Wat me opvalt in de verhalen van veel hooggevoelige personen is dat ze, als ze net burn-out thuis zitten, geen idee hebben van de hulp die ze nodig hebben. En dat ze ook niet weten waar ze moeten zoeken en ook niet altijd passende adviezen of hulp aangeboden kregen.
De huisarts schrijft vaak medicatie voor, maar als je hooggevoelig bent kan dat veel te heftig zijn. Plus dat het niet echt iets oplost. ‘Medicatie? Je wil niet als een zombie niets meer voelen’, zei een deelnemer aan mijn lezing laatst. ‘De psycholoog bood cognitieve therapie, maar toen ik net opgebrand thuis zat, was ik daar nog helemaal niet aan toe,’ vertelde een ander.
Burn-out kan gepaard gaan met heel diverse klachten
In tegenstelling tot wat veel psychologen en artsen schijnen te denken, is burn-out niet alleen maar psychisch of een kwestie van mindset. Nadat je zo lang roofbouw op jezelf hebt gepleegd, is de burn-out een fysieke ziekte geworden en je kunt een veelheid aan lichamelijke klachten hebben. Je herstel zou zich in eerste instantie daarop moeten richten.
Klaartje vertelde me: “Het begon met een klein griepje. Ik wilde opstaan maar mijn benen waren zo zwaar dat ik amper kon lopen. Ik was heel moe. In het begin wist ik niet dat het een burn-out was, ik was bang dat ik nooit meer kon lopen. Nu zie ik, mijn lichaam zei heel hard STOP! Stop met bewegen en maak een pas op de plaats. Er waren wel al kleine signalen, zoals steeds een koortslip, maar ik had nooit geleerd om die op te pikken.”
Bij Miram begon het met paniekaanvallen in de auto. “Toen zag ik dat er iets niet goed was. Zo kende ik mezelf niet, ik was nooit bang en was altijd heel zeker tijdens het autorijden. Ik kreeg slaapproblemen en een opgejaagd gevoel. Toen begonnen de angst- en paniekaanvallen ook ’s nachts, ik werd wakker met een benauwd gevoel. Na een tijdje kon ik helemaal niets meer, ik kon letterlijk de trap niet meer op. Ik ben drie maanden amper buiten geweest, kon niet naar de winkels. Schuifelen door het park, dat ging net.”
Herstellen op het fysieke, emotionele, mentale en spirituele niveau
Slapen, rusten, rustig bewegen, niet te veel willen en doen, (tijdelijk) andere voeding en supplementen, lichaamsgerichte behandelingen en dergelijke. Daarna kun je ook het emotionele niveau betrekken, omdat je een gevoel van falen kunt hebben en niet weten wat je nog waard bent. Dan kan een proces beginnen van het doorleven van allerlei gevoelens en emoties, die je misschien lang had weggestopt.
En dan kun je toekomen aan het mentale of cognitieve niveau; je gedachten en overtuigingen. Tenslotte kun je terugkijken en je afvragen hoe het zover heeft kunnen komen en wat de zin is van deze gedwongen periode van stilstaan, ik noem dat het spirituele niveau.
Burn-out is in essentie een uitnodiging om te voelen en op die manier trouw te zijn aan jezelf, in plaats van te willen voldoen aan verwachtingen en eisen van anderen. Het gaat erom te leren leven in het nu, in plaats van steeds gericht te zijn op wat er nog moet in de toekomst. Want dat heeft nou net bijgedragen aan het proces van roofbouw. In een eerder artikel heb ik de zeven stappen beschreven die leiden tot herstel van burn-out.
Het burn-out patroon in kaart brengen
Het mentale of cognitieve niveau is overigens wel belangrijk, want je gedachten en overtuigingen zijn -meestal oude- conclusies die je ooit hebt getrokken en die jou nog steeds leiden. Negatieve aannames over wie je bent die maken dat je je op een bepaalde manier gedraagt.
