Oestrogeendominantie: wat zijn de belangrijkste klachten en wat kun je er tegen doen?
Door Marjolein Dubbers
Een onderwerp waar ik op dit moment veel mee bezig ben is oestrogeendominantie. Een hormonale disbalans die je niet gelijk merkt maar die de basis kan zijn van veel vrouwenkwalen. Van mannenkwalen trouwens ook. Een teveel aan oestrogeen, oestrogeendominantie dus, betekent een serieuze verstoring van deze balans. Waar komt deze vandaan?
Oestrogeendominantie; 5 op de 10 vrouwen?
Ik las laatst cijfers dat in de Westerse wereld misschien al 5 op de 10 vrouwen last hebben van oestrogeendominantie. Wow! Dat is serieus. Vooral als je bedenkt dat je oestrogeendominantie kan zien als een vorm van langzame vergiftiging van het lichaam. Zware woorden, ik weet het. Gelukkig kunnen we zelf veel doen om dit te herstellen. Hormonen in ons lichaam behoren met elkaar in balans te zijn; niet te veel en niet te weinig. Daarom spreken we altijd over hormoonbalans.
Alléén als je hormonen met elkaar in balans zijn, voel je je geweldig en zie je er stralend uit.
Xeno-oestrogenen zwerven rond op onze aardbol
De afgelopen tientallen jaren zijn er zo’n 70.000 chemische stoffen in ons milieu terechtgekomen. Denk aan stoffen die aan de basis staan van plastics, kleding, meubels, bestrijdingsmiddelen, medicijnen en benzine. Maar denk ook aan smaakmakers, kleurstoffen, zoetstoffen en conserveringsmiddelen in onze voeding. En vergeet vooral ook cosmetica, parfum en schoonmaakmiddelen niet! Zelfs ons drinkwater bevat ze. Als je rondloopt op deze aardbol ontkom je er niet aan: je komt in contact met xeno-oestrogenen
De basisgrondstof van veel van deze stoffen is aardolie; van oorsprong een product dat komt uit de natuur en dat lijkt op het hormoon oestrogeen. We noemen al deze chemische stoffen dan ook xeno-oestrogenen. Xeno betekent ‘van buiten afkomstig’. Als we ze binnen krijgen gedragen ze zich in ons lichaam als onze eigen oestrogenen. Maar dan een stuk agressiever helaas.
Xeno-oestrogenen; bedoeld om heel lang mee te gaan
Het vervelende van xeno-oestrogenen is dat ze ontwikkeld zijn om lang mee te gaan. Daarbij zijn ze alleen oplosbaar in vet, niet in water. Ze zijn dus moeilijk afbreekbaar en kunnen pas worden uitgescheiden (door plassen, poepen en zweten) als ze eerst zijn omgezet in wateroplosbare deeltjes die ons lichaam wél kan uitscheiden.
Neutraliseren, afbreken en uitscheiden van xeno-oestrogenen noemen we ontgiften. Ontgifting is een complex proces voor ons lichaam.
Doordat ze vetoplosbaar zijn en lastig kunnen worden afgevoerd slaat ons lichaam ze vaak op in onze vetcellen. Dit is de beste bescherming die ons lichaam ons kan geven tegen deze agressieve hormonen. Dit wordt ook wel stapeling genoemd. Bij vrouwen gebeurt dit vaak in onze borsten, bij mannen in de prostaat en bij ons allemaal in onze hersenen. Oeps.
De belangrijkste klachten van oestrogeenstapeling
Omdat vrouwen heel veel receptoren op de lichaamscellen hebben waar het hormoon oestrogeen op past (zoals een sleutel in een slot) zijn vrouwen veel gevoeliger dan mannen voor deze overdosis aan oestrogeen.
De klachten die horen bij deze ongewenste oestrogeenstapeling zijn heel divers. Om er enkele te noemen: vermoeidheid, vocht vasthouden, hardnekkig overgewicht, cellulitis, laag libido, hevige en/of pijnlijke menstruaties, slapeloosheid, nachtzweten, opvliegers, stemmingswisselingen, PCOS, PMS, fibromyalgie, migraine, angstaanvallen, depressie, endometriose, pijnlijke borsten, vleesbomen en alle hormonaal gevoelige vormen van kanker.
Zie je dat dit klachten en ziektes zijn die veel méér voorkomen bij vrouwen dan mannen?
Alles in de natuur raakt in de war
Een teveel aan xeno-oestrogenen in de natuur heeft invloed op de vruchtbaarheid: oestrogeen is immers een vrouwelijk hormoon. Wetenschappers hebben ijsberen, kikkers en vissen gesignaleerd met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken.
