Wordt jouw relatie beïnvloed door emotionele verwaarlozing in je kindertijd?
Door Jonice Webb
Emotionele verwaarlozing in de kindertijd is vaak onzichtbaar en de grote meerderheid van de mensen die ermee kampen is zich daar volstrekt niet bewust van. Dat betekent dat legio relaties de last dragen van deze onzichtbare kracht. Hoe weet je nu of er sprake is van emotionele verwaarlozing in de kindertijd die effect heeft op jouw relatie? Jonice Webb, auteur van Patronen van ongekende gevoelens doorbreken, legt het je uit.
Emotioneel verbonden stellen bespreken hun gevoelens en emotionele behoeftes relatief gemakkelijk. Maar emotioneel verwaarloosde mensen doen dat niet. Wanneer jij last hebt van emotionele verwaarlozing in de kindertijd, dan houd je het bij ‘veilige’ onderwerpen.
Als jij of je partner al aan emotionele verwaarlozing in de kindertijd hebben gewerkt, dan weet je al dat je relatie erdoor is geraakt. Wanneer een van de partners geen contact heeft met zijn of haar emoties (wat betekent dat hij of zij een gebrek heeft aan emotioneel bewustzijn en emotionele vaardigheden) dan is het onmogelijk dat de relatie er níét door wordt
geraakt.
Zelfs als je weet dat emotionele verwaarlozing in de kindertijd invloed heeft op jouw relatie, dan is het belangrijk dat je de specifieke effecten ervan kent. En als je vermoedt dat je partner er last van heeft, kan het handig zijn dat je wat signalen kent om op te letten. Dit zijn de tekens die ik zelf vaak al opmerk wanneer een stel voor de eerste keer naar therapie komt. Maar ze uiten zich na verloop van tijd meestal hoe dan ook op verschillende manieren, of ze manifesteren zich op een bepaald moment. Als je de tekens doorleest, bedenk dan of ze ook voor jou, je partner of jullie beiden gelden.
Conflictvermijding
Een van de tekens die je kunt herkennen is conflictvermijding. Dit houdt in dat je niet bereid bent om te botsen of te ruziën. Dit is het meest klassieke, maar ook het meest schadelijke kenmerk. Ruziën is namelijk heel gezond in een relatie. Conflictvermijding kan een relatie ernstig ondermijnen. Niet alleen zijn jij en je partner niet in staat om problemen op te lossen als je die uit de weg gaat, maar daarbij komt dat de boosheid, frustratie en pijn van onopgeloste kwesties onderhuids blijven bestaan, daar etteren en groeien en zo de warmte en liefde ondermijnen waar jullie samen van zouden moeten genieten. Conflictvermijding kun je herkennen aan verschillende punten:
- Je probeert het niet te hebben over pijnlijke kwesties of over dingen waar je boos over bent.
- Je voelt je zo ongemakkelijk tijdens een botsing of woordenwisseling dat je problemen onder de mat veegt in plaats van erover te praten.
- Negatieve gevoelens benoemen voelt alsof je onnodig het deksel van de doos van Pandora haalt.
- Jij of je partner zwijgt de ander dood wanneer je niet gelukkig bent, of boos.
Je eenzaam of leeg voelen in je relatie
Een tweede teken dat je kunt herkennen in je relatie is dat je je eenzaam of leeg voelt. Een langdurige, toegewijde relatie hebben zou eenzaamheid moeten voorkomen. En inderdaad: wanneer een relatie goed is, gaat er troost uit van de wetenschap dat een ander altijd achter je staat. Maar het is heel goed mogelijk dat je je intens eenzaam voelt, zelfs in gezelschap. En wanneer emotionele intimiteit in je relatie niet volledig is ontwikkeld, kan dat leiden tot een leegte en eenzaamheid die veel pijnlijker is dan wanneer je werkelijk alleen zou zijn. Er zijn twee punten waarop je dit teken kunt herkennen:
- Zelfs wanneer je samen met je partner bent, heb je soms heel erg het gevoel dat je alleen bent.
- Je hebt niet het gevoel dat jij en je partner een team zijn, of dat jullie samenwerken als een team.
Gesprekken gaan vooral over oppervlakkige onderwerpen
Emotioneel verbonden stellen bespreken hun gevoelens en emotionele behoeftes relatief gemakkelijk. Maar emotioneel verwaarloosde mensen doen dat niet. Wanneer jij last hebt van emotionele verwaarlozing in de kindertijd, dan houd je het bij ‘veilige’ onderwerpen. Lopende gebeurtenissen, of de vraag wie de kinderen haalt of brengt, bijvoorbeeld. Jullie kunnen samen plannen maken. Over de kinderen praten. Praten over wat er gebeurt, maar niet over wat je voelt. Jullie bespreken maar zelden iets waar diepgang of emotie bij komt kijken. En doe je dat wel, dan voelt het misschien ongemakkelijk of moeilijk, en heb je maar weinig te melden. Een bereidheid om je open te stellen, om problemen te onderzoeken en gevoelens uit te wisselen is essentieel voor de gezondheid van een relatie. Dit zijn de tekens die je kunt herkennen:
- Praten over een onderwerp waar emoties bij komen kijken is een enorme worsteling voor een van jullie beiden, of voor allebei. Wanneer je er niet omheen kunt en over iets emotioneels praat, is dat een grote uitdaging .
