Spirituele levensles van Deepak Chopra over hoe je persoonlijke kracht kan toenemen
Door GastauteurMediteren is een perfecte manier om je lichaam of geest tot rust te brengen. Deepak Chopra is een leermeester in meditatie en in zijn boek Handboek meditatie geeft hij verschillende meditatielessen. Een van de lessen die aan bod komt in het boek is zelfempowerment. In dit artikel legt Deepak Chopra je uit wat dat is en krijg je handvatten uitgereikt om tot een zuiver bewustzijn te komen.
Zuiver bewustzijn heeft geen identiteit, geen ‘ik’ om te verdedigen. Het is niet verbonden aan herinneringen, gewoonten en oude conditioneringen, omdat zijn focus alleen op het huidige moment ligt.
Wat is zelfempowerment?
Totale meditatie verruimt je gewaarzijn en met die verruiming neemt je persoonlijke kracht toe. Kracht gebaseerd op gewaarzijn is niet alleen een mogelijkheid, maar ook een automatisme – en iets wat de meeste mensen niet weten. Het stereotype beeld van een krachtig iemand is gekoppeld aan maatschappelijke kenmerken zoals geld, status en een positie waarin je anderen kunt vertellen wat ze moeten doen.
De werkelijke krachtbron is een mysterie en als de rijkste en meest prominente publieke figuren openhartig over zichzelf praten, geven ze vaak toe dat ze zelf verbaasd zijn dat ze het zover hebben geschopt. De meesten zullen zeggen dat ze geluk hebben gehad, dat ze op het juiste moment op de juiste plek waren.
We laten geluk hier even buiten beschouwing om helder en praktisch uit te leggen hoe het pad naar zelfempowerment zich ontvouwt. Het kan goed zijn dat je tevreden bent met de keuzes die je tot nu toe in je leven hebt gemaakt. Dit geeft aan dat je leven naar wens verloopt. De meeste mensen zullen echter vinden dat ze én goede én slechte keuzes hebben gemaakt. Maar hoe je hier zelf ook over denkt, geen enkel tot dusver behaald succes weegt op tegen leven vanuit het beginpunt van oneindige mogelijkheden.
Bij totale meditatie herzie je je verwachtingen doordat je steeds dichter bij de bron van totaal bewustzijn komt. En dan doet zelfempowerment de rest. Dit wil zeggen dat je je op een natuurlijke manier afstemt op een bewustzijnsniveau dat voor de juiste afloop van iedere situatie of uitdaging zorgt. Als je verlangens zich richten op positieve doelen, dan lost de kwestie van zelfempowerment zich vanzelf op.
Het nemen van beslissingen
Als je van beginpunt verandert, verandert je hele beeld van zelfempowerment. Beeld je in dat je een kamer betreedt en wordt bevraagd door iemand met een bepaalde autoriteit, laten we zeggen een ambtenaar van de belastingdienst, een advocaat of je baas. Je hebt geen idee hoe het gesprek zal aflopen. Hoe voel je je bij dit vooruitzicht? Sommige mensen komen in zo’n situatie daadkrachtig voor zichzelf, hun werk en hun meningen op, terwijl anderen bescheiden, zenuwachtig of snel geïntimideerd zijn.
Je kent jezelf goed genoeg om te weten hoe je waarschijnlijk zou reageren. Maar je zelfkennis draait in dit geval om beperkingen. Oppervlakkig gezien lijkt degene met het grootste ego superieur aan iemand die stil en bescheiden is. Maar je kunt van tevoren niet weten wie van de twee de juiste beslissingen neemt.
We grijpen vaak terug op krachtbronnen uit de tweede hand en proberen daarmee sterk, succesvol en gecontroleerd over te komen, terwijl we diep vanbinnen verbijsterd zijn door de manier waarop het leven in elkaar zit. We blijven verbijsterd omdat we niet verbonden zijn met de krachtbron. Het verschil tussen wel en niet verbonden zijn, is overduidelijk als je eenmaal weet hoe bewustzijn werkt. Beslissingen nemen is niet zo’n rationeel proces als we doorgaans denken.