Een op de zeven stellen met een kinderwens wordt tegenwoordig niet meer spontaan zwanger. De daling van de kwaliteit van sperma wordt in verband gebracht met deze overdosis aan xeno-oestrogenen.
Meisjes beginnen steeds eerder met menstrueren, soms al vanaf 8 jaar. Jongens in Mexico kregen borsten omdat ze veel kip aten die vol zat met hormoonverstoorders. Kanker komt veelvuldig voor in o.a. de wijnteelt waar druiven flink bespoten worden met bestrijdingsmiddelen.
Ook mannen ontkomen er niet aan: is hij 40+ en depressief?
Vooral vrouwen boven de veertig zijn extra kwetsbaar omdat vanaf deze leeftijd het hormoon dat oestrogeen in balans moet houden, progesteron, van nature gaat dalen. Oestrogeen en progesteron zouden beide langzaam moeten afnemen. Als oestrogeen hoog blijft door stoffen van buitenaf, ontstaat er al snel oestrogeendominantie.
Het nadeel hiervan is dat er in zo’n situatie ook sprake is van te veel oestrogeen ten opzichte van testosteron. Testosteron zorgt voor het opbouwen van spieren en verbranden van vet. Het zorgt voor daadkracht en zin in actie en ja, ook zin in seks. Dit hormoon is zowel voor mannen als vrouwen erg belangrijk!
Testosteron is een belangrijk hormoon, zowel voor mannen als vrouwen. Dit hormoon wordt vaak over het hoofd gezien.
Tips voor depressieve, mannelijke partners
Laat ik het eens een keer over mannen hebben. Steeds meer mannen boven de 40 krijgen depressieve klachten. Een oorzaak hiervan kán zijn dat ze te weinig testosteron aanmaken ten opzichte van oestrogeen. Heb jij een partner met depressieve klachten? Gebrek aan testosteron kan zeker bij mannen leiden tot depressieve klachten. Wil je enkele goede suggesties?
- Adviseer hem te stoppen met het drinken van bier of dit flink verminderen. Bier bevat hop, wat een zeer oestrogene werking heeft. Hop is eigenlijk helemaal geen voeding.
- Heeft hij overgewicht, kijk dan of je hem kunt laten afvallen. In vetcellen wordt extra oestrogeen aangemaakt.
- Sporten en vooral krachttraining waardoor hij spieren opbouwt zal zeker helpen. Testosteron wordt in spieren aangemaakt en mannen bouwen heel makkelijk spieren op. Dat zal de verhouding testosteron versus oestrogeen zeker ten goede komen.
- Ik weet het: mannen laten zich weinig ‘gezonds’ aansmeren. Lief maar stronteigenwijs kunnen ze zijn. Misschien helpt dit: zorg dat hij zijn testosteronniveau laat testen. Dat zou voor hem een stok achter zijn deur kunnen zijn. Doe dit zeker voordat hij overweegt antidepressiva te gebruiken.
Testosteron aanvullen voor mannen is effectief en eenvoudig. Als hij eenmaal aan antidepressiva begint is hij nog niet jarig.
Alle onderstaande suggesties tegen oestrogeendominantie voor jou als vrouw zijn overigens ook heel gezond voor hem.
Hoe zorg je voor afbraak en afvoer van te veel oestrogeen?
De oorzaak van oestrogeenstapeling is tweeledig: enerzijds krijgen we te veel xeno-oestrogeen uit onze omgeving binnen en anderzijds is het een complex proces voor ons lichaam om het af te voeren. Dat wil zeggen; ons lichaam weet precies wat het moet doen maar heeft daarvoor volop vitamines, mineralen en andere voedingsstoffen nodig. Voedingsstoffen die we in onze huidige voeding steeds minder tegenkomen.
Vooral bewerkte voeding bevat nauwelijks meer de voedingstoffen die juist nodig zijn om een teveel aan oestrogeen af te breken en af te voeren.
Welke voeding, superfoods en supplementen kunnen je helpen een teveel aan oestrogeen af te voeren? Ik hoop dat je inmiddels duidelijk is dat bewerkte voeding niet op dit lijstje staat.
Welke voeding vermindert oestrogeenstapeling?
- Eet vooral veel verse groenten, waarvan de helft groen. Het chlorofyl in groene groenten helpt je lever bij het afvoeren van xeno-oestrogenen.
- Eet regelmatig kruisbloemigen groenten. Ze bevatten een stofje (DIM) dat helpt om een overschot af te voeren. Vooral broccoli en broccolikiemen bevatten dit stofje volop.
