelproducten beter kunt laten staan.
Of je nu geplaagd wordt door energiegebrek, verminderde weerstand of een chronische ziekte, het kan in principe allemaal te maken hebben met een teveel aan glutenbevattend witmeel, melk, zuivelproducten, suiker en zoetstoffen, ranzige vetten of transvetten uit de braadpan of bewerkte producten. Schrap dergelijke energierovers uit je menu, in elk geval voor korte tijd. Zo kun je effectief en zonder kosten inventariseren welke producten je slecht verdraagt. Het kan je een aanzienlijk hoger energieniveau opleveren. We gaan ons nu verdiepen in melk en zuivelproducten.
Lees ook: Vaak moe? Waarom het schrappen van gluten helpt
Melk en zuivelproducten
De consumptie van melk en zuivelproducten (niet alleen van melk van de koe, maar ook van schaap en geit) brengt voor sommige mensen problemen met zich mee: lactose-intolerantie is de bekendste gevoeligheid voor melk en zuivelproducten. Bij een tekort aan lactase, het verteringsenzym dat in een gezond darmslijmvlies normaliter voldoende wordt aangemaakt en dat de melksuiker, de lactose, opsplitst, ontstaan na consumptie van melk en zuivelproducten symptomen als vermoeidheid, winderigheid of diarree. Heikel is ook de immunologisch zeer doeltreffende stoorzender caseïne, de proteïne in melk en zuivelproducten. De eiwitstructuur van koemelk is totaal anders dan die van menselijke moedermelk. Daardoor zijn koemelk en producten die daarvan zijn gemaakt zwaar verteerbaar voor mensen.
Lees ook: Voedselallergie & intolerantie: vermijd deze voeding bij een opgezette buik!
Een gefrustreerd afweersysteem
Een hoge caseïnebelasting – niet alleen door melk en zuivelproducten, maar ook door de populaire melkproteïneshakes met zoetstoffen – kan een energieverslindende immuunreactie opwekken. Het afweersysteem reageert net zo gefrustreerd en overdreven als op een infectie. Als je er gevoelig voor bent verhogen melk en zuivelproducten het risico op auto-immuunaandoeningen. Daarom is mijn advies om gedurende veertien dagen geen gluten, suiker(vervangers) of melk en zuivelproducten te consumeren. Veel mensen zijn zich niet bewust dat ze deze voedingsmiddelen niet goed verdragen. Zonder deze toets zal het verband tussen energiegebrek en de consumptie van gluten en melk(producten) meestal onontdekt blijven.
Niet alleen melk van de koe is zwaar verteerbaar en potentieel problematisch. Geiten- en schapenmelk(producten) zijn nauwelijks makkelijker verteerbaar. Volgens een interessant onderzoeksverslag in het Journal for Allergy and Clinical Immunlogy veroorzaken dierlijke (melk)producten die voor meer dan 62 procent overeenkomen met de menselijke genen, met hogere waarschijnlijkheid geen immunologisch probleem of een dermate allergische reactie dat er een infectueuze, energieverslindende immuunreactie wordt uitgelokt.
Plantaardige vervangers
Plantaardige vervangers winnen aan populariteit, bijvoorbeeld rijstmelk, amandelmelk, cashewmelk, hennepzaadmelk en kokosmelk. Er worden ook producten als yoghurt, kefir en kaas op basis van deze grondstoffen gemaakt. Het is wel belangrijk dat je ongezoete varianten zonder smaakstoffen kiest en indien mogelijk biologisch.
Het probleem met gearomatiseerde producten is dat er vaak veel suiker in zit. Je kunt op die manier met gemak tussen de 12 en 20 gram suiker (ongeveer 5 theelepels) per beker naar binnen gieten. Om dergelijke suikerbommen te vermijden is het zaak altijd je loep in de aanslag te hebben en goed te lezen wat er op de etiketten staat. Let ook op aanwijzingen van additieven als carrageen (E407).
Tip: plantaardige melk kun je gemakkelijk en goedkoop zelf maken door pitten, zaden en/of noten met water te mengen en te blenden.
Lees ook: 15 kruiden die je kunt eten zonder een opgeblazen gevoel te krijgen
Sojaproducten
Dan nu sojamelk en sojaproducten. Ik zal meteen eerlijk zeggen dat ik geen fan van soja ben, omdat niet alleen graan, maar ook soja sterk veranderd is tijdens het telen; met als gevolg dat soja-eiwit ook moeilijk te verteren is. Daarom leidt sojaconsumptie mogelijk tot verteringsproblemen en andere symptomen, vooral bij mensen met auto-immuunziekten. Ik heb ontdekt dat dit vaak het geval is bij mensen met schildklieraandoeningen (Hashimoto-thyreoïditis). Veel van mijn patiënten bespeuren zwellingen aan gewrichten en een ‘knock-outgevoel’ nadat ze soja hebben gehad. Maar ieder mens is anders.
In beperkte mate (dat wil zeggen een à twee keer in de week, liefst in de vorm van gefermenteerde producten) is soja wel verantwoord; tenzij je het niet verdraagt. Ik adviseer een poos geen soja te nemen. Misschien is dat sowieso al geen favoriet van je. Maar ben je een liefhebber en krijg je er geen klachten van, kies dan biologische producten. Gefermenteerde soja zoals miso (een pasta van gefermenteerde sojabonen), natto (gefermenteerde sojabonen) of tempeh (een soort koek van gefermenteerde sojabonen) en traditioneel vervaardigde tamari (sojasaus) is gezonder. Fermentatie lost een groot deel van de problemen op die niet-gefermenteerde sojaproducten met zich meebrengen. Gefermenteerde soja is lichter verteerbaar en heeft een lager gehalte fyto-oestrogeen, dat is de plantaardige vorm van oestrogeen. Fyto-oestrogenen worden in verband gebracht met het ontstaan van nierstenen en achteruitgang van het geheugen bij oudere mensen.
Lees ook: Ben jij vaak misselijk? 7 belangrijke oorzaken van misselijkheid
De gezonde weg uit het doolhof van vermoeidheid
Wil je nog meer handige tips om van je vermoeidheid af te komen? In De gezonde weg uit het doolhof van vermoeidheid ontdek je waar je vermoeidheidsklachten vandaan kunnen komen en hoe je ervoor kunt zorgen om weer meer energie te krijgen.
Lees verder over het oplossen van vermoeidheid dankzij voeding:
Constant moe? 7 gezonde alternatieven voor koffie als je energie kunt gebruiken
Vaak moe en wil afvallen niet lukken? 9 tips voor meer voedingswaarde op je bord
Word je steeds op hetzelfde tijdstip moe? Dit zegt de Chinese geneeskunde erover
Dr. Anne Fleck is een Duitse internist, reumatoloog en een gerenommeerde pionier op het gebied van holistische gezondheid, die de laatste wetenschappelijke inzichten combineert met natuurlijke geneeskunde. Ze is de bestsellerauteur van diverse gezondheidsboeken.
