Zijn je partner en jij allebei emotioneel verwaarloosd? Dit zijn de kenmerken en de gevolgen
Door Jonice Webb
Wat gebeurt er als twee mensen die emotioneel zijn verwaarloosd in hun jeugd, elkaar ontmoeten en met elkaar trouwen? Ze worden dan een dubbel emotioneel verwaarloosd stel. In dit artikel legt Jonice Webb, auteur van Ongekende gevoelens, uit tegen welke problemen een dubbel emotioneel verwaarloosd stel kan aanlopen.
Je weet er niet van af als kind. En als volwassene kun je je de verwaarlozing niet herinneren.
Emotionele verwaarlozing
Emotionele verwaarlozing, ook wel Childhood Emotional Neglect (CEN) genoemd, is een subtiele, vaak onzichtbare ervaring uit je jeugd die veel mensen in hun familie hebben meegemaakt. Je weet er niet van af als kind. En als volwassene kun je je de verwaarlozing niet herinneren. Toch heeft de ervaring invloed op je hele leven. Het is net een grijze wolk die continu boven je hangt. De wolk komt vervolgens ook boven je huwelijk te hangen, waardoor er een afstand qua emoties tussen jou en je partner komt te zitten, er miscommunicatie kan plaatsvinden en een gebrek aan intimiteit.
Emotionele verwaarlozing komt voor als een ouder niet genoeg aandacht besteedt aan de emotionele behoeftes van het kind. Als je opgroeit met ouders die jouw gevoelens niet erkennen of erop reageren, dan weet je kinderbrein precies wat het moet doen. Het bouwt een muur om het persoonlijkste, biologische deel van wie je bent: je emoties. Je gevoelens zitten veilig verborgen achter de muur en je ouders (en jij ook) kunnen doen alsof ze er niet eens zijn of er niet toe doen.
De effecten
Jaren later als je een serieuze relatie hebt, doen er zich verscheidene problemen voor. Die muur die je heeft geholpen toen je nog kind was, zit nu in de weg. De muur houdt de belangrijke, interne bron afgezonderd die je nodig hebt om hecht te worden met je partner: je emoties.
Wat opvallend is, is dat mensen die zijn opgegroeid met CEN, zich vaak aangetrokken voelen tot anderen die zijn opgegroeid met CEN. Als je eigen emoties geblokkeerd zijn, voel je je vaak op je gemak bij iemand wiens emoties ook veilig zijn opgeborgen.
Wat gebeurt er dus als twee mensen die in hun jeugd emotioneel zijn verwaarloosd, gaan trouwen? Hoe gaat zo’n stel om met de twee muren tussen hen door de jaren heen dat ze samen zijn?
Voorbeeld van een dubbel verwaarloosd koppel
Jason en Betsy, een dubbel emotioneel verwaarloosd stel. Ze zijn al tien jaar getrouwd en weten allebei niet dat de ander CEN heeft meegemaakt. Het is zaterdagochtend en ze voeren een normaal gesprek.
Betsy: ‘Om 9:30 zet ik Curt af bij zijn basketbaltraining. Kun jij Emma om 9:45 ophalen van haar turnles?’ Terwijl ze dit vraagt, maakt Betsy zich zorgen dat Jason geïrriteerd raakt door haar vraag. Ze houdt zijn reactie dus nauwkeurig in de gaten terwijl ze de vraag stelt.
Jason ziet Betsy hem een blik toewerpen die hij niet begrijpt en hij gaat ervan uit dat ze hem op de een of andere manier probeert te manipuleren. Hij besluit om haar uit te dagen door zichzelf in een slachtofferrol te plaatsen om haar een slecht gevoel te geven.
Jason: ‘Wat is het probleem? Eén iemand kan beide toch wel doen? Ik zet Curt wel af en haal Emma op.’
Betsy hoort de spanning in Jasons stem en neemt aan dat dat komt door haar vraag. Is het nou zo erg om een keer mee te helpen in het weekend? denkt ze geïrriteerd.
Betsy: ‘Laat maar zitten. Ik doe het allebei wel.’
Terwijl Betsy die ochtend de kinderen ophaalt en afzet, is ze vanbinnen woedend op Jason omdat hij niet wil meehelpen. Ondertussen voelt Jason thuis drie verschillende dingen: hij is gefrustreerd met zijn ‘manipulatieve’ vrouw, verward over wat er tussen hen die ochtend is gebeurd en ergens voelt hij zich ook schuldig dat hij thuis zit terwijl Betsy al het werk doet.
