Een opgeblazen buik soms met pijnlijke krampen. Wie kent het niet? ‘s Morgens vroeg opstaan met een platte buik maar ‘s avonds rondlopen alsof je zes maanden zwanger bent. Vooral vrouwen kennen dit probleem. Hoe kan dat toch? Ik krijg hier veel vragen over en ben zelf ervaringsdeskundige: ik heb er zoveel last van gehad dat ik zelfs voor onderzoek in het ziekenhuis belandde maar er was niets te vinden. Inmiddels weet ik dat mijn darmen slecht tegen gluten en zuivel kunnen. De oorzaken van een opgeblazen buik kunnen echter heel verschillend zijn. En goed nieuws: soms is de oorzaak heel makkelijk weg te nemen.
Waarom vrouwen sneller last hebben van een opgeblazen buik
Het spijsverteringsstelsel van vrouwen is aanzienlijk anders dan van mannen, wat verklaart waarom vrouwen meer last hebben van een opgeblazen gevoel. Vrouwen hebben gemiddeld een langere darm dan mannen terwijl ze gemiddeld kleiner zijn. De reden hiervoor is waarschijnlijk dat de vrouw tijdens de zwangerschap meer voedingsstoffen kan opnemen vanuit de dunne darm en meer vloeistoffen vanuit de dikke darm. Behalve een langere dikke darm hebben vrouwen een ronder, dieper bekken dan mannen. Deze combinatie kan leiden tot veel lusvorming in de darmen; de dikke darm van vrouwen kan gekronkeld zitten als een achtbaan terwijl die van mannen meestal keurig in een U-vorm blijft liggen. In die scherpe bochten kan ophoping van lucht en ontlasting ontstaan et voilà: een opgeblazen gevoel.
Daarbij kan een overschot aan oestrogenen bij vrouwen (oestrogeendominantie) zorgen voor ongewenste groei van bindweefselgezwellen in de baarmoederwand en endometriose. Deze drukken beide op de darm en dat kan ook tot een verstopping van gas of ontlasting leiden.
Is het alleen hinderlijk of zou het iets ernstigs kunnen zijn?
De oorzaken van een opgeblazen gevoel zijn heel divers en er zijn er meer dan 100. Meestal is de oorzaak onschuldig en makkelijk weg te nemen en wordt het probleem daarmee opgelost; daar zijn mijn tips op gebaseerd. Het kan ook zijn dat er iets ernstigs aan de hand is. Met name als je opgeblazen buik gepaard gaat met gewichtsverlies, gewichtstoename, pijn, misselijkheid en overgeven, bloed in je ontlasting, koorts of een snel uitdijend middel, ga dan naar je huisarts. Een ontsteking, een infectie en kanker kan de oorzaak zijn van een opgeblazen gevoel. Als je je ook maar enigszins zorgen maakt dat je opgeblazenheid iets meer kan betekenen dan een onschuldig symptoom, roep dan medische hulp in.
Lees mijn tips eens door en kijk wat er met jou resoneert. Ze draaien allemaal om het gezonder maken van je algehele spijsvertering. Welke springen er voor jou uit? Vertrouw op je aangeboren gevoel dat je zelf, als je eerlijk bent, goed weet wat je nodig hebt.
1. Voeg citroensap toe aan kruisbloemige groenten
Eet jij regelmatig bonen en kruisbloemige groenten zoals kool, bloemkool, broccoli en boerenkool? Heel goed! Ze bevatten veel gezonde voedingsstoffen maar ook een zetmeelsoort, raffinose genaamd, die je darmen niet helemaal kan afbreken en verteren. Dit kan veel darmgas geven. Citroensap toevoegen stimuleert je spijsverteringsenzymen.
2. Gebruik een ander voorbehoedmiddel dan de pil
Anticonceptiepillen bevatten synthetisch oestrogeen, wat de oorzaak kan zijn van gewichtstoename maar ook van een opgeblazen buik. Kies een zo licht mogelijk pil of beter nog een niet-hormonale vorm van geboortebeperking. Als je stopt na een lange tijd de pil te hebben gebruikt kan je tijdelijk even last krijgen van opgeblazenheid.
3. Vermijd xeno-oestrogenen in je voeding, cosmetica en huishouden
Blootstelling aan xeno-oestrogenen draagt bij aan oestrogeendominantie en daarmee aan het risico op een terugkerende opgeblazen buik. Xeno-oestrogenen zitten in de chemische stoffen in voeding maar ook in verzorgingsproducten, cosmetica en huishoudelijke producten. Kies daarom het liefst biologische voeding en zoveel mogelijk 100% natuurlijke cosmetica en verzorgingsproducten. Doe je huishouden met handschoenen aan of kies ook hier 100% natuurlijke middelen.
