Het kan zeer beangstigend zijn om na te denken over de vraag hoe je contact moet maken met je ware gevoelens – wat er schuilgaat achter je stralende glimlach. Eruitzien alsof je alles onder controle hebt, anderen plezieren en de hele tijd je voet op het gaspedaal houden: al deze keuzes hebben je beschermd. Je kwetsbaar opstellen voelt als midden in de strijd je schild laten vallen.
Frontaal de confrontatie aangaan met je schaamte, contact maken met je angst, toegeven dat je moe bent: het is te moeilijk. Het voelt te kwetsbaar. Je krijgt gemakkelijk het idee dat iedereen je kan zien. En je trekt je terug in welke schulp je ook maar kunt vinden.
Perfect verborgen depressie
In veel van de persoonlijke verhalen in Perfect verborgen depressie kun je lezen dat je in stilte een aha-erlebnis kunt hebben. Nieuwe inzichten kunnen leiden tot een herbezinning op een oud patroon dat je nu ziet als zelfdestructief. Dat moment kan echter snel vergeten raken als gevolg van een veel sterker ingesleten gewoonte: vermijding van emoties te midden van de drukte en verwarring van de dagelijkse verantwoordelijkheden. Het gevecht is dus het volgende: laat je jezelf kwellen door de vraag of je nog een taak extra op je kunt nemen, of maak je pas op de plaats en worstel je met de vraag of je je kwetsbaarheid moet tonen? Richt je je op je emoties en maak je er contact mee, of trek je je ervan terug?
Ik hoop dat je ervoor kiest om je kwetsbaarheid te tonen en er contact mee te maken, omdat het gevaarlijk is geworden om je gevoelens te blijven ontkennen en te verbergen – al die dingen die ervoor zorgden dat je ‘veilig’ was.
Lees ook: De tien kenmerken van een perfect verborgen depressie
Hoe maak je nu contact met gevoelens die je zo lang verborgen hebt gehouden?
Het proces bestaat uit de volgende vier stappen:
- Compassie: met een warme, tedere blik naar jezelf kijken – dezelfde als die waarmee je naar anderen kijkt.
- Erkenning: inzien dat je gevoelens normaal zijn en een normaal gevolg van de situatie.
- Mindful contact: langzaam en voorzichtig je emoties naar boven laten komen en er contact mee maken.
- Aanvaarding: accepteren wat je allemaal hebt ontdekt.
Dit proces is effectiever dan welk pantser ook. In het begin kan het kwetsbaar voelen, maar in feite zorgt deze kwetsbaarheid juist voor veiligheid – omdat je je gewaar bent. Je bent aanwezig. Niets uit het verleden kan je nog verrassen of kwetsen. Het zou echter kunnen voelen alsof je een enorm risico neemt. We gaan dus een structuur creëren die je zal helpen en je de weg zal wijzen. Deze structuur wordt een ‘tijdlijn’ genoemd. Het maken van een tijdlijn van ervaringen, kan je helpen om je leven en herinneringen te organiseren, en hij kan ook dienen om je emotionele ervaringen in kaart te brengen.
Een tijdlijn maken om tot emotioneel gewaarzijn en groei te komen
Wat is een tijdlijn? Dat is een chronologische ordening van invloedrijke gebeurtenissen en ervaringen in je leven; belangrijke mijlpalen voor jou. Bij het maken van deze tijdlijn schrijf je over je eigen gelukkige en pijnlijke ervaringen die belangrijk waren in het proces waarin je geworden bent wie je bent. Misschien ontmoette je een mentor, was er een leerkracht die heel aardig tegen je was of won je een wedstrijd. Kwam je niet terecht op de universiteit waar je naartoe wilde, overleed de hond waarvan je zoveel hield of had je een geweldige vriend maar verhuisde hij. Denk aan dit soort gebeurtenissen die veel impact hebben.
Deel je tijdlijn naar eigen believen in. Een optie is om een horizontale lijn te tekenen en die in jaren onder te verdelen. Boven de lijn kun je de positieve gebeurtenissen opschrijven, onder de lijn de traumatische 0en/of pijnlijke, zodat je in één oogopslag zoveel mogelijk kunt zien.
Het maken van een tijdlijn zal je helpen om emotioneel in contact te komen met je pijn uit het verleden, maar ook om te zien op welke manier jouw heden wellicht wordt beïnvloed door het feit dat je deze gebeurtenissen verdringt of ontkent. Hoe kom je in de juiste gemoedstoestand om dit werk te beginnen? Door je eigen vier stappen van het proces te volgen:
- Compassie: met een warme, tedere blik naar jezelf kijken – dezelfde als die waarmee je naar anderen kijkt.
- Erkenning: inzien dat je gevoelens normaal zijn en een normaal gevolg van de situatie.
- Mindful contact: langzaam en voorzichtig je emoties naar boven laten komen en er contact mee maken.
- Aanvaarding: accepteren wat je allemaal hebt ontdekt.
Perfect verborgen depressie
Zou je meer uitleg willen over hoe je deze vier stappen kunt volgen? Ben jij ook iemand die alle ballen hoog probeert te houden en je daarom geen tijd en ruimte hebt om te zien wat er echt van binnen aan de hand is? In Perfect verborgen depressie laat Margaret Robinson Rutherford zien dat perfectionisme heel gevaarlijk kan zijn voor je welzijn, ook al zien anderen er aan de buitenkant niets van – en heb je zelf misschien ook niet door hebt hoe erg je er aan toe bent.
Lees verder over de perfect verborgen depressie:
De vijf fasen van heling bij een perfect verborgen depressie
Psycholoog: wat kan de oorzaak zijn van zwaarte en traagheid bij een depressie?
Inzichten: leren omgaan met perfectionisme
Zo kun je contact maken met emotionele (oude) pijn om te helen
Margaret Robinson Rutherford voert haar eigen psychologiepraktijk en pleit in toonaangevende media voor meer aandacht voor onze mentale gezondheid. Ze deed jarenlang onderzoek naar de samenhang tussen perfectionisme en depressie en de verstrekkende gevolgen daarvan.
