Liefde & loslaten: hoe doe je dat en waarom is loslaten zo moeilijk?
Door Hannah CuppenEen van de moeilijkste aspecten van liefde is misschien wel loslaten. Maar hoe doe je dat en waarom is loslaten zo moeilijk?
Hou (me) vast
Saskia twijfelt aan haar relatie, of ze genoeg voor hem voelt en met hem verder wil. In de opstelling komt ze erachter dat hij haar houvast is geworden. Als ze hem zou loslaten komt ze alleen te staan en dat lijkt onverdraagbaar. De gedachte aan de vraag ‘Wie ben ik zonder hem?’ brengt haar bij haar diepste angst.
Of Natasja. Haar grote liefde, die ze keer op keer heeft afgewezen, staat op het punt om te gaan trouwen. Deze man, die haar plechtig heeft beloofd altijd voor haar te blijven zorgen, gaat bijna het ja-woord geven aan een andere vrouw. Natasja heeft hem al jaren niet gesproken, maar moet hem nu bellen om te zeggen dat ze toch voor hem wil gaan. Ze weet zeker dat hij, zelfs nu nog, voor haar gaat kiezen. Nog spannender echter, is of zij voor hem kan kiezen zodra hij weer voor haar neus staat. De geschiedenis leert dat ze hem keer op keer afwijst. In een oefening komt ze erachter dat ze niet op haar eigen benen durft te staan.
Jo-Jo effect
De existentiële angst om op zichzelf aangewezen te zijn, is te groot dus heeft Natasja altijd iemand van buitenaf nodig om haar angst niet te hoeven voelen. Deze angst houdt het jo-jo effect gaande. ‘Als hij voor mij kiest ga ik het sowieso aan met hem, wat ik ook tegen kom’, beweert ze sterk overtuigd van zichzelf. Haar hoofd en wilskracht klampen zich vast aan de laatste strohalm. Maar wat als hij straks echt voor haar neus staat?
Blijf – ga weg
Liefde gaat over loslaten, aangezien liefde alleen kan stromen als het vrij kan stromen. Het gaat niet over ‘de ander’ loslaten, maar over ‘de gehechtheid’ aan de ander loslaten. Vasthouden vanuit angst maakt onvrij, we klampen vast, verstikken en smoren de liefde. In de liefdesbange dynamiek zorgt dat ervoor dat de ander niet kan blijven waarmee we precies het tegenovergestelde bereiken van hetgeen we werkelijk willen: nabijheid.
Binding
De andere kant van loslaten is vastpakken. Om los te laten, moeten we juist iets vastpakken. Maar wat dan? Precies, datgene waar we eigenlijk ‘vanaf’ willen, namelijk de angst.
Dat klinkt paradoxaal, maar waar we vanaf willen hebben we juist vast te pakken. De onderstroom van de angst zorgt voor een verborgen claim. We hebben de ander nodig voor onszelf. Dat geeft een sterke binding, waarmee we de ander onbewust wegjagen. De binding in contact met een ander is altijd een reflectie van een afsplitsing in jezelf. De dynamiek naar buiten is een afspiegeling van de innerlijke dynamiek tussen angst en liefde.
Herbergen
In het loslaten van de onvrijheid komen we bij onszelf, ons apart zijn van de ander en daarmee bij onze eigen verwonding en gebrokenheid, de voedingsbodem van de verborgen claim. Dat kan bijvoorbeeld een leegte zijn, een gemis, existentiële eenzaamheid of gevoelens van verlatenheid. Wat een klus om daarbij te zijn, om dat te herbergen in onszelf. Hoe moeilijk ook, in het aannemen van onze eigen pijn, kunnen we de ander vrijlaten. Als we de claim loslaten, kan de liefde ons vinden.
Een van mijn leraren, Wibe Veenbaas, verwoordde dit prachtig:
Hoewel onbeantwoorde pijn aanvoelt als onherbergzaamheid in onszelf, is het onze taak haar te herbergen, zodat ze een antwoord krijgt en door ons bevestigd wordt in haar bestaan. Dat gebaar van zelfverantwoording geeft de opening naar haar werkelijk helen.
Spier trainen
Loslaten vraagt om het trainen van een spier om jezelf te kunnen dragen. Hiermee leg je een fundament van veiligheid in jezelf. Dat je jezelf kunt vastpakken en je diepste angsten en tranen kunt herbergen. Zo kun je de gehechtheid aan de ander loslaten en een nest bouwen waarin de ander vrij mag komen én gaan, om vanuit vrijheid weer terug te komen.
~ Ik ben compleet. ~ Ik kan op mezelf bestaan. ~ Ik geef mijn leven kleur. ~ Ik voel me veilig bij mezelf. ~
‘Hoe laat ik los?’ in 3 stappen
- Dat wat je niet zelf draagt en bereid bent te voelen, besteed je onbewust uit aan een partner. Hij of zij kan dit niet voor je oplossen. Dat kun je alleen zelf doen door de confrontatie met jezelf aan te gaan.
- Doorzie de claim en omarm de diepte van je eigen wond, de plek waar je eigenlijk niet wilt zijn. Precies daar moet je zijn. Herberg deze afgescheiden delen in je hart. Ze hebben jouw liefde nodig.
- Geef alles aan jezelf wat je van anderen verwacht dat ze aan jou geven. Als je van jezelf houdt, begint je partner die liefde terug te spiegelen.
Voor verdere verdieping zie: Online training Liefdeskunst 5: Hoe laat ik los?
Liefdesbang
Wil je meer lezen over hoe verlatingsangst en bindingsangst? Dan is Hannah Cuppens Liefdesbang misschien wel iets voor jou.
Hannah Cuppen is therapeut en trainer. Als ervaringsdeskundige heeft ze zich gespecialiseerd in verlatings- en bindingsangst en schreef hierover de bestseller Liefdesbang en het bijbehorende werkboek Liefdeskunst. Ook schreef ze Liefdesroep over het volgen van je hart.