We zijn allemaal weleens een ‘wandelend hoofd’; oftewel niet goed aanwezig in ons lichaam. Ben je vaak niet aanwezig? Dan kan je lichaam gaan schreeuwen om aandacht, met alle gevolgen van dien. Sharon Blackie, mytholoog en sprookjes-expert, legt je in dit artikel uit wat de gevaren zijn van niet in je lichaam aanwezig zijn én geeft je vier makkelijke tips zodat je weer kunt thuiskomen in je lichaam.
Wanneer we naar ons lichaam leren luisteren, kunnen fysieke symptomen ons soms bewust maken van dingen die ontsnapt zijn aan ons bewustzijn.
Respect voor het lichaam
Hoe kunnen we het gevoel krijgen bij de grote wijde wereld te horen als zo velen van ons nog niet eens het gevoel hebben thuis te zijn in ons eigen fysieke lichaam? Het idee om respect – laat staan ontzag – te hebben voor het fysieke lichaam, was lang uit de mode in het Westen. Ons is heel lang geleerd onszelf te zien als superieur aan de dieren, maar ons lichaam en zijn vaak vieze functies zijn voor veel mensen een nogal gênante herinnering aan het feit dat dit precies is wat we zijn.
Daarnaast hebben we ook nog de ongelukkige neiging ontwikkeld het lichaam te zien als een object, in plaats van het volledig te bewonen. Ons lichaam is een instrument geworden voor ‘verbetering van onszelf ’, omdat we voortdurend gemaand worden het te trainen en operaties te ondergaan, om ons te vormen naar het beeld van fysieke perfectie dat onze cultuur ons voorhoudt.
Het lichaam als instrument
Door het wantrouwen in onze cultuur ten opzichte van het zintuiglijke en de afwijzing van het lichamelijke hebben we het gevoel dat we los zijn geraakt van de wereld om ons heen, en wordt onze illusie gevoed dat we zelf geen deel uitmaken van de wereld die we waarnemen. Er zijn zoveel dingen die ons afleiden van het enige wat echt altijd van ons zal zijn: ons lichaam.
We zijn geneigd te denken dat het lichaam in de eerste plaats een omhulsel is van de geest, van ons ‘bewustzijn’ of ons ‘zelf’. Een lastig omhulsel, omdat we er niet altijd op kunnen vertrouwen als we willen weten wat ‘waar’ is, en het de irritante neiging heeft om te bezwijken. We sluiten ons lichaam af voor de ervaringen van ons bewustzijn, negeren het en veronachtzamen het vaak, tot het moment waarop we ons ongemakkelijk voelen of feitelijk pijn krijgen. Het is waar, het lichamelijke bestaan is onzeker, snel voorbij en vaak vervuld van pijn. Het is dan ook niet verrassend dat we onszelf willen beschermen tegen onze kwetsbaarheden.
Thuis in je lichaam
Je thuis voelen begint echter met het lichaam, en als we niet betoverd zijn door het wonder van ons eigen fysieke bestaan, hoe kunnen we dan ooit hopen betoverd te raken door de grote wijde wereld, en onze plek daarin? Wanneer we ons afsluiten voor de veranderingen in ons fysieke bestaan, en de wereld op een veilige afstand houden, sluiten we ons ook af voor plezier, genot en verwondering. Voor het plezier van het contact met andere mensen en dieren, het zachte gevoel van de mist ’s morgens vroeg op je huid. Van de schok wanneer je zwemt in een koude, zoute zee, en de geur van bloemen.
Mediteren is niet altijd de oplossing
Veel populaire meditatievormen die een brug slaan tussen het therapeutische en het spirituele, hebben ook de neiging mensen zich uitsluitend te laten focussen op de binnenkant van hun hoofd. Sommige daarvan zijn echter zeer dubieus. Dat ondervond ik een aantal jaren geleden zelf toen ik me aanmeldde voor een vijfdaagse stille meditatieretraite, omdat ik me
al meer dan dertig jaar zorgen maakte over het feit dat ik niet ‘goed’ kon mediteren. Dit retraite werd binnen gehouden terwijl de natuur in volle bloei stond. Daarnaast moesten we ons volledig focussen op de binnenkant van ons hoofd.
Thuiskomen in je lichaam lukt dus niet altijd dankzij meditatie, maar wat helpt dan wel? Hoe kunnen we leren om volledig in ons lichaam te zitten en te luisteren naar de wijsheid die ons lichaam in zich draagt?
Thuiskomen in je lichaam
De gevaren van niet in je lichaam zitten, zijn enorm. Je kunt veel stress ervaren, niet ‘echt’ leven, biologisch onverklaarbare lichamelijke symptomen ontwikkelen en nog veel meer. Deze vier tips helpen je om weer thuis te komen in je lichaam.
1. Luisteren naar symptomen
Wanneer we naar ons lichaam leren luisteren, kunnen fysieke symptomen ons soms bewust maken van dingen die ontsnapt zijn aan ons bewustzijn. Als dertiger begon ik symptomen te vertonen van chronische hyperventilatie of te snel en te diep ademhalen, waardoor ik voortdurend naar adem snakte. Het duurde lang voordat ik erachter was wat mijn lichaam mij probeerde te vertellen: Je krijgt hier geen lucht, letterlijk. Korte tijd later had ik het gevoel dat ik een brok in mijn keel had en vervolgens kreeg ik vreemde krampen, alsof er een paar handen om mijn hals zaten die hem dichtknepen en weer loslieten, vervolgens opnieuw dichtknepen en weer loslieten. Hallo! zei mijn lichaam. Is daar iemand? Luister je nu wel? Je kunt dit niet meer slikken! Voor beide symptomen was geen onderliggende lichamelijke oorzaak aan te wijzen, maar toen ik een aantal belangrijke veranderingen aanbracht in mijn leven, verdwenen ze meteen.