Uiteindelijk overwint zijn schuldgevoel het. Hij voelt zich schuldig en gaat daarom een grote pot chili maken, Betsy’s favoriete gerecht.
De vijf problemen die een dubbel emotioneel verwaarloosd stel meemaken
Jullie zijn gescheiden door muren
Het maakt niet uit hoeveel jullie van elkaar houden, hoeveel kinderen jullie hebben of wat jullie samen hebben meegemaakt. Jullie zijn niet genoeg verbonden met elkaar op de belangrijkste manier: emotioneel. Het is niet zo dat je geen emoties hebt (Betsy en Jason ervaren allebei genoeg emoties, zoals je hierboven kunt lezen), het is alleen zo dat jullie allebei niet genoeg in verbinding staan met wat je voelt, waardoor je die emoties niet kunt delen en ervan gebruik kunt maken zoals het hoort in een relatie.
Jullie begrijpen allebei niet wat er echt aan de hand is
Toen je ouders jouw gevoelens negeerden, liep je een belangrijke ervaring in je jeugd mis. Je hebt niet geleerd hoe emoties werken. Je kreeg niet de kans om te leren wanneer je iets voelt, dat gevoel te identificeren, te omschrijven of te delen met iemand anders. Dat zijn zaken die je geleerd moet hebben om een emotioneel intiem te zijn met je partner, en waarschijnlijk realiseer je je niet eens dat je dit nooit hebt geleerd.
Er is veel misinterpretatie in jullie interactie
Misschien is het je opgevallen dat Betsy en Jason elkaar niet begrepen. Betsy denkt dat Jason niet bereid is om te helpen, wat niet waar is, en Jason gaat ervan uit dat Betsy hem probeert te manipuleren, wat ook niet klopt. Ze zijn allebei boos op elkaar om twee verschillende redenen. En ze weten geen van beiden hoe ze erachter moeten komen wat de ander echt denkt.
Na verloop van tijd raken jullie afgezonderd van elkaar
Naast de normale conflicten tussen stellen, zorgt zo’n misinterpretatie van elkaar er ook voor dat jullie steeds meer afgezonderd van elkaar raken. Hoe langer je samen bent, hoe groter de afstand tussen jullie wordt.
Zelfs als je van elkaar houdt, is dat niet genoeg
Ik krijg veel emotioneel verwaarloosde stellen voor me en iets wat me altijd opvalt, is dat beide partners meestal oprecht van elkaar houden. Maar ondanks die liefde, voelen ze allebei aan dat er iets belangrijks ontbreekt. Eén iemand of beide partners voelen zich eenzaam in het huwelijk, ondanks hun liefde voor elkaar. Als je jezelf hierin herkent, geef dan niet de moed op. Je kunt hier wat tegen doen!
Gebruik deze kennis en heb het hierover met je partner. Nu dat je weet wat er tussen jullie gaande is, kun je je muren afbrokkelen en gaan voor een betere toekomst waarin jullie hechter zijn met elkaar. Het geweldige aan emotionele verwaarlozing is namelijk dat je kunt helen.
Ongekende gevoelens
Dit artikel is geschreven door Jonice Webb, auteur van Ongekende gevoelens. Herken je iets in het verhaal hierboven? Ongekende gevoelens helpt je om de oude pijn te herkennen, erkennen, omarmen en een plekje te geven. Zonder schuld aan te wijzen, maar met begrip voor hoe het was.
Lees ook deze artikelen:
Vier vormen van verwaarlozing (in je kindertijd) en wat voor effect ze op jou hebben
Wanneer er geen ruimte was om te voelen: herkenning en heling van emotionele verwaarlozing
7 tekenen dat je emotioneel verwaarloosd bent als kind (en hoe het nu invloed op je heeft)
Jonice Webb is gepromoveerd in de klinische psychologie, was directeur van een aantal poliklinieken en voert inmiddels dertig jaar haar eigen psychotherapiepraktijk. Ze heeft zich gespecialiseerd in het werken met jongeren en relatietherapie.
Helaas heb ik dit in mijn relatie meegemaakt. Ik wil graag alsnog leren om te stoppen met emotionele verwaarlozing, mishandeling hebben en doorgeven. Welke stappen kan ik zetten om deze patronen te doorbreken? Om te voorkomen dat ik niet meer emotioneel verwaarloos aan anderen en van mijzelf kan houden en respecteren. Met vriendelijke groet, Caroline