Het is een essentieel onderdeel van de cirkel van uitputting, het patroon dat tot de burn-out heeft geleid. Onder de overtuigingen over jezelf zit vaak angst voor pijn die en die maakt weer dat je denkt ‘ik moet…’ en zo kun je in steeds in hetzelfde kringetje blijven ronddraaien en heel veel energie verliezen.
Overzicht van hulp op de verschillende niveaus
Welke hulp of begeleiding je kan helpen om te herstellen, zeker als je hooggevoelig bent, heb ik op een rijtje gezet. In onderstaand schema vind je een overzicht van het fysieke tot en met het spirituele niveau met mogelijke vormen van therapie of begeleiding. Ik hoop dat het jou, of iemand die je kent, helpt om in elke fase in je proces van herstel passende hulp of begeleiding te vinden.
De belofte van burn-out
In mijn boek De belofte van burn-out vind je informatie over de verschillende niveaus waarop je burn-out bent geraakt en hoe daarop weer te herstellen. De interviews met de vele hooggevoelige personen die ik heb gehouden laten zien welke klachten je zoal kunt hebben en bieden erkenning en herkenning. Ze vertellen ook wat hen heeft geholpen om weer te herstellen.
Lees ook deze artikelen:
Het belang van rust na een burn-out
Groeiproces na burn-out: een eenzame reis
Waarom je als hsp vatbaarder bent voor burn-out
Lusanne Hogeweg schrijft over hooggevoeligheid, burn-out en je missie leven. Ze is auteur van de boeken "De belofte van burn-out' en 'Van voldoen naar voldoening'. Ze heeft een re-integratiebureau voor hoogsensitieve personen die na een burn-out werk zoeken waar ze weer energie van krijgen, zie vialusanne.nl.
wat ik als therapie zie zijn niet culturele technieken. ik adviseer de mensen de Europese therapie en heb hier meestal goede resultaten mee. die therapie is soehma eenmalig aanschaffen en doen kun je zelfstandig doen. geen therapeut nodig meestal, tenzij het te heftig is. een idee? in plaats van yoga en mindfulness
Heel mooi beschreven en ook herkenbaar! Ben het ook zo eens met dat medicatie niets oplost, tijdelijk misschien maar niet op langer termijn! Ik denk dat heel wat mensen aan deze blog/artikel kunnen hebben, ook vooral met hoe verder. Wat je kunt doen om jezelf te helpen want als je het soms van de hulpverleners af moet laten hangen..
Ja helemaal eens met je Lusanne. Mooi wat je adviseerd over het niveau van mens zijn en hoe je je daar verder in kan ontwikkelen. Een burn out zie ik ook fase in je leven dat t even niet zo lekker loopt en dat het "zelf' roept om aandacht voor verdere ontwikkeling. Samen met mijn partner en medewerker werken ook op deze manier. Fysiek, emotioneel en mentaal. En wanneer je er aan toe bent spiritueel. Fijn wanneer we mensen op deze manier verder kunnen helpen. Het zou leuk zijn je eens te ontmoeten.?
Heel herkenbaar en mooi verwoord! Vanuit mijn ervaringen als mens, psycholoog en coach, zou ik graag nog willen toevoegen dat ik denk dat de volgorde van het aanpakken van de verschillende dimensies erg belangrijk is. Eerst het fysieke niveau, want je hebt kracht en verbinding met jezelf nodig om te voelen. Dan mentaal, want overtuigingen staan vaak in de weg om te voelen en te mogen zijn. Dan emotioneel, doorvoelen en verwerken, om tenslotte ook op het niveau van zingeving en jezelf zijn in een groter geheel, meer duidelijkheid en richting te verkrijgen.
Toen ik een burnout had heeft met name SensiTherapie een enorme verandering teweeg gebracht voor mij. Deze vorm van energetische therapie kijkt naar de mens als totaal plaatje. EFT, drukpuntmassage, edelsteentherapie, psychomotorische werkwijze, Holistic Pulsing, orthomoleculair zijn diverse vormen die binnen deze therapie ingezet kunnen worden. Het heeft mij zo goed geholpen dat ik ervoor koos om zelf de opleiding te gaan doen. Zorg voor en hou van jezelf