Narcisme komt als persoonlijkheidskenmerk bij iedereen in allerlei vormen voor, op een schaal van normaal en mild tot zeer ernstig. De ernstigste vorm betreft de narcistische persoonlijkheidsstoornis. Op dit niveau is de narcist doorgeslagen en wijkt zijn gedrag af van wat we ‘normaal’ noemen. Met narcisten bedoel ik hier diegenen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis.
Narcisten, wie zijn dat?
Hoe herken je een narcist? Ze zijn egocentrisch en chronisch negatief. Het maakt niet uit wat je doet, ze zijn ontevreden en nooit gelukkig. Ze geven altijd anderen de schuld als er iets fout gaat, hebben het gevoel dat regels niet op hen van toepassing zijn en ze lijken de algemeen geaccepteerde omgangsregels van de samenleving niet te respecteren.
Narcisten voelen nauwelijks empathie of mededogen, want ze hebben een zeer gebrekkig geweten. Toch blijken narcisten zelf overgevoelig te zijn wanneer ze zich bekritiseerd of gekleineerd voelen. Ze hebben korte lontjes en kunnen om niets woedend worden en gebruiken anderen consequent voor hun eigen doelen. Ze doen dat door het toepassen van bepaalde vormen van emotioneel en verbaal geweld en vullen dat bij gelegenheid aan met fysiek of seksueel misbruik.
Waarom zouden we ongerust over hen moeten zijn?
Veel van het misbruik wordt gepleegd door narcisten en veel slachtoffers beseffen dat niet. Narcisten veroorzaken aanzienlijke schade in deze wereld, maar ook dit is iets wat veel mensen niet geloven.
Te veel narcisme is synoniem aan het alleen op zichzelf gericht zijn, streven naar macht, controle, willen verleiden en manipuleren. Buitensporig narcisme veroorzaakt angst en afgescheidenheid. Het zorgt ook voor het verlies van menselijke waarden, een gebrek aan zorg voor mens, dier en de natuur en het is de brandstof voor snobisme, racisme, seksisme, en veel misbruik en onverdraagzaamheid.
Een echte narcist gaat op een sneaky manier door het leven. Hij heeft continu een masker op. Hij is een genie in zichzelf zo mooi mogelijk profileren. Mede hierdoor kan hij in de huidige maatschappij (waarin alles draait om ik, ik, ik) vaak redelijk goed functioneren en zelfs succesvol lijken. Meestal is dit echter maar voor de korte termijn en veroorzaken narcisten niet alleen veel relationele, maar ook financiële, economische en maatschappelijke schade.
Het niet erkennen van de schade die narcisten veroorzaken, kost zowel de slachtoffers alsook de gehele samenleving veel, zoals miljarden euro’s voor hulpverlening aan slachtoffers (zorg, ziektekosten, medicatie). Soms is er bij conflicten ook politie betrokken en vaak zijn er hoge kosten voor mediators, advocaten en niet te vergeten gederfde belastinginkomsten, de kosten van de uitkeringen enzovoorts.
Aangezien we niet met enige nauwkeurigheid kunnen zeggen hoeveel slachtoffers er zijn, kunnen we de kosten voor deze posten onmogelijk berekenen en weten we helaas ook niet wat de reële financiële schade is. En, dan heb ik het nog niet eens over de verloren levenskwaliteit…
Jezelf beschermen tegen de schade die narcisten veroorzaken
Alleen al voor diegenen die van dichtbij geconfronteerd worden met narcistisch misbruik en die proberen te herstellen, is het belangrijk dat er meer bewustzijn over deze ernstige persoonlijkheidsstoornis ontstaat. Ook voor de samenleving als geheel is de hoogste tijd dat we gaan begrijpen waarom narcisten doen wat ze doen. We kunnen er dan voor kiezen om diegene met al te veel narcistische trekjes geen verantwoordelijkheden meer over ons leven te geven.
Ja, narcisten hebben een stoornis en nee, je hoeft ze niet te veroordelen of te verketteren. Het is wel noodzakelijk dat we gaan zien dat misbruik van narcisten alles verwoestend kan zijn om onszelf er zo tegen te kunnen beschermen.
Voorbij het narcisme
Gezien de aanzienlijke invloed die een narcistische partner, vriend, ouder, kind of baas kan hebben in jouw wereld, is het verstandig zoveel mogelijk te weten over wie deze mensen zijn, wat hen drijft en hoe je ermee om gaat. De informatie die je nodig hebt om de invloed van narcisme in je leven te minimaliseren kun je vinden in het boek 'Voorbij het Narcisme' in je relaties familie en werk, van Mjon van Oers.
Mjon van Oers is een toonaangevende autoriteit op het gebied van narcisme in relaties. Haar pioniersgeest levert transformerende publicaties op, waarmee ze al duizenden vrouwen én mannen geholpen heeft om te herstellen van narcistisch misbruik. Zij is sinds 1992 zelfstandig auteur en schrijft (ook) over bewegen, gezondheid, mens en relaties. Haar publicaties, onder andere over narcisme, verschenen in diverse tijdschriften, online artikelen, e-books en boeken. Mjon schrijft niet alleen, zij geeft ook workshops, lezingen en inspireert als trainer.
Wat ik niet snapt, in de buiten wereld doe ze normaal! Mijn partner ook, ( verborgen nartisch gedrag!! Vrjwilligers werk zonder dat iemand er van merkt! Dat doet zo pijn, daardoor krijg ik nog meer schuld gevoel dat het wel aan mij zal liggen!! En dan maar weer twijfelen heeft hij wel een nartiche gedrag, Ben zelf helemaal kapot van binnen heb geen eigen waarde meer over mezelf! Ben zelf een hooggevoelig mens en daar komt ook door heb het nooit in de gaten gehad!!
Red hot rages. Zij mogen alles zeggen en grof beledigen en die ander mag dan niets terug zeggen en moet zich ook nog inbinden en willen nooit het spijt me zeggen dan dat diegene dat moet doen die er mee te maken heeft. Krom en de wereld op z"n kop en de omgekeerde wereld. .