4. Eet onbewerkt voedsel
Bewerkt voedsel zit vol met verstopte chemische stoffen zoals vulmiddelen, geur- kleur- en smaakstoffen, bewaarmiddelen, synthetische vitamines en is in een eerder stadium waarschijnlijk bespoten met bestrijdingsmiddelen. Deze stoffen richten een ravage aan in je spijsverteringsstelsel. Opgeblazenheid is het signaal dat je darmen daar schoon genoeg van hebben.
Stap over op echte, onbewerkte voeding dat je oma zou herkennen als voeding
5. Let eens op cafeïne
Net als alcohol is koffie een vochtafdrijver, wat kan leiden tot vertraging van de verplaatsing van voedsel in je darmen en daarmee tot verstoppingen. Beperk de inname van cafeïne (dit zit vaak ook in energiedrankjes) en drink bij iedere kop koffie een glas water. Slaap je slecht? Drink koffie dan vóór 12 uur ’s middags.
6. Verminder drastisch het gluten in je voeding
Gluten, een eiwit dat zit in tarwe, rogge, gerst, spelt en kamut, is een veelvoorkomende oorzaak van een opgeblazen buik. Toen ik grotendeels gluten schrapte waren bij mij de problemen over. Veel vrouwen vertellen me dit. Tarwe bevat de meest agressieve vorm van gluten en wordt verwerkt in vrijwel alle producten in de supermarkt.
Tarwe zit in vrijwel alle bewerkte producten. Nóg een reden dus om bewerkt voedsel te laten staan.
7. Gebruik extra vezels tegen constipatie
Constipatie is waarschijnlijk de meest voorkomende oorzaak van een opgeblazen gevoel; een dikke darm vol ontlasting geeft een traag, opgeblazen gevoel. Er zijn veel oorzaken maar het toevoegen van extra vezels is altijd goed. Eet sowieso voldoende groene groenten en vezelrijke voedingsmiddelen. Start daarbij de dag met een theelepel (liefst zelf gemalen) lijnzaad dat je de avond ervoor in een glas water hebt laten weken. Drink er nog een glas water achteraan. Voer deze dosis langzaam op, indien nodig, tot drie theelepels.
8. Eet gezonde vetten (vooral in de overgang)
De overgang zorgt voor schommelende oestrogeen- en dalende progesteronspiegels die beide voor een chronisch gevoel van opgeblazenheid kunnen zorgen. Deze schommelende hormonen kunnen ervoor zorgen dat je op een gegeven moment denkt dat je van de lucht al dik wordt. Wees je ervan bewust dat je lichaam sterk verandert in de overgang. Je hormonen worden gemaakt op basis van gezonde vetten, eet ze dus en nee, je wordt er niet dik van.
9. Zit niet langer dan een uur achter elkaar op een stoel
Je darmen komen pas in beweging als jij in beweging komt. Te veel zitten is een van de belangrijkste factoren die ervoor zorgen dat voedsel te langzaam door je darmen reist. Twee uurtjes sporten in de week compenseert niet het urenlang zitten achter een computer of televisie. Zorg dat je nooit langer dan een uur achter elkaar zit en neem dan even wat beweging. Loop een trap of een spring een touwtje!
10. Spoel frisdrank door het toilet (ook de light-versies)
Frisdrank is misschien wel de belangrijkste veroorzaker van je opgeblazen buik: het is vloeibaar snoepgoed. De suikers en/of zoetstoffen in frisdrank veroorzaken een welige groei van suikerminnende bacteriën in je darmen die, naarmate ze zich vermenigvuldigen, je een onbedwingbare behoefte aan suiker blijven geven. Spoel ze door het toilet en je zult je een stuk opgeluchter voelen.
Eet meer energie
Eet meer energie is de ultieme gids voor voor iedereen die op zoek is naar meer energie om een vrolijk en vitaal leven te leiden.
Lees ook deze artikelen:
Luisteren naar je buik: gouden tips voor een gezonde spijsvertering
HSP: opgezette buik niet altijd door voeding – 5 andere oorzaken
Hoe yoga helpt bij een buikje (+ 5 yogahoudingen)
Hooggevoeligheid & stress gerelateerde buikpijn: zo kom je er van af!
De website van Marjolein Dubbers, energiekevrouwenacademie.nl, wordt jaarlijks door meer dan 2 miljoen bezoekers bezocht. Marjolein is food- en lifestylecoach en heeft een passie voor de gezondheid van vrouwen.