We kennen ze allemaal wel, van die buien waarin we moe, geprikkeld of snel afgeleid zijn. We zijn op zulke momenten snel geneigd om onze hormonen hier de schuld van te geven. En dat is natuurlijk niet voor niets, want hormonen spelen hierin vaak een grote rol. Maar wat zijn hormonen eigenlijk? Hoe komt het dat deze soms uit balans zijn en hoe kun je deze weer in balans krijgen? Ayurveda kan een mooie oplossing zijn. Hoe dit precies werkt? In dit artikel lees je er alles over!
Hormonen
Hormonen zijn chemische boodschappers die je lichaam produceert via de klieren (schildklier, alvleesklier, eierstokken, etc.). Deze hormonen hebben een grote invloed op vele basisprocessen in je lichaam – of het nu gaat om het reguleren van je eetlust of het beïnvloeden van je voortplantingssysteem. Hormonen beïnvloeden je stemming, je gewicht, je slaappatroon en ga zo maar door. Als je hormonen uit balans zijn kan dat dus grote gevolgen hebben. Het kan overgewicht, diabetes en meer aandoeningen en ziekten veroorzaken.
Ayurveda
Wat is Ayurveda? Dit is een holistisch gezondheidssysteem en traditionele geneeswijze van meer dan 5.000 jaar oud dat is ontstaan in India. Letterlijk betekent Ayurveda ‘de wetenschap of kunst van het leven’. Je leert in dit traditionele systeem dus hoe je gezond door het leven kunt gaan. In de ayurvedische traditie wordt er op een andere manier naar hormonen gekeken dan in de moderne geneeskunde: hormonen krijgen geen chemische classificatie, maar worden gecategoriseerd per functie, bijvoorbeeld spijsvertering of voortplanting.
Ayurveda en hormonen
Volgens de ayurvedische richtlijnen gaat het om het algemene evenwicht. Als je kennis hebt van Ayurveda én van jouw lichaam, dan kun je intuïtief leren hoe je bepaalde kwaaltjes die je ervaart kunt voorkomen of verhelpen.
Ayurveda moet je niet zien als een snelle oplossing. Het is geen pilletje dat ervoor zorgt dat je snel weer in balans bent en dat is natuurlijk wat anders dan wij in de westerse wereld gewend zijn: alles moet ‘snel’, ‘nu’ en ‘met direct resultaat’.
In plaats van de symptomen te behandelen als je al ziek bent of als je hormonen totaal uit balans zijn, kun je met ayurvedische kennis bepaalde signalen van tevoren te herkennen en op die manier te reageren. Voorkomen is beter dan genezen.
Als je bijvoorbeeld overgewicht hebt doordat je hormonen flink uit balans zijn en je wilt afvallen is de ayurvedische benadering een van de weinige lange termijn oplossingen. Door echt naar je lichaam te leren luisteren en de tijd te nemen om je hormonen in balans te brengen door nieuwe gewoonten aan te leren zal je vanzelf afslanken en hoef je nooit meer op een dieet.
Leven in balans
Om je hormonen te reguleren en in balans te houden, moet je je leven in balans brengen. Dit zijn dus niet alleen jouw hormonen, maar je geest, lichaam en ziel. Hormonen die ‘uit balans zijn’ reageren eigenlijk alleen maar op de ervaringen die je op doet: je relaties, je emoties, je gedachten en je omgeving.
In de westerse wereld wordt er al snel een oplossing bedacht om je leven te verbeteren. Je gaat naar een therapeut, op een bepaalde sport, je neemt medicatie of bijvoorbeeld een anticonceptie pil. In veel gevallen zijn dit slechts kortetermijnoplossingen die vanuit de mind gemaakt worden. Meestal zijn dit ook oplossingen die ‘van buitenaf’ worden gegeven, terwijl je het meeste kunt leren door simpelweg beter naar je lichaam te luisteren. Je lichaam kan je namelijk precies vertellen wat er aan de hand is.
Wat jij kunt doen
Makkelijker gezegd dan gedaan misschien, want we hebben niet op school geleerd hoe we naar ons lichaam moeten luisteren. Maar gelukkig kun ben je nooit te oud om het te leren.
Wat kun je hier voor doen? Begin met het doen van zelf-onderzoek. Kijk naar je houding en levensstijl en onderzoek verschillende thema’s in je leven. Denk aan eten, relaties, familie, liefde, beweging, slaap, ontspanning en werk. Creëer helderheid en kijk waar jij ontspannen in staat of wat je stress oplevert en energie kost. Zet dit op een rijtje en noteer dat in een boekje.
De thema’s waarbij je je uit balans voelt kun je dieper gaan onderzoeken. Hierbij terugkeren naar de natuur is een goede pijler. Bijvoorbeeld het volgen van het circadiaanse (biologisch) ritme om je slaap, je eetpatroon en ademhaling te herstellen en tegelijkertijd de overdaad aan prikkels te verminderen (vooral van technologie en het ‘blauwe licht’) en voldoende daglicht op te nemen. Vraag jezelf dus eens af: wat, hoe en wanneer eet ik? Wat zou ik kunnen vervangen? Kies voor onbewerkt voedsel, eet dagelijks meer dan 400 gram groenten, gebruik verse kruiden en specerijen en ga eten en leven in het ritme van de natuur.
Onthoud dat er geen eenduidige oplossing bestaat, maar dat je vanuit de Ayurveda jezelf leert zien en leert begrijpen als het complex wezen dat je bent in een steeds sneller veranderende wereld. Neem de tijd om stil te staan en bouw dagelijks rust en tijd in om te mediteren, om met jezelf te zijn om je lichaam te kunnen voelen en “horen”.
De natuur zoekt altijd naar balans en jouw lichaam dus ook. Wees er lief en zacht voor en geef het de aandacht die het verdient dan zal je zien dat ook in jou die balans zit waar je zo naar verlangt.
Ayurveda
Wil jij meer weten over ayurveda? Coen van der Kroon geeft een aantal praktische tips waarmee je meteen aan de slag kunt voor je eigen ‘wel-zijn’, op het gebied van leefstijl, voeding en huidverzorging.
Als Body Confidence- en Voedingscoach begeleid ik je bij het herstellen van je relatie met eten en je lichaam zodat jij nooit meer op dieet hoeft, rust in je hoofd ervaart en vol vertrouwen van je eigen lichaam kunt genieten.