- Eet volop vezels, dus planten. Oestrogeen moet via je darmen worden afgevoerd. Lijnzaad, chiazaad en psyllium (vlozaad) geven een extra portie vezels.
- Lijnzaad bevat bovendien lignanen dat ervoor zorgt dat oestrogeen zich niet meer koppelt aan een receptor en dus onwerkzaam wordt.
- Drink iedere ochtend een glas lauw water met citroen- of grapefruitsap. Dit belemmert de omzetting van testosteron naar oestrogeen en helpt mee je lichaam te ontzuren.
- Verminder suiker, snelle koolhydraten en alcohol. Je lichaam moet dan insuline aanmaken; insuline activeert oestrogeenreceptoren.
- Gebruik een goed, biologisch vitaminen- en mineralencomplex als supplement. Mijn favoriet is de biologische Multi Women van Royal Green. Deze bevat B3, B6, B12 en foliumzuur: de vitamines die je lichaam nodig heeft bij ontgiften.
- Een bijzonder voedingssupplement speciaal voor oestrogeenbalans en ontgiften is Linidol van Nutriphyt.
Oestrogeen zorgt voor te veel celdeling. Endometriose, onschuldige knobbeltjes in borsten, vleesbomen maar ook kankers kunnen een signaal zijn dat je lichaam te veel oestrogeen stapelt. Zorg dan zéker voor voeding die je lichaam ondersteunt om een teveel aan oestrogeen af te voeren. En vergeet vooral niet om over te stappen op 100% natuurlijke cosmetica en verzorgingsproducten, anders is het een beetje dweilen met de kraan open.
Eet meer energie
Eet meer energie is de ultieme gids voor voor iedereen die op zoek is naar meer energie om zo een vrolijk en vitaal leven te leiden.
Lees ook deze artikelen:
6 drankjes die je kunt drinken om je hormonen in balans te houden (inclusief recepten!)
Vijf signalen dat je hormonen uit balans zijn (+ 5 tips)
Snel geïrriteerd of boos zonder enige aanleiding? Geef je feelgood-hormonen een boost
Zo breng je je hormonen in balans door Ayurveda
De website van Marjolein Dubbers, energiekevrouwenacademie.nl, wordt jaarlijks door meer dan 2 miljoen bezoekers bezocht. Marjolein is food- en lifestylecoach en heeft een passie voor de gezondheid van vrouwen.
Heel goed stuk! Wat ik wel mis is en wat veel vrouwen niet weten is dat je van alcohol drinken borstkanker kunt krijgen. Alcohol bindt zich namelijk aan de receptoren van de oestrogenen in het borstweefsel waardoor er extra celdelingen plaatsvinden. Ook worden de oestrogeen-metabolieten niet afgebroken in de lever, omdat die druk bezig is om de alcohol af te breken. Daardoor vindt er een heropname van oestrogeen plaats wat weer opgeslagen wordt in de borsten.
Gebruik van DIM (Diindolylmethaan) ondersteunt de afbraak van het schadelijke 4OH en 16OH oestrogeen en biedt zo bescherming tegen het ontwikkelen van oestrogeen afhankelijke kankercellen doordat het DNA beschadiging tegengaat. Daarentegen zorgt het ervoor dat het gunstige 2OH zijn metabolische werking kan doen wat bescherming biedt tegen o.a. borst-en prostaatkanker. Het supplement geeft balans in de verschillende onderdelen van deze hormonen en helpt bij het afbreken van xeno-oestrogeen. Niet alleen mijn PMS klachten zijn bijna verdwenen, maar veel van mijn cliënten hebben bijzonder veel baat bij het gebruik van dit supplement.
@sanavit tiel; als ik kijk bij de tuinen iod, lees ik het volgende over het supplement; Indole- 3- Carbinol is een natuurlijke stof die wordt gewonnen uit kruisbloemige groenten zoals broccoli, bloemkool en spruitjes. Het helpt vrije radicalen in het lichaam af te voeren en heeft fyto-oestrogene eigenschappen, waardoor het vaak door vrouwen wordt gebruikt als ik fyto oestrogene eigenschappen google lees ik; Fyto-oestrogenen kunnen de werking van oestrogeen nabootsen bij een tekort aan oestrogeen. Dit is voor vrouwen in de menopauze een groot voordeel, omdat ... dan zorgt dit supplement er toch juist voor dat er nog meer oestrogeen aangemaakt zal worden? of begrijp ik het dan verkeerd?