Ben je vol zelfvertrouwen of onzeker?
Maak eens een pas op de plaats en denk aan de laatste belangrijke beslissing die je hebt genomen. Het gebeurt niet vaak dat je een nieuw huis koopt of van baan verandert, maar mogelijk heb je besloten om je over een bepaalde kwestie uit te spreken, advies te geven aan een vriend(in) of familielid, een presentatie op je werk te geven of om iets duurs te kopen waar je lang over na hebt moeten denken. Terwijl je nadacht over de beslissing, speelden de kwaliteiten van bewustzijn een rol.
Mogelijk bevond je jezelf in een van de volgende situaties:
Je was vol zelfvertrouwen en zeker dat je de juiste keuze had gemaakt. Je had een duidelijk doel voor ogen. Je had controle en kende geen enkele twijfel.
Of:
Je was onzeker en vol twijfel. Je hinkte op meerdere gedachten. Je wist niet zeker of het zou lopen zoals je wilde. Je was bezorgd en had zo je bedenkingen.
Deze kenmerken van gewaarzijn geven aan hoe empowered je je voelde toen je je laatste belangrijke beslissing nam. Rationele afwegingen spelen natuurlijk mee, maar zijn slechts een onderdeel van het geheel. Als je heel erg twijfelde, heb je je definitieve keuze waarschijnlijk impulsief genomen. Wie heeft nooit achteraf ergens spijt van gehad?
Hoe kun je ervoor zorgen dat je vol vertrouwen bent in plaats van twijfelend? De meeste mensen kiezen ervoor om hun twijfels te vermommen in een zelfverzekerdheid die ze niet echt voelen. Je beschermt je zelfbeeld, iets wat je gewend bent te doen, en zoekt niet naar een bewustzijnsniveau waar vertrouwen, richting, zekerheid, doelgerichtheid, zin, controle en een succesvolle afloop standaard zijn. Het ego zal je daar niet heenbrengen en daarom is voorbijgaan aan het ego zo’n belangrijk onderdeel van totale meditatie.
Het loslaten van het ego
Het probleem is dat het ego een enorm grote rol speelt bij het nemen van beslissingen, waardoor het moeilijk is om het met rust te laten. Net las je mijn bewering dat er een bewustzijnsniveau is waar een succesvolle afloop standaard is, hoe reageerde je daarop? Als er twijfel opkwam of als je sceptisch werd, reageerde je vanuit het ego. Ik heb het hier niet over egoïsme, want dat is een aangedikt ego. In het dagelijks leven is het ego je individuele standpunt, of je nu egoïstisch of bescheiden bent. Het bevat je ervaringen en herinneringen, gewoonten en overtuigingen, oftewel het hele verhaal dat je tot dit moment hebt geleefd.
Voor de meeste mensen is het idee dat je je niet langer met het ego bemoeit zo vreemd, dat ze niet weten wat ermee wordt bedoeld. Dat is heel begrijpelijk. Zuiver bewustzijn heeft geen identiteit, geen ‘ik’ om te verdedigen. Het is niet verbonden aan herinneringen, gewoonten en oude conditioneringen, omdat zijn focus alleen op het huidige moment ligt. Als ervaring is zuiver bewustzijn vanuit het ego gezien volkomen leeg. Het ego registreert een ervaring voornamelijk met verlangens en eigenbelang. ‘Ik wil dit’ en ‘ik wil dat niet’ zijn de belangrijkste overwegingen. ‘Dit vind ik prettig’ en ‘dat vind ik vervelend’ spelen ook een belangrijke rol, net als ‘Is dit goed of slecht voor me?’
De staat van rust en ontspanning
Als verlangen en eigenbelang afwezig zijn, dan ervaart het ego niets. De ervaring van zuiver bewustzijn berust op simpelweg aanwezig zijn, waarnemen, toelaten, en op de juiste manier handelen zonder bijgedachten en eigenbelang. Een pas op de plaats maken zet ervaringen op hun kop. Dan is de geest niet langer voortdurend actief en rusteloos – met af en toe een moment van rust, vrede en ontspanning – maar dan ben je altijd vredig en ontspannen met af en toe momenten waarin iets omhoogkomt om te zeggen, denken of doen.
