Wat vertelt je schuldgevoel jou? Het effect van jouw strenge regels op je leven
Door Gastauteur
Strenge regels voor jezelf en schuldgevoel kunnen ervoor zorgen dat je afwijkt van je zielspad en zielsgeluk. “Zolang deze waarden in overeenstemming zijn met wie jij in je kern bent en geen afbreuk doen aan jouw eigen zielsgeluk, is er niets mis met deze waarden,” zegt opruimcoach Ellen de Pee. Wanneer zijn regels voor jezelf te streng? Je leest het in dit artikel.
Met een schuldgevoel verbreek je de verbinding. Bijvoorbeeld: zojuist had je je moeder aan de telefoon. Nu ze ouder wordt, is het steeds lastiger voor haar om haar boodschappen te doen en komt ze steeds minder vaak buiten de deur. Je wilt haar wel helpen en haar de nodige aandacht geven, maar je hebt ook je eigen huishouden, de zorg voor je gezin, je baan en komt vaak niet toe aan tijd voor jezelf. Als je besluit haar nu niet te helpen, voel je je schuldig.
Hoe komt het dat jij je regelmatig schuldig voelt?
Iedereen ontwikkelt in zijn of haar leven waarden die hij of zij wil uitdragen. Waarden zoals ‘ik wil een goede ouder zijn’ of ‘ik wil aardig zijn tegen andere mensen’. Deze waarden maken ons sociale wezens die we nodig hebben om onszelf staande te houden in de maatschappij en geluk te vinden in contact met andere mensen.
De waarden die jij belangrijk vindt, worden beïnvloed door verschillende factoren. Factoren zoals de opvoeding die je hebt meegekregen, de maatschappij waarin je leeft, het werk dat je doet, het karakter dat je hebt en ingrijpende gebeurtenissen die je hebt meegemaakt in je huidige maar ook in vorige levens.
Zolang deze waarden in overeenstemming zijn met wie jij in je kern bent en geen afbreuk doen aan jouw eigen zielsgeluk, is er niets mis met deze waarden.
Strenge regels voor jezelf
Maar door dezelfde eerdergenoemde factoren kunnen je waarden van jouw ziel afwijken en veranderen in strenge regels. Als je van nature een perfectionistische inslag hebt en je ouders je hebben opgevoed met de norm dat je altijd je best moet doen en je schouders ergens onder moet zetten, kan dit resulteren in de strenge regel ‘ik moet hard werken’ die jij jezelf onbewust oplegt. Deze regel kan je op sommige momenten helpen om net dat stapje extra te zetten en je doel te bereiken. Maar als je je niet bewust bent van deze regel en deze altijd en overal onbewust toepast, raak je opgebrand. De strenge regel houdt je gevangen, want altijd hard werken geeft te veel spanning, maar gas terug nemen en minder hard werken levert evengoed spanning op, want hiermee voldoe je niet aan de strenge regel die je jezelf onbewust oplegt. Met een schuldgevoel tot gevolg.
In feite kun je het dus nooit goed doen. Ofwel je handelt in lijn met je strenge regels ten koste van je eigen zielsgeluk ofwel je handelt in strijd met je strenge regels en voelt je schuldig omdat je niet voldoet.
Hiervoor is maar één oplossing; neem je strenge regels onder de loep om af te rekenen met je schuldgevoel. Om je op weg te helpen je bewust te worden van de mogelijke strenge regels die je jezelf oplegt, volgt hier een lijstje van veelvoorkomende strenge regels.
- Ik moet een leuke partner zijn.
- Ik moet er goed uitzien.
- Ik mag niet lui zijn.
- Ik moet attent zijn.
- Ik mag niks vergeten.
- Ik moet hard werken.
- Ik moet van mijn lichamelijke klachten afkomen.
- Ik moet beter kunnen omgaan met stress.
- Ik moet zorgen dat anderen mij aardig vinden.
- Ik moet afmaken waar ik aan begin.
- Ik mag afspraken niet afzeggen.
- Ik mag anderen niet tot last zijn.
- Ik moet een betrokken ouder zijn.
- Ik moet ervoor zorgen dat mijn kinderen goed in hun vel zitten.
- Ik moet voor een opgeruimd huis zorgen.
Er is niets mis met de waarden die ten grondslag liggen aan deze regels, het pijnpunt zit ‘m in het streng zijn. Er is niets mis met een leuke partner willen zijn. Maar het wordt een probleem als je hier te streng mee omgaat en je je eigen behoeften wegcijfert ten opzichte van de behoeften van je partner. Er is niets mis met een betrokken ouder willen zijn, maar het wordt een probleem als je tegen je zin in klassenouder, voetbalcoach en luizenvader of -moeder bent. Er is niks mis met een opgeruimd huis willen hebben, maar als dat betekent dat je elk vrij moment aan het opruimen bent in plaats van op tijd te ontspannen, ga je te streng met je regels om.
Hoe reken je af met je schuldgevoel?
De bewustwording van je strenge regels is de eerste stap om van je schuldgevoelens af te komen. Houd eens een dag of een paar dagen al jouw regels bij en schrijf ze op. Pas als je je regels opschrijft, word je je bewust van het bestaan van je regels en ontdek je hoeveel het er zijn.
Een tweede stap is om je regels tegen het licht te houden. Wat vind je van deze regels? Passen deze regels bij jouw ziel en word je er gelukkig van?
Tot slot mag je flexibel leren omgaan met je regels. Creëer ruimte door te ervaren dat niet altijd alles volgens de regels hoeft te gaan. Ga de komende tijd baldadig met jouw regels om en ervaar wat dit met je doet.
Verschijn een keer expres te laat op een afspraak, bereid je een keer niet voor op een vergadering of luister een keer niet naar hoe de dag van je partner is geweest.
Als je je de volgende keer schuldig voelt over het feit dat je niet bij je moeder langs gaat voor een kop koffie of geen boodschappen voor haar doet, bedenk dan hoe je streng je regel “ik moet een goede dochter/zoon zijn” is afgesteld en hoe je hier flexibel mee kunt omgaan. Het telefoontje dat je naar haar pleegde getuigt evengoed van aandacht en interesse.
Op het moment dat je leeft naar de waarden die je echt belangrijk vindt én hier flexibel mee kunt omgaan, zul je merken dat je je minder vaak schuldig voelt en meer ontspannen in het leven staat.
Door Ellen de Pee
De innerlijke criticus ontmaskerd
Wil je nog meer tips om liever voor jezelf te zijn, je schuldgevoel aanpakken en de innerlijke criticus de baas te zijn? In De Innerlijke Criticus ontmaskerd laten Hal en Sidra Stone zien wat de verreikende impact van dat stemmetje is en hoe je van de Innerlijke Criticus een intelligente, alerte en ondersteunende levenspartner maakt.
Lees verder over streng voor jezelf zijn:
- Emotionele pijn: hoe je innerlijke criticus je kwetsbare, innerlijke kind pest en slecht behandelt
- Hoe sterk is jouw innerlijke criticus aanwezig in je leven? Doe de test!
- Zo kan een negatief zelfbeeld tot stand komen (vaak ontstaan in de kindertijd)
Inspirerend leven werkt samen met experts om je te inspireren. Gastauteurs bieden ons hun verhalen aan om met jou te delen.