- Het is moeilijk om iets te vinden om over te praten. In het algemeen kunnen gesprekken stijfjes of ongemakkelijk aanvoelen, vooral wanneer het juist heel anders ‘zou moeten’ zijn.
- Een van jullie (of jullie allebei) heeft een beperkte emotionele woordenschat.
Er is geen emotionele intimiteit
Maar weinig stellen kennen de term ‘emotionele intimiteit’, weten wat het inhoudt en hoe je het kunt cultiveren. Toch is emotionele intimiteit de lijm die een relatie bijeenhoudt en het kruidenmengsel dat het spannend houdt. Het is essentieel maar ook lastig om te weten of je het wel of niet hebt. Het is ook de grootste uitdaging in een relatie voor alle mensen die zijn opgegroeid met emotionele verwaarlozing. Want hoe weet je of jouw relatie onvoldoende van dit zo belangrijke ingrediënt heeft? De onderstaande tekens kunnen wijzen op emotionele verwaarlozing in de kindertijd in een relatie:
- Je vindt het ongemakkelijk om emotie te tonen in elkaars gezelschap. Wanneer je verdrietig, boos, gespannen of overstuur bent of je geraakt, verloren, kwetsbaar of overweldigd voelt, probeer je dat voor je partner te verbergen.
- Het verrast je vaak hoe slecht je partner jou lijkt te begrijpen of kennen.
- Een van jullie (of beiden) begrijpt vaak niet goed wat hij voelt of interpreteert het verkeerd.
- Een partner claimt dat hij of zij perfect gelukkig is, zelfs al geeft de ander blijk van een diepe ontevredenheid met de relatie.
- Het voelt alsof er iets belangrijks mist, ook al vind je je partner leuk en hou je van hem. Het niet laten weten wat je voelt op een van de hiervoor beschreven manieren leidt tot een afwezigheid van precies datgene wat een relatie rijk en zinvol maakt.
- Jullie leven heel gescheiden levens, hoewel jullie van elkaar houden en elkaar leuk vinden.
Gebrek aan passie
Als jullie al lang samen zijn weet ik wat jullie denken: Hou even op, dr. Webb, welk stel dat al eeuwen bij elkaar is heeft nog passie voor elkaar? Mijn antwoord? Een heleboel stellen! Passie verandert natuurlijk in de loop van de jaren. Maar in een emotioneel verbonden relatie gaat het niet weg. Het verzacht en wordt na verloop van tijd complexer. Passie verandert van de wanhopige drang om constant samen te zijn en seks te hebben in het begin van de relatie, in een gevoel van rust omdat je weet dat je partner in de buurt is.
Jullie willen graag fysiek dicht bij elkaar zijn en koesteren een diep begrip voor elkaars seksuele behoeftes en hebben een motivatie om elkaar seksueel te plezieren. Je voelt passie ook het intenst tijdens en na een conflict. Conflicten prikkelen intense gevoelens, een vorm van passie. En wanneer jullie je daar samen doorheen werken, stimuleert dat een gevoel van vertrouwen en verbondenheid, wat ook passie is.
Hier volgt een aantal signalen waardoor je ontdekt of de passie in jouw relatie ontbreekt:
- Jullie ruziën heel weinig in je relatie.
- Er is een gebrek aan fysieke affectie, terloops of in het dagelijks leven.
- Onvoldoende seks en/of onvoldoende zin in seks.
- Een gebrek aan de behoefte of het verlangen om elkaar te zien.
Wat als je partner en jij allebei emotioneel verwaarloosd zijn? In dit artikel legt Jonice Webb, auteur van Ongekende gevoelens, uit tegen welke problemen een dubbel emotioneel verwaarloosd stel kan aanlopen.
Geschreven door Jonice Webb.
Patronen van ongekende gevoelens doorbreken
'Patronen van ongekende gevoelens doorbreken' van Jonice Webb is het praktische gevolg op de bestseller Ongekende gevoelens. Herken je een gemis in de emotionele opvoeding die je hebt gekregen? In dit boek leer je jouw patronen te herkennen en te doorbreken.
Lees ook deze artikelen:
Een teken van emotionele verwaarlozing in je jeugd: je nergens thuisvoelen
Vier vormen van verwaarlozing (in je kindertijd) en wat voor effect ze op jou hebben
De invloed van emotionele verwaarlozing in je kindertijd op de relatie met je ouders
Jonice Webb is gepromoveerd in de klinische psychologie, was directeur van een aantal poliklinieken en voert inmiddels dertig jaar haar eigen psychotherapiepraktijk. Ze heeft zich gespecialiseerd in het werken met jongeren en relatietherapie.