Dit contrast is zo groot dat veel mensen de staat van rust en ontspanning waarin de geest van nature het liefst verkeert, afwijzen. Voor hen voelt innerlijke rust als ‘er gebeurt helemaal niets’ en dus gaan ze onmiddellijk op zoek naar een bron van activiteit en afleiding. Heb je weleens het gevoel dat je niet weet wat je moet doen of dat je ongedurig bent? Dan sta je plotseling op om een snack te pakken, te kijken of je nieuwe berichtjes hebt, of je zapt langs alle tv-kanalen, meestal
gedachteloos of zonder dat het echt noodzakelijk is.
Impulsief gedrag is een vorm van weerstand tegen simpelweg aanwezig zijn in het hier en nu. Het ego voelt zijn eigen rusteloosheid op een plek waar echte rust en ontspanning heersen en ‘er gebeurt helemaal niets’ wordt de trigger voor zinloze geestelijke activiteit.
We kunnen van niemand verwachten dat hij van de ene op de andere dag van ego-niveau naar het niveau van oneindige mogelijkheden springt – zo’n sprong is min of meer ondenkbaar. Maar we kunnen wel terugkeren naar de basale waarheid dat bewustzijn overal is en overal bij betrokken is. Het is betrokken bij de manier waarop we ons leven leiden en biedt ons een punt halverwege, dat volledig menselijk is en tegelijkertijd veel ruimer dan het ego. Dit punt bevindt zich daar waar
jij, als individu, de georganiseerde kracht van bewustzijn ontmoet, de kracht die de hele lichaamgeest overziet. Van hieruit zijn alle voordelen van een wakker leven beschikbaar.
Totale meditatie
De keuze tussen ‘ja’ of ‘nee’ zeggen, is waarschijnlijk de meest basale keuze die mensen iedere dag maken. Die beslissing nemen we steeds weer en mensen die geneigd zijn om meestal ‘nee’ te zeggen, maken het zichzelf niet makkelijk. Altijd ‘ja’ zeggen brengt ook problemen met zich mee. Onze keuze voor ‘ja’ of ‘nee’ is in feite gebaseerd op de keuze die we in het verleden steeds weer hebben herhaald. Handelen uit gewoonte is willekeur. Ouders raken geïrriteerd als een kind bij ieder nieuw soort eten zegt: ‘Ik lust dit niet’ en antwoorden dan gefrustreerd: ‘Je hebt het nog niet eens geproefd.’ Wanneer we als volwassene het nieuwe en onbekende afwijzen, doen we in feite niets anders dan toegeven aan die kinderlijke neiging om ‘nee’ te zeggen zonder er verder over na te denken.
Laten we hier eens naar kijken in relatie tot weerstand. Als je nooit enige weerstand hebt gehad in je leven, is er weinig reden om ‘nee’ te zeggen. Waar komt weerstand vandaan? Als andere mensen weerstand bieden, raken we vaak geïrriteerd en gaan we tegenstand bieden. Maar het is belangrijk dat we onze aandacht richten op de verborgen weerstand die in onszelf ligt.
Iedereen zal het ermee eens zijn dat:
• Andere mensen meegaander zijn als je niet tegen ze ingaat.
• Als je wilt krijgen wat je verlangt, je anderen vaak moet geven wat zij willen.
• Je met samenwerken verder komt dan met niet samenwerken.
• Je niet kunt voorkomen dat iemand op je reageert zoals hij/zij wil reageren.
• Je gemakkelijk ‘nee’ zegt tegen dingen die nieuw en onbekend zijn.