Neurologe Suzanne O’Sullivan zegt dat naar schatting dertig procent van de patiënten die een huisarts in het Verenigd Koninkrijk dagelijks ziet, een of andere psychosomatische ziekte heeft: de ervaring van fysieke symptomen die voortkomen uit de psychische toestand van de patiënt, in het bijzonder emotionele stress. Als symptomen het gevolg zijn van chronische spierspanning door stress of een trauma, is het enige dat op de lange duur zal helpen een belangrijke verandering in je levensstijl of de manier waarop je het leven benadert, om weer in balans te komen.
Soms heeft ons lichaam een belangrijk verhaal te vertellen, en wanneer een lichamelijk symptoom aanhoudt – ook al is er geen duidelijke biologische verklaring voor – dan is het waarschijnlijk tijd om een beetje dieper te duiken in wat het verhaal zou kunnen zijn.
Lees ook:
Heb je chronische en onbegrepen klachten? Dit kan helpen bij heling
Onbegrepen pijn: hoe onderliggende emoties in je lichaam kunnen vastzitten
2. Stem je af op de wijsheid van je lichaam
Volgens de Tibetaanse leer is het mogelijk om prana (levensenergie) naar een bepaalde plek in je lichaam te brengen door te visualiseren dat je naar die plek ‘toe ademt’. Adem in en stel je dan voor dat je die ademhaling – en de prana die ze met zich meedraagt – naar specifieke gebieden in je lichaam stuurt, bijvoorbeeld je voeten, je buik, je keel … Terwijl je dit doet, zul je je bewust worden van een ongemakkelijk gevoel, blokkades of spanningen, als die er zijn.
Het gevoel dat je eerst had, namelijk dat je lichaam een voorwerp is waar je controle over hebt met je verstand, verandert in het besef dat je verstand of onstoffelijke geest in je hele lichaam zit. Ik raad je sterk aan deze oefening buiten uit te proberen. Wat je je er ook van voorstelt dat er zal gebeuren, we kunnen er waarschijnlijk vrij zeker van uitgaan dat de levenskracht die je probeert te gebruiken, daar oneindig veel groter zal zijn.
Lees ook:
Tijdloze wijsheid: zo vraag je hulp aan je innerlijke leraar (ook tijdens moeilijke periodes)
3. Respecteer je bioritme
Een van de grootste problemen waar velen van ons tegenwoordig mee te maken hebben, is het feit dat we niet kunnen leven volgens het natuurlijke ritme van de seizoenen en de diverse dingen die ons lichaam op verschillende momenten nodig heeft.
Voor vrouwen kan de onmogelijkheid om naar het natuurlijke bioritme te luisteren extra moeilijk zijn, omdat onze energie, stemmingen en slaappatronen sterk worden beïnvloed door onze menstruatiecyclus. De meesten hebben de natuurlijke neiging om tijdens de menstruatie stiller en meer alleen te willen zijn. Voor velen van ons is het geen optie om radicale veranderingen aan te brengen in onze manier van leven, maar er zijn een paar dingen die je wel kunt doen. Probeer regelmatig tijd te vinden om te eten en te slapen wanneer je lichaam dat nodig heeft, in plaats van de regels of behoeften van anderen te volgen.
Probeer het rustig aan te doen op de dagen dat je menstrueert. Voorkom dat je agenda zich vult met sociale afspraken en andere verplichtingen. In de Inspirerend Leven Agenda is er genoeg ruimte om rust in te bouwen, zo kun je bijvoorbeeld voor elke maand een intentie noteren. Gun jezelf de tijd om je terug te trekken in je archetypische donkere hol. Er is daar veel rijkdom te vinden in de heerlijke, voedende stilte.
Lees ook:
Claim je cyclus: iedere week kent haar eigen superkrachten en kwetsbaarheden
Menstruele cyclus & hormonen: zo zorg je het beste voor jezelf tijdens elke fase
4. Beweeg voldoende
De sociale en technologische veranderingen van pakweg de afgelopen zestig jaar hebben ons fysieke activiteitenniveau aanzienlijk verlaagd en we zijn steeds meer tijd zittend gaan doorbrengen. Van belang is, dat we van bewegen niet iets optioneel extra’s maken, voor erbij, waarvan we kunnen besluiten het niet te doen op de dagen dat we het gevoel hebben dat het te druk is. Het gaat erom bewegen onderdeel te maken van elk aspect van ons leven.
Wees creatief, beweeg op onverwachte momenten en maak er een sport van om zoveel mogelijk te bewegen. Er is altijd wel mogelijkheid voor een extra wandeling, sprintje of trap om te bewandelen of een dansje om te maken.
Lees ook:
5 tips om je dagelijkse yogaroutine vol te houden
In alles zit betovering, als je ervoor kiest het te geloven en te voelen.
Het betoverende leven
Dit is een fragment uit 'Het betoverende leven'. In dit boek vertelt mytholoog en sprookjes-expert Sharon Blackie hoe we ons leven steeds meer kunnen betoveren met de kracht van verhalen.
Nog beter thuiskomen in je lichaam? Deze artikelen helpen je:
Energetisch aarden: vijf kenmerken van slecht geaard zijn
Hoogsensitiviteit: vijf manieren om te aarden in de lente
Hoogsensitief & aarden: waarom is het zo belangrijk om geaard te zijn?
Makkelijke methode om je goed te aarden: een natuurlijke stroom van aarde-energie
Aarden: zo kun jij ontladen + extra tips