Iedereen krijgt met dit soort dingen te maken in het leven, maar als je de ware aard van bewustzijn kent, verandert ieder hierboven genoemd punt. Omdat bewustzijn totaal is, biedt het nooit weerstand aan zichzelf. De oceaan kan stormachtig zijn, maar hoe hoog de golven ook zijn, hij weerstaat zichzelf niet. Hij bevindt zich alleen in een andere toestand, namelijk stormachtig in plaats van kalm. Bewustzijn laat allerlei stormen van menselijk gedrag toe. In het dagelijks leven worden we voortdurend voor de keuze gesteld van vechten of toegeven, mee discussiëren of je er niet mee bemoeien. Er is niet één bepaalde houding voor alle mogelijke situaties. De samenleving viert een oorlogsoverwinning en vereert in één adem een pacifist als Gandhi.
De weg van de minste weerstand
Deze tegenstrijdige opwellingen zullen met elkaar in strijd blijven als we niet tot een dieper inzicht komen. Bewustzijn is van zichzelf ordelijk en georganiseerd. Het ontvouwt zijn kracht langs de weg van de minste weerstand. De natuur als geheel functioneert volgens de wetten van beweging, hitte, zwaartekracht, enzovoorts, die allemaal één ding gemeen hebben: ze nemen de kortste weg van A naar B, omdat dit de minste inspanning vraagt. Rechte lijnen zijn de norm in de natuur zolang er geen obstakels in de weg liggen. De weg van de minste inspanning is niet alleen efficiënt. Het is de beste manier om een doel, welk dan ook, te bereiken. Je hebt de minste wrijving en je omzeilt obstakels zo snel mogelijk. Als je dit naar het dagelijks leven vertaalt, ziet zelfempowerment er heel anders uit.
Zo kun je je bij iedere keuze die je maakt afstemmen op de weg van de minste weerstand:
- Geef niet meteen weerstand en zeg niet meteen ‘nee’ zonder eerst te ontspannen en jezelf te centeren, zodat een dieper gewaarzijn kan antwoorden. Als het de kans krijgt, zal dieper gewaarzijn kiezen voor het juiste resultaat met de minste inspanning. Handel niet impulsief.
- Als je te maken krijgt met een stressvolle situatie, vraag jezelf dan bewust of de weg van de minste weerstand voor je openligt. Zo ja, neem die dan.
- Laat de dingen meer gebeuren en laat ‘het vaker gaan’, in plaats van dat je de controle wilt behouden.
- Kies voor eensgezindheid en samenwerken.
- Wees niet intimiderend en dwingend en val ook niet terug op ‘Omdat ik het zeg, daarom!’
- Zoek zo veel mogelijk inbreng van buitenaf van mensen die op zijn minst net zo alert en bewust zijn als jij.
- Vermijd mensen die doorgaans precies het tegenovergestelde doen van wat hierboven staat.
Het is belangrijk om je te realiseren dat de weg van de minste weerstand niet hetzelfde is als berusting of geestelijke luiheid. De belangrijkste reden waarom we nog niet gekozen hebben voor de weg van de minste weerstand als een pad naar bewustwording en zelfempowerment, is onze sociale conditionering. Er is een hele mythologie ontstaan rond nooit opgeven, terugvechten, winnen ten koste van alles en de vijand verslaan. In het begin ga je misschien nog mee in deze mythe, maar bewustzijn toont een betere weg.
De weg van de minste weerstand is hier en nu toepasbaar, maar je moet weten dat iedere kracht afkomstig uit bewustzijn sterker wordt naarmate je gewaarzijn zich verdiept. Als je blijft mediteren en steeds vaker de weg van de minste weerstand beoefent, zul je dichter bij de bron van zuiver gewaarzijn komen. En je keuzes zullen steeds geslaagder zijn, omdat je wordt ondersteund door de ordelijke en georganiseerde kracht van bewustzijn.
Geschreven door Deepak Chopra.
Handboek Meditatie
In Handboek Meditatie van Deepak Chopra krijg je meditatielessen van de leermeester zelf. Hij geeft meditatielessen voor meer aandacht voor de wereld om je heen en dit zorgt voor een beter en rijker leven.
Lees ook deze artikelen:
Inspirerend leven werkt samen met experts om je te inspireren. Gastauteurs bieden ons hun verhalen aan om met jou